Khói cần sa: Những nguy cơ tiềm ẩn đối với sức khỏe và liệu pháp điều trị

Trong vài thập kỷ qua, cần sa đã trở thành một trong những chất kích thích phổ biến nhất trên thế giới. Mặc dù được nhiều người ca ngợi về lợi ích, khói cần sa cũng ẩn chứa những tác động tiêu cực không thể bỏ qua đối với sức khỏe. Bài viết này của Nhà thuốc Long Châu sẽ phân tích cặn kẽ những tác động của khói cần sa, giúp bạn hiểu rõ hơn về những gì đang hít vào cơ thể mỗi khi sử dụng.

Khói cần sa là gì?

Khói cần sa, được tạo ra từ việc đốt cháy hoặc hơi nước của cây cần sa, chứa hàng trăm hợp chất hóa học, trong đó có THC (Tetrahydrocannabinol) và CBD (Cannabidiol) là hai chất được nghiên cứu kỹ lưỡng nhất. THC là thành phần gây ảnh hưởng đến tâm thần khi hút cần sa, trong khi CBD được biết đến với các tác dụng y tế như giảm đau và chống viêm mà không gây ra các hiệu ứng tâm thần. Khi cần sa được đốt cháy, khói sinh ra không chỉ có THC và CBD mà còn có hàng trăm hợp chất khác có thể tạo ra một loạt các ảnh hưởng đến sức khỏe.

Khói này khi hít vào có thể đi qua phổi, vào máu và gây ra các tác động gần như tức thì đến não và các bộ phận khác của cơ thể. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng, khói cần sa có thể cải thiện tâm trạng, giảm căng thẳng và thậm chí làm giảm cảm giác đau, nhưng các nghiên cứu khác lại cho thấy nó có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe tâm thần như lo âu, hoang tưởng hoặc làm trầm trọng thêm các triệu chứng của các rối loạn tâm thần sẵn có.

Tác động của khói cần sa đối với sức khỏe

Khói cần sa có nhiều tác động đối với sức khỏe, cả tích cực và tiêu cực. Những tác động này bao gồm:

• Ảnh hưởng đến hệ hô hấp: Giống như khói thuốc lá, khói cần sa chứa nhiều hóa chất độc hại có thể gây kích ứng các mô trong phổi. Người sử dụng có thể gặp phải các vấn đề như ho, khó thở và tăng nguy cơ viêm phổi và các bệnh hô hấp khác.
• Tác động đến sức khỏe tâm thần: Khói cần sa có chứa THC, có thể gây ra các hiệu ứng tâm thần như cảm giác phấn khích tức thì, sự thay đổi về nhận thức và thời gian. Tuy nhiên, nó cũng có thể dẫn đến lo âu, hoang tưởng và trong một số trường hợp, gây ra các triệu chứng của rối loạn tâm thần như tâm thần phân liệt.
• Ảnh hưởng đến hệ thần kinh: THC kích thích các tế bào não giải phóng dopamine, gây cảm giác hưng phấn. Tuy nhiên, sử dụng lâu dài có thể làm giảm khả năng của não bộ trong việc tự sản sinh dopamine một cách tự nhiên, dẫn đến giảm sự thỏa mãn và có thể gây trầm cảm.
• Rủi ro về sức khỏe tim mạch: Hút cần sa có thể tăng nhịp tim đáng kể trong vài giờ sau khi sử dụng, đặt người dùng vào nguy cơ cao hơn của những sự kiện tim mạch như đau tim, đặc biệt là đối với những người đã có các vấn đề về tim.
• Tác động đến hệ miễn dịch: Mặc dù còn nhiều tranh cãi, một số nghiên cứu chỉ ra rằng THC có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hệ thống miễn dịch, làm giảm khả năng của cơ thể trong việc chống lại các bệnh nhiễm trùng và bệnh tật khác.
• Ảnh hưởng lâu dài đối với hệ thống thần kinh: Nghiên cứu cho thấy sử dụng cần sa trong thời kỳ thanh thiếu niên có thể liên quan đến các thay đổi lâu dài trong cấu trúc não, bao gồm giảm khối lượng của bộ não ở các khu vực điều khiển chức năng nhận thức và hành vi.

