Lòng đen mắt gọi là gì? Vấn đề thường gặp với lòng đen mắt

Đôi mắt là cơ quan thị giác và là một trong những cơ quan quan trọng nhất của con người. Dân gian ta thường có câu “giàu hai con mắt, khó hai bàn tay” cũng là vì thế. Lòng đen của mắt là phần màu đen ở trung tâm mắt. Tuy nhiên, trong y học, nó có một tên gọi chính xác hơn. Trong bài viết này, bạn hãy cùng Long Châu khám phá xem lòng đen mắt gọi là gì và có tác dụng gì.

Lòng đen mắt gọi là gì?

Mắt là một cơ quan trong hệ thống cảm giác của con người, giúp nhận thức hình ảnh và ánh sáng từ môi trường xung quanh. Các bộ phận chính của mắt bao gồm giác mạc, mống mắt, thủy tinh thể, võng mạc, dây thần kinh thị giác, mi mắt, tuyến lệ. Vậy lòng đen mắt gọi là gì? Lòng đen mắt còn được gọi là tròng đen hay mống mắt. Bộ phận này Chính giữa có một lỗ tròn, màu sắc đậm hơn và được gọi tên là đồng tử (con ngươi). Mống mắt nằm giữa giác mạc (bên ngoài) và thấu kính (bên trong).

Mống mắt là phần có màu của mắt, nằm giữa giác mạc và thủy tinh thể, có hình tròn, đường kính trên dưới 1cm. Mống mắt có hai lớp chính gồm lớp mô liên kết phía trước chứa sắc tố quyết định màu mắt. Lớp thứ hai là lớp cơ phía sau bao gồm cơ vòng giúp thu nhỏ đồng tử và cơ tia giúp mở rộng đồng tử. Màu của mống mắt phụ thuộc vào sắc tố melanin. Người có nhiều melanin có mắt màu nâu hoặc đen, trong khi người có ít melanin có mắt màu xanh hoặc xám.

Chức năng của lòng đen mắt

Lòng đen mắt đóng vai trò quan trọng trong việc điều tiết ánh sáng, điều chỉnh tầm nhìn. Chức năng của mống mắt trước hết là kiểm soát lượng ánh sáng đi vào mắt. Khi ánh sáng mạnh, mống mắt co lại làm thu nhỏ đồng tử để hạn chế ánh sáng vào mắt. Khi ánh sáng yếu, mống mắt giãn ra để đồng tử mở rộng, giúp mắt nhận được nhiều ánh sáng hơn. Việc điều chỉnh lượng ánh sáng giúp bảo vệ võng mạc khỏi bị tổn thương do ánh sáng quá mạnh.

Theo nghiên cứu của Viện Mắt Quốc gia Hoa Kỳ (NEI), đồng tử của con người có thể thay đổi đường kính từ khoảng 2mm trong điều kiện sáng mạnh đến 8mm trong bóng tối. Điều này giúp mắt thích nghi hiệu quả với môi trường xung quanh.

Ngoài vai trò điều tiết ánh sáng, lòng đen mắt còn giúp điều chỉnh tầm nhìn, đảm bảo ánh sáng đi vào mắt theo đúng hướng và tập trung lên võng mạc một cách chính xác. Điều này giúp hình ảnh trở nên sắc nét, giảm thiểu tình trạng mờ hoặc méo ảnh.

Nhiều nghiên cứu cho thấy khi một người trải qua những cảm xúc mạnh như sợ hãi, vui mừng hoặc hưng phấn, đồng tử sẽ tự động giãn nở. Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Psychological Science cho thấy đồng tử có thể giãn ra đến 50% khi một người nhìn thấy điều gì đó kích thích hoặc hấp dẫn. Chính vì vậy, quan sát sự thay đổi của đồng tử có thể giