Khi bị trật khớp cổ tay cần làm gì ngay và cách chữa trật khớp cổ tay

Nhiều người khi bị đau cổ tay thường có thói quen chườm đá hoặc mua thuốc giảm đau. Tuy nhiên, những phương pháp này chỉ có thể giảm đau tạm thời mà không mang lại hiệu quả triệt để. Việc chậm trễ trong điều trị hay chữa trị không đúng cách có thể làm cơn đau trầm trọng hơn, suy giảm chức năng hoạt động của cổ tay, tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính về xương khớp.

Trật khớp cổ tay

Trật khớp cổ tay là do chuyển động bất thường giữa các đầu xương khiến các mặt của khớp bị lệch ra khỏi vị trí bình thường. Trật khớp có thể xảy ra ở hầu hết các khớp nhưng thường gặp hay dịch chuyển như cổ tay, cổ chân, đầu gối,... 

Trật khớp cổ tay xảy ra khi tác động lực mạnh lên cổ tay đột ngột hoặc liên tục, gây tổn thương dây chằng. Nếu dây chằng bị rách, cổ tay sẽ không được bảo vệ, làm lệch đầu xương cổ tay khỏi vị trí ban đầu, dẫn đến trật khớp cổ tay. Các dấu hiệu của trật khớp cổ tay bao gồm:

• Đau cổ tay dữ dội và dai dẳng. 
• Tay bị lệch. 
• Có dấu hiệu sưng, phù nề tại vị trí cổ tay. 
• Cổ tay khó cử động hơn trước, không xoay được cổ tay, không cầm được vật nặng. Tình trạng bệnh ngày càng nghiêm trọng sẽ khiến cổ tay bạn không cử động được. 

Trật khớp cổ tay là do tác động lực mạnh và đột ngột lên cổ tay

Khi bị trật khớp cổ tay cần làm gì?

Khi phát hiện bị trật khớp, bạn cần xử lý đúng cách hoặc nhờ những người xung quanh trợ giúp như sau:

• Dừng mọi hoạt động đang làm và di chuyển ra nơi khác. 
• Dùng đá lạnh chườm lên chỗ trật khớp để giảm đau cho nạn nhân. Tuy nhiên, không được chườm đá trực tiếp lên vết thương, hãy quấn vào khăn để tránh bị bỏng lạnh.
• Không tự ý bẻ khớp về vị trí ban đầu nếu bạn hoặc người sơ cứu không có kinh nghiệm.
• Cố định vết thương bằng gạc hoặc vải.
• Đến ngay cơ sở y tế gần nhất và thực hiện theo chỉ định của bác sĩ và uống đủ thuốc để vết thương nhanh lành.

Trật khớp cổ tay có 3 cấp độ từ nặng đến nhẹ mà người bị có thể gặp phải:

Cấp độ 1: Các dây chằng ở cổ tay bị kéo căng hoặc có dấu hiệu căng giãn dây chằng. Đây là nguyên nhân dẫn đến tình trạng bong gân. 

Cấp độ 2: Chấn thương nặng hơn, một số dây chằng bị đứt, rách và cơn đau dữ dội hơn.

Cấp độ 3: Một hoặc nhiều dây chằng bị rách hoàn toàn, không còn khả năng bảo vệ xương dẫn đến khớp lệch khỏi vị trí ban đầu.

Cách chữa trật khớp cổ tay

Sơ cứu ban đầu

Trước hết, bệnh nhân bị trật khớp cổ tay hoặc vị trí khác cần được xử lý và theo dõi tình trạng khẩn chẳng hạn như sốc do đau, sốc do mất máu, kèm theo tổn thương mạch máu. Giảm đau ngay cho bệnh nhân bằng thuốc giảm đau. 

Nếu bị trật khớp hở, cần băng kín vị trí trật khớp bằng gạc vô trùng đồng thời dùng thuốc ngừa uốn ván. Sử dụng kháng sinh phổ rộng. Sau đó phẫu thuật loại bỏ và làm sạch để tránh nhiễm trùng. Hầu hết các trường hợp trật khớp cổ tay từ trung bình đến nặng đều cần nẹp để giảm đau và ngăn ngừa các chấn thương thứ cấp như tổn thương dây thần kinh, mạch máu hoặc các mô mềm xung quanh khớp không ổn định.

