Cơ quan Quốc tế Nghiên cứu về Ung thư (International Agency for Research on Cancer - IARC) trực thuộc Tổ chức Y tế Quốc tế (WHO) xếp khói thuốc lá vào danh sách các chất gây ung thư bậc 1. Trong nhóm này bao gồm những chất có thể gây ung thư dù chỉ với khối lượng nhỏ, không có hạn mức. Chúng hoàn toàn gây hại cho bản thân người tiếp xúc trực tiếp và cho cả người khác.
Vì sao thuốc lá có hại?
Khói thuốc được coi là chất độc hại nhất trong môi trường cư trú. Khi người hút đốt một điếu thuốc, hít vào cơ thể sau đó sẽ phả ra hai luồng khói thuốc chính và khói thuốc phụ. Cụ thể, có 20% khói thuốc bị hít vào trong luồng chính, 80% còn lại được gọi là luồng phụ, nảy sinh khi kéo thuốc (giữa những lần hít vào) và khi tắt thuốc. Luồng khói chính nảy sinh tại 950°C và khói phụ 500°C. Vì thế, luồng khói phụ tỏa ra chứa chất độc hại nhiều hơn.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) chỉ ra, trong khói thuốc có khoảng 7.000 chất hóa học, trong đó có 60 chất được xếp vào loại gây ung thư. Các chất độc hại tiêu biểu trong khói thuốc lá là nicotine, mônôxít cacbon, hắc ín và benzen, fomanđêhít, amonia, axeton, asen, xyanua hiđrô,... Chúng không những tác hại trực tiếp đến người hút mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe của những người xung quanh (hút thuốc lá thụ động) khi gây ra các bệnh lý liên quan đến tim mạch, phổi, giảm trí nhớ, bệnh ung thư và nhiều bệnh khác nữa.
Thuốc lá gây hại cho cơ thể bởi chứa vô vàn các chất độc.
- Nicotine: Tương tự heroin và cocain, nicotine được xếp vào nhóm gây nghiện khi tác động lên hệ thần kinh trung ương. Chất này vào cơ thể lâu ngày có thể làm tăng huyết áp, nhịp tim, lưu lượng máu đến tim và thu hẹp động mạch (mạch máu dẫn máu từ tim). Bên cạnh đó, nicotine còn góp phần làm xơ cứng thành động mạch, dẫn đến nhồi máu cơ tim.
- Carbon monoxide (khí CO): Độc hại không kém nicotine, khi được hấp thụ vào máu, khí CO có khả năng làm giảm lượng oxy dùng để vận chuyển các tế bào hồng cầu; đồng thời còn làm tăng lượng cholesterol tích tụ ở thành trong của động mạch. Lâu ngày, các động mạch sẽ bị xơ cứng lại dẫn đến các bệnh nguy hiểm cho sức khỏe chúng ta như bệnh tim, bệnh động mạch, thậm chí có thể là nhồi máu cơ tim.
- Các phân tử nhỏ khác: Trong khói thuốc lá còn chứa nhiều chất kích thích dạng khí hoặc dạng hạt nhỏ li ti. Chúng có khả năng làm thay đổi cấu trúc của niêm mạc phế quản, làm tăng sinh các tuyến phế quản, các tế bào tiết nhầy và làm mất các tế bào có lông chuyển gây ra đờm và ho.
- Các chất gây ung thư: Trong khói thuốc lá chứa các hợp chất thơm có vòng đóng như Benzopyrene. Hợp chất này có khả năng tác động đến tế bào bề mặt của đường hô hấp gây nên tình trạng viêm mạn tính, phá hủy tổ chức, biến đổi tế bào dẫn đến dị sản, loạn sản, ác tính hóa.
Hút thuốc lá ngoài gây hại cho sức khỏe còn có thể ảnh hưởng tới vẻ bề ngoài của bạn.
Thuốc lá gây ảnh hưởng vẻ ngoài ra sao?
Hút thuốc lá cũng có thể ảnh hưởng tới vẻ bề ngoài của bạn, đây là sự thật bởi những tác động của thuốc lá cho làn da có thể dễ dàng nhận thấy. Dưới đây là những tác hại mà thuốc lá đem tới cho diện mạo của bạn.
Bọng, thâm quầng mắt
Bọng mắt, thâm quầng mắt là những dấu hiệu rất dễ nhận biết ngay. Những người hút thuốc lá có chất lượng giấc ngủ kém hơn 4 lần so với người không hút thuốc do thiếu chất nicotine vào ban đêm khi đi ngủ. Hậu quả của việc khó ngủ, mất ngủ này là đôi mắt thâm quầng cao sưng húp khi bạn thức dậy ngày hôm sau.
Lão hóa sớm
Những người hút thuốc sẽ đối mặt với tốc độ lão hóa nhanh hơn người bình thường khoảng 1,4 tuổi.
