Hội chứng khí phế thũng là gì? Nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết hội chứng

Khí phế thũng là hội chứng còn xa lạ với nhiều người lần đầu nghe tới. Thực tế, đây là một tổn thương không hồi phục tại đường hô hấp dưới. Hội chứng khí phế thũng đặc trưng bởi tình trạng thiếu oxy kéo dài, gây khó thở thường xuyên. Điều này không chỉ ảnh hưởng tới sinh hoạt hàng ngày của người bệnh mà còn gây ra nhiều biến chứng nếu không được điều trị sớm.

Hội chứng khí phế thũng là gì?

Hội chứng khí phế thũng là một dạng bệnh lý ở phổi, gây rối loạn chức năng của cơ quan hô hấp. Đối tượng dễ gặp phải hội chứng này là nam giới lớn tuổi và hút thuốc lá thường xuyên. Ngoài ra, một số yếu tố khác góp phần gây ra khí phế thũng như người mắc phải bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, viêm tiểu phế quản phổi hay do gen di truyền. Đây cũng là một dạng của bệnh phổi tắc.

Khi người bệnh mắc khí phế thũng, các phế nang và túi phổi bị tổn thương nặng. Cụ thể, các bức tường ngăn cách túi phế nang bị suy yếu gây thủng, tạo lỗ thông thương giữa các túi phế nang.

Cuối cùng, kết quả tạo nên một không gian trao đổi khí lớn giữa các túi, gây giảm diện tích bề mặt trao đổi khí. Điều này sẽ làm giảm hiệu quả của hoạt động hít thở và trao đổi oxy trong phổi.

Người mắc phải hội chứng khí phế thũng sẽ không thể sử dụng hoàn toàn chức năng phổi để trao đổi khí bình thường. Đồng nghĩa rằng luôn có một lượng không khí bị ứ đọng bên trong khoang phổi và không thể trao đổi khí.

Bên cạnh đó, khí giàu oxy sẽ không thể sử dụng với lượng tối đa. Điều này sẽ gây nên tình trạng thiếu oxy cung cấp cho cơ thể, biểu hiện tình trạng khó thở thường xuyên.

Tổn thương trong hội chứng này không thể phục hồi hoàn toàn sau điều trị, các phương pháp điều trị sẽ giúp làm chậm quá trình tiến triển của bệnh. Chính vì vậy, người bệnh cần được phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

Hội chứng khí phế thũng là gì?

Nguyên nhân gây khí phế thũng

Có nhiều yếu tố nguy cơ mà người bệnh thường đối mặt hàng ngày có thể gây hội chứng khí phế thũng. Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất đó là tiếp xúc với chất độc trong không khí một thời gian dài. Một số loại khí độc như:

• Thuốc lá, thuốc lào.
• Khí và bụi hóa chất.
• Bụi mịn do ô nhiễm không khí.

Theo nhiều nghiên cứu, chứng khí phế thũng thường được coi là một dạng của bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính với tên tiếng anh là Chronic Obstructive Pulmonary Disease hay thường được viết tắt là COPD.

Theo chuyên gia, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính có hai dạng bao gồm viêm phế quản mạn tính và khí phế thũng. Bệnh dễ tiến triển nặng, thậm chí đe dọa tới tính mạng người bệnh nếu không được điều trị sớm.

Ngoài ra, gen di truyền cũng là yếu tố nguy cơ cần được xem xét. Người bệnh có thể mắc phải khí phế thũng do thiếu gen di truyền liên quan tới quá trình tổng hợp protein bảo vệ cấu trúc của phổi.

Môi trường không khí ô nhiễm là yếu tố chính gây nên khí phế thũng

Biểu hiện của hội chứng

Một trong những biểu hiện đặc trưng nhất của hội chứng khí phế thũng đó là triệu chứng khó thở. Cơn khó thở thường xuất hiện thường xuyên, đặc biệt khi người bệnh làm việc gắng sức như lao động nặng, leo cầu thang nhiều tầng hay tập thể dục.

Nếu tình trạng bệnh tiến triển nặng hơn và người bệnh không được điều trị, biểu hiện khó thở có thể xuất hiện ngay cả khi bệnh nhân đang nằm nghỉ ngơi. Đồng thời, khi người bệnh mắc các bệnh lý khác như nhiễm trùng đường hô hấp sẽ khiến triệu chứng khí phế thũng tiến triển nặng hơn.

Bên cạnh đó, biến chứng của tình trạng cơ thể bị thiếu oxy dài ngày sẽ ảnh hưởng tới mọi cơ quan trong cơ thể. Các biểu hiện có thể gặp như:

• Tím tái đầu chi, tím môi.
• Lồng ngực biến dạng.
• Phù ngoại vi.
• Gan to, đau tức vùng hạ sườn phải.

Tuy nhiên, triệu chứng lâm sàng chưa đủ bằng chứng để bác sĩ có thể chẩn đoán hội chứng khí phế thũng. Người bệnh sẽ cần làm thêm một số xét nghiệm cận lâm sàng và thăm dò hình ảnh như:

• Xét nghiệm tổng phân tích máu ngoại vi.
• Chụp X-quang ngực thẳng.
• Chụp cắt lớp vi tính (CT), chụp cộng hưởng từ (MRI).
• Đo chức năng hô hấp.

Nếu người bệnh không được phát hiện sớm, chứng khí phế thũng sẽ tiến triển nghiêm trọng gây ra nhiều biến chứng. Phổi người bệnh sẽ bị tổn thương lan rộng, gây tình trạng suy hô hấp, gây suy tim hay tâm phế mạn. Ngoài ra, bệnh nhân có thể gặp tình trạng tràn khí hay tràn dịch màng phổi, động mạch phổi tắc nghẽn.

Người bệnh cần làm một số phương pháp cận lâm sàng để chẩn đoán hội chứng khí phế thũng

Phương pháp điều trị phổ biến

Hiện nay, những nhà khoa học vẫn chưa tìm ra phương pháp điều trị tối ưu cho hội chứng khí phế thũng bởi tổn thương cấu trúc phổi này không thể phục hồi hay đảo ngược. Hầu hết, phác đồ điều trị sẽ giúp bệnh nhân giảm bớt và kiểm soát triệu chứng, làm chậm diễn biến hội chứng.

Một số phương pháp điều trị chứng khí phế thũng phổ biến bao gồm:

• Thay đổi thói quen sống lành mạnh. Hạn chế tối đa việc sử dụng thuốc là, thuốc lào hay sinh sống và làm việc trong môi trường tiếp xúc với các loại khí độc hại cho sức khỏe.
• Uống thuốc điều trị giúp giảm triệu chứng như thuốc giãn phế quản, thuốc steroid…
• Dự phòng nhiễm khuẩn cấu trúc phổi bằng kháng sinh.
• Bệnh nhân thực hiện liệu pháp thở phục hồi chức năng phổi.
• Bổ sung dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể khỏe mạnh.
• Sử dụng máy thở oxy nếu cần thiết.
• Thực hiện phẫu thuật giảm dung tích phổi để loại bỏ cấu trúc bị tổn thương và những vùng túi nang hoạt động không hiệu quả.

Người bệnh cần thở oxy nếu khó thở nặng

Mặt khác, cần chú ý dự phòng và ngăn ngừa nhiễm khuẩn ở đường hô hấp trên và dưới vô cùng quan trọng. Cấu trúc phổi yếu khiến mầm bệnh dễ xâm nhập và sinh sôi. Đồng thời, khi vi khuẩn hay virus xâm nhập và gây bệnh dễ dẫn tới biến chứng suy hô hấp nhanh chóng.

Ngoài ra, bệnh nhân cần tuân thủ lời dặn của bác sĩ và thay đổi lối sinh hoạt hàng ngày. Cụ thể, tuyệt đối không hút thuốc lá, thuốc lào. Nên hạn chế tối đa tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, không khí độc hại. Bên cạnh đó, tập thể dục hàng ngày và xây dựng một chế độ ăn cân bằng, khoa học sẽ giúp người bệnh cải thiện sức khỏe chung.

Trên đây là bài viết của Nhà thuốc Long Châu về hội chứng khí phế thũng. Hy vọng với bài viết, bạn có thể biết được những thông tin cơ bản về chủ đề này. Hội chứng khí phế thũng là tình trạng cấu trúc phổi bị tổn thương không hồi phụ. Biểu hiện của hội chứng đặc trưng bởi tình trạng khó thở. Người bệnh cần được phát hiện sớm và điều trị hiệu quả, tránh để lại di chứng nặng nề.

Ánh Vũ

Nguồn tham khảo: medlatec.vn