Sau khi bị trật khớp cổ tay nên sơ cứu cơ bản giữ tay cố định bằng băng gạc hoặc vải và đến gặp bác sĩ

Nắn chỉnh

Phương pháp nắn chỉnh là cách điều trị không cần rạch da thường được ưu tiên áp dụng khi có thể. Sau khi nắn chỉnh ổn định bệnh nhân cần chú ý:

• Cố định khớp bằng nẹp, bó bột, nạng để tránh chấn thương. 
• Chườm đá là biện pháp giảm sưng, đau hiệu quả. Nên bọc đá trong túi vải hoặc khăn, chườm trong vòng 15 - 20 phút đầu, chườm liên tục trong 24 giờ.
• Kê tay cao khi nằm để máu về tim không bị gián đoạn giúp máu lưu thông tốt hạn chế phù nề. 
• Sau 48 giờ, có thể chuyển sang chườm ấm trong vòng 15 - 20 phút để giảm đau và nhanh lành vết thương.

Cố định

Cố định cổ tay có tác dụng giảm đau và thúc đẩy quá trình phục hồi nhanh chóng, ngăn ngừa tổn thương thứ phát. Nên bất động khớp bị thương. Các biện pháp cố định thông thường là: 

• Bó bột: Thường được sử dụng cho các trường hợp trật khớp cổ tay liên quan đến gãy xương hoặc các chấn thương khác cần bất động hơn một tuần. Nếu bác sĩ nghi ngờ phù chân tay sau khi bó bột cần phải bỏ lớp bó bột. Bệnh nhân được hướng dẫn kiểm tra lại nếu thấy đau dữ dội, bó bột quá chặt, hay bị tê, yếu tay sau khi bó bột,... 
• Dùng nẹp: Nẹp dùng để bất động sau khi trật khớp cổ tay. Cách cố định nẹp giúp giảm phù nề nên ít dẫn đến hội chứng khoang sau nẹp. 
• Cố định bằng đai đeo hỗ trợ việc trật khớp và hạn chế chuyển động. 
• Nếu bất động kéo dài ở người trưởng thành trên 4 tuần có thể gây cứng khớp, teo cơ. Các biến chứng này có thể tiến triển nhanh chóng và vĩnh viễn, đặc biệt là ở người cao tuổi.

 Cách chữa trật khớp cổ tay hiệu quả là cố định cổ tay bằng cách bó bột, đeo nẹp để giữ khớp cổ tay không bị dịch chuyển 

Trật khớp cổ tay bao lâu thì khỏi?

Tùy từng trường hợp trật khớp cổ tay mà thời gian phục hồi cũng sẽ khác nhau, điều này phụ thuộc vào vị trí khớp bị trật. Trật khớp cổ tay hở hay kín, có tổn thương khác không, tình trạng và cơ địa của bệnh nhân. Hầu hết các trường hợp là trật khớp cổ tay sau khi được nắn chỉnh cố định người bệnh có thể phục hồi sau vài tuần. 

Để phục hồi trật khớp cổ tay, người bệnh phải tuân thủ theo đúng phác đồ điều trị, đồng thời có chế độ ăn uống khoa học, cân đối đủ 6 nhóm thực phẩm cần thiết sẽ giúp người bệnh hồi phục nhanh hơn. Sáu nhóm chất bao gồm chất đạm, axit béo, kẽm, vitamin D, chất xơ, canxi.

Tóm lại, trật khớp cổ tay là sự chuyển động bất thường giữa các đầu xương làm cho các khớp xương lệch ra khỏi vị trí bình thường. Trật khớp có thể xảy ra ở hầu hết các khớp. Trật khớp cổ tay có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như gãy xương, thoái hóa khớp,… nếu không được điều trị đúng cách. Vì vậy, cần tiến hành sơ cứu và đến bác sĩ ngay lập tức để có cách chữa trật khớp cổ tay hiệu quả nhất.

Cao Hiếu

Nguồn tham khảo: Tổng hợp