So sánh khói cần sa với khói thuốc lá

Khói cần sa và khói thuốc lá đều chứa nhiều hợp chất có hại có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Tuy nhiên, có một số điểm khác biệt đáng kể giữa hai loại khói này về thành phần hóa học, ảnh hưởng đến sức khỏe và cách thức sử dụng. Dưới đây là một số so sánh chi tiết:

• Thành phần hóa học: Cả khói thuốc lá và cần sa đều chứa tar, monoxide carbon và các hóa chất gây ung thư khác, nhưng tỷ lệ và các hợp chất cụ thể có thể khác nhau. Khói cần sa chứa THC, là chất có hoạt tính tâm lý, trong khi khói thuốc lá chứa nicotine, là chất gây nghiện mạnh.
• Ảnh hưởng đến phổi: Khói thuốc lá được biết đến với tác động tiêu cực lâu dài đối với phổi, bao gồm tăng nguy cơ ung thư phổi, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) và một số bệnh lý khác. Khói cần sa cũng có thể gây hại cho phổi, nhưng các nghiên cứu cho thấy nguy cơ mắc các bệnh tương tự thấp hơn so với thuốc lá, mặc dù nó vẫn có thể gây viêm và kích ứng phổi.
• Tác động đến tim mạch: Khói thuốc lá làm tăng đáng kể nguy cơ mắc bệnh tim mạch, bao gồm nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Khói cần sa cũng có thể gây tăng nhịp tim và áp lực lên hệ tim mạch, nhưng các nghiên cứu vẫn chưa xác định rõ ràng mức độ tác động so với thuốc lá.
• Tác động đến sức khỏe tâm thần: Khói thuốc lá có thể làm tăng nguy cơ trầm cảm, lo lắng và nghiện nicotine cũng có thể gây ra các vấn đề tâm thần. Khói cần sa, mặt khác, có thể gây ra các triệu chứng tâm thần phức tạp hơn như hoang tưởng và lo âu, đặc biệt là ở những người có xu hướng mắc bệnh tâm thần.
• Cách thức sử dụng: Cần sa thường được hút ít thường xuyên hơn thuốc lá và nhiều người hút cần sa không hút hàng ngày. Ngược lại, hút thuốc lá là một thói quen hàng ngày và thường xuyên hơn, điều này có thể làm tăng tích lũy các tác động tiêu cực của nó lên sức khỏe.

Cách điều trị các tác hại do khói cần sa gây ra

Các tác hại do khói cần sa gây ra có thể đa dạng và phức tạp, nhưng may mắn thay, có nhiều phương pháp điều trị hiệu quả có thể giúp giảm thiểu hoặc khắc phục những hậu quả này. Dưới đây là một số cách điều trị thông dụng nhất:

• Tư vấn và liệu pháp hành vi: Đây là phương pháp điều trị chủ đạo cho những vấn đề liên quan đến sử dụng cần sa, bao gồm cả sự phụ thuộc. Liệu pháp hành vi nhằm thay đổi các mẫu suy nghĩ và hành vi liên quan đến việc sử dụng chất gây nghiện và giúp bệnh nhân phát triển các kỹ năng đối phó lành mạnh.
• Liệu pháp thay thế: Phương pháp như thiền định, yoga và liệu pháp thể chất có thể giúp quản lý stress và lo lắng, đồng thời cải thiện sức khỏe tinh thần và thể chất, giúp các cá nhân kiểm soát tốt hơn đối với việc sử dụng cần sa.
• Liệu pháp dược phẩm: Trong một số trường hợp, các chuyên gia y tế có thể kê đơn các loại thuốc nhằm giảm các triệu chứng cai nghiện như thuốc giảm lo lắng hoặc thuốc điều trị trầm cảm, nhằm hỗ trợ quá trình phục hồi của bệnh nhân.
• Can thiệp y tế: Đối với những người bị ảnh hưởng nghiêm trọng đến phổi hoặc tim mạch do khói cần sa, các chuyên gia y tế có thể cần can thiệp để điều trị các vấn đề sức khỏe cụ thể. Điều này có thể bao gồm điều trị các bệnh lý về hô hấp hoặc tim.
• Giáo dục và phòng ngừa: Tăng cường nhận thức về tác hại của khói cần sa và các phương pháp điều trị có sẵn là rất quan trọng. Các chương trình giáo dục cộng đồng có thể giúp ngăn ngừa sử dụng cần sa quá mức và khuyến khích những người bị ảnh hưởng tìm kiếm sự trợ giúp sớm.

Việc nhận thức và hiểu rõ về tác động của khói cần sa là bước đầu tiên trong việc bảo vệ sức khỏe cá nhân và cộng đồng. Dù khói cần sa có thể mang lại một số tác dụng y học nhất định, nhưng những nguy cơ tiềm ẩn không thể xem nhẹ. Hãy luôn cẩn trọng và có các biện pháp phòng tránh phù hợp, đồng thời nâng cao nhận thức cộng đồng về vấn đề này để cùng nhau xây dựng một môi trường sống an toàn và lành mạnh hơn.