Giải đáp: Bệnh viêm đại tràng có tự khỏi không?

Theo các khảo sát dịch tễ học gần đây, tỷ lệ mắc bệnh viêm đại tràng ngày càng tăng và tỷ lệ mắc bệnh ở phụ nữ (53,6 - 72,6%) cao hơn nam giới. Bài viết này sẽ giải đáp thắc mắc viêm đại tràng là gì, có thể tự khỏi không và phương pháp điều trị hiện nay.

Viêm đại tràng là gì?

Viêm đại tràng là tình trạng ruột già bị viêm trở nên sưng đau, có thể tạm thời (cấp tính) hoặc tái đi tái lại nhiều lần thành bệnh mãn tính, thường không đặc hiệu.

Viêm đại tràng có triệu chứng lâm sàng như đau bụng, tiêu chảy, phân có mủ, có máu, chán ăn, sụt cân và xét nghiệm lâm sàng có thể thấy thiếu máu, tăng tiểu cầu. Ngoài ra, bệnh nhân có thể gặp các biến chứng nặng hơn như loét đại tràng, bệnh Crohn, ung thư ruột kết. Nếu bệnh tái phát, khó chữa sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống và công việc hàng ngày của người bệnh, đồng thời còn gây ra gánh nặng kinh tế và áp lực tâm lý rất lớn cho người bệnh và gia đình.

Nguyên nhân gây viêm đại tràng?

Trước khi trả lời câu hỏi “Viêm đại tràng có tự khỏi không?”, chúng ta sẽ tìm hiểu nguyên nhân gây viêm đại tràng là gì.

Có 4 nguyên nhân chủ yếu gây viêm đại tràng gồm:

Di truyền

Theo một số nghiên cứu, người da trắng và người Do thái có tỷ lệ mắc bệnh này cao hơn. Và có 10-25% người mắc bệnh là có người thân trong gia đình bị viêm đại tràng.

Nhiễm trùng làm thay đổi hệ vi khuẩn đường ruột

Đường ruột là nơi có hệ vi sinh vật phong phú, lớn nhất trong cơ thể chúng ta. Hệ vi sinh này ảnh hưởng đến chức năng nhu động ruột, khả năng miễn dịch của cơ thể, tái tạo - biệt hóa tế bào ruột. Khi vi khuẩn ruột bị rối loạn có thể kích thích các yếu tố gây viêm, làm tổn thương biểu mô ruột, dẫn đến suy giảm chức năng của hàng rào niêm mạc ruột. Từ đó, gây viêm loét đại tràng và các biến chứng nặng hơn.

Virus, vi khuẩn hay ký sinh trùng là nguyên nhân gây viêm đại tràng cấp tính. Chúng vào được đại tràng là do thói quen ăn uống không lành mạnh. Thường hay ăn đồ ăn ôi thiu, không hợp vệ sinh, ăn rau sống nhiễm ký sinh trùng, dùng nhiều kháng sinh phá hủy lợi khuẩn trong đường ruột, không bổ sung nhiều chất xơ trong khẩu phần ăn,...

Phản ứng tự miễn

Cơ thể chúng ta luôn được bảo vệ khỏi các tác nhân nhiễm trùng bởi một hệ thống miễn dịch nhạy bén. Tuy nhiên, vì một lý do nào đó mà chúng chống lại các tế bào khỏe mạnh gây ra phản ứng viêm, dẫn đến tổn thương mô lành, suy giảm chức năng đường ruột.

Thiếu máu cục bộ

Có rất nhiều lý do khiến máu không được cung cấp đủ cho đại tràng như người bị hẹp động mạch do xơ vữa, bệnh lý tim mạch khiến tim không cung cấp đủ máu, thiếu máu,... Một khi đại tràng không nhận của máu sẽ trở nên dễ bị viêm.

Viêm đại tràng có tự khỏi không?

Sau khi tìm hiểu nguyên nhân, có thể chia viêm đại tràng thành 2 dạng:

• Cấp tính: Nếu bạn bị viêm đại tràng do nhiễm trùng thì có thể chữa khỏi bằng cách dùng thuốc chống nhiễm trùng và thay đổi thói quen ăn uống, sinh hoạt. Hay do thiếu máu cục bộ thì bạn có thể điều trị nguyên nhân gây thiếu máu sẽ có thể phục hồi.
• Mạn tính: Nếu bạn bị viêm đại tràng do gen di truyền, bệnh tự miễn thì rất khó để trị dứt điểm. Còn để tự khỏi viêm đại tràng không dùng thuốc thì rất khó.

Cách điều trị viêm đại tràng

Mục tiêu trong điều trị viêm đại tràng là làm giảm triệu chứng của bệnh, giảm nguy cơ biến chứng xảy ra và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân. Theo Y học hiện đại, có 4 loại phương pháp điều trị viêm đại tràng chính:

Aminosalicylic acid

Thuốc có tác dụng kháng viêm bằng cách ức chế prostaglandin và leukotrienes. Tuy nhiên, thuốc chỉ có thể giảm triệu chứng lâm sàng, khi dùng có thể có tác dụng phụ như chán ăn, buồn nôn, nôn, giảm hấp thu folate, nghiêm trọng hơn có thể gây thiếu máu tán huyết, mất bạch cầu hạt,...

Corticoids

Corticoids có tác dụng chống viêm, chống dị ứng và ức chế miễn dịch. Thuốc có thể kiểm soát phản ứng tự miễn dịch, làm giảm viêm, do đó giảm triệu chứng bệnh. Tuy nhiên, corticoid không thể ngăn các đợt tái phát của viêm đại tràng.

Khi sử dụng corticoid nên uống đúng liều theo chỉ định của bác sĩ, không tự ý ngưng đột ngột hay mua thêm thuốc. Thuốc này không thể sử dụng lâu dài vì có tác dụng phụ nghiêm trọng như yếu cơ, loãng xương, hội chứng Cushing, ức chế tăng trưởng và loét dạ dày tá tràng,...

Thuốc ức chế miễn dịch

Thuốc này được sử dụng khi bệnh nhân không đáp với aminosalicylate, corticoid hoặc bệnh nhân gặp phản ứng bất lợi với corticoid. Tuy nhiên, thuốc ức chế miễn dịch cũng không thể sử dụng lâu dài vì chúng gây độc luôn tế bào lành dẫn đến các tác dụng phụ nghiêm trọng như gan và thận, rối loạn chức năng tạo máu của tủy xương.

Thuốc sinh học

Thuốc sinh học như kháng thể đơn dòng và protein tái tổ hợp là một cột mốc quan trọng trong điều trị bệnh viêm đại tràng.

Viêm đại tràng có tự khỏi được không? - Rất khó. Cho nên, việc điều trị là rất cần thiết. Những bệnh nhân viêm đại tràng ở mức nhẹ đến trung bình sẽ sử dụng aminosalicylic acid và corticoid là chủ yếu. Trong khi những bệnh nhân ở mức trung bình đến nặng thường sử dụng thuốc ức chế miễn dịch, thuốc sinh học. Nếu bệnh nhân có cái biểu hiện nhưng rò, thủng, áp xe đại tràng thì được khuyến cáo phẫu thuật cắt bỏ một phần/toàn bộ/thay thế.

Viêm đại tràng là bệnh rất dễ tái phát, rất khó có thể tự khỏi trừ trường hợp viêm do nhiễm trùng và thiếu máu. Hiện nay, việc điều trị viêm đại tràng bằng thuốc tây chưa đạt hiệu quả như mong đợi và có nhiều tác dụng phụ. Chúng ta có thể trông chờ vào phương pháp Y học cổ truyền, đã và đang chứng minh được tính hiệu quả chính xác, duy trì hiệu quả, giảm tỷ lệ tái phát và hạn chế tác dụng phụ.