Những người hút thuốc sẽ đối mặt với tốc độ lão hóa nhanh hơn người bình thường khoảng 1,4 tuổi. Tại sao thuốc lá lại khiến mặt bạn bị lão hóa sớm, nhiều nếp nhăn, làn da thiếu sức sống? Nghiên cứu cho thấy hai thành phần độc hại trong khói thuốc lá là nicotine và carbon monoxide (khí CO) có tác hại rất lớn đến làn da. Khí CO chiếm chỗ của khí oxy tại da còn nicotine là chất làm hạn chế lưu lượng máu tới da, khiến da khô và đổi màu. Khói thuốc là cũng sẽ làm cạn kiệt rất nhiều chất dinh dưỡng của cơ thể, bao gồm cả vitamin C, loại vitamin giúp bảo vệ và hồi phục những tổn thương về da.
Làn da của người hút thuốc vì vậy sẽ dần không còn được mềm mại và khỏe mạnh.
Rụng tóc, thưa tóc
Ngoài tác hại nghiêm trọng đến làn da, thuốc lá cũng là thủ phạm gây rụng tóc. Theo nghiên cứu, so với những người hoàn toàn không hút thì nam giới bị rụng tóc nhiều gấp 2 lần. Thành phần độc hại trong khói thuốc gây tổn hại nang tóc và phá hoại các tế bào gốc khiến người hút thuốc dễ bị rụng tóc, hói đầu.
Ngoài tác hại nghiêm trọng đến làn da, thuốc lá cũng là thủ phạm gây rụng tóc.
Bệnh vẩy nến
Các bệnh về da, bao gồm vẩy nến là căn bệnh ai cũng có thể gặp phải chứ không riêng những người hút thuốc. Tuy nhiên, việc hút thuốc lá là một trong những tác nhân khiến nguy cơ mắc bệnh cao lên rất nhiều. Nghiên cứu năm 2007 cho thấy, nếu hút thuốc, nguy cơ mắc bệnh vẩy nến tăng lên 20% ngay trong năm đầu; tăng 60% nếu hút thuốc từ 11 - 20 năm và gấp đôi nếu hút trên 20 năm. Hít khói thuốc lá thụ động ở phụ nữ mang thai và trẻ em cũng có nguy cơ nhiễm bệnh này.
Bệnh răng, miệng
Hút thuốc gây ra các vấn đề về răng, miệng bao gồm ung thư miệng và bệnh nha chu. Bên cạnh đó, hút thuốc lá cũng là nguyên nhân gây ra chứng hôi miệng khiến hơi thở rất nặng mùi.
Nghiên cứu ở những người hút thuốc sẽ có xác suất mắc bệnh nha chu gây rụng răng cao gấp 6 lần so với người không hút thuốc. Ngoài ra, chất nicotine có trong thuốc lá còn làm cho răng người hút xuất hiện các đốm vàng Hygienists.
Đục thủy tinh thể
Khói thuốc lá gây tổn thương thủy tinh thể, tăng nguy cơ bệnh đục thủy tinh thể. Trên thực tế, thường xuyên hút thuốc có thể làm tăng 22% nguy cơ bị đục thủy tinh thể, theo như kết quả của một nghiên cứu.
Vàng ngón tay
Nicotine trong thuốc lá làm răng, ngón tay và móng tay bị vàng đi. Nhiều người đã thử dùng nước chanh, thuốc tẩy, bông chà… để xử lý vấn đề này những kết quả chỉ giúp hạn chế được phần nào tình trạng vàng da ngón tay.
Khó lành vết thương
Theo nghiên cứu, các thủ thuật như căng da, nhổ răng hay các thương tổn ngoài da thường hồi phục chậm hơn ở những người thường xuyên hút thuốc lá.
Thuốc lá có thể gây ra căn bệnh ung thư da cho người hút.
Ung thư da
Không chỉ là một trong những nguyên nhân chính gây ung thư phổi, ung thư thanh quản, ung thư họng hoặc ung thư thực quản mà thuốc lá còn có thể gây ra căn bệnh ung thư da cho người hút.
Năm 2001, nghiên cứu cho thấy, những người hút thuốc có nguy cơ bị ung thư biểu mô tế bào vảy (ung thư da phổ biến thứ hai) cao gấp đôi người không hút thuốc.
Bụng nhão và chảy xệ
Tác hại của việc hút thuốc lá đến vẻ ngoài của bạn là vô vàn. Ngoài những hậu quả nêu trên, hút thuốc lá cũng là nguyên nhân gây nên bụng nhão và chảy xệ. Theo một nghiên cứu của Hà Lan, người hút thuốc sẽ có nhiều mỡ nội tạng hơn so với những người không hút thuốc. Mỡ nội tạng có thể xuất hiện tại các cơ quan nằm rất sâu trong cơ thể và thường tích tụ ở vùng bụng, do vậy có thể sẽ làm tăng nguy cơ mắc phải một số bệnh, ví dụ như tiểu đường.
Hút thuốc lá gây lão hoá sớm vì nó làm xuất hiện các nếp nhăn một cách nhanh chóng. Việc nếp nhăn dễ xuất hiện và và số lượng nếp nhăn càng nhiều là do thói quen hút thuốc lá nhiều và hút trong khoảng thời gian dài. Tuy nhiên, những dấu hiệu sớm của lão hoá da do khói thuốc lá không phải lúc nào cũng dễ nhận biết. Và bên cạnh sự lão hóa theo thời gian, hút thuốc lá là yếu tố mạnh nhất dự báo tình trạng nếp nhăn ở cả nam lẫn nữ.
Như Quỳnh
Nguồn tham khảo: Tổng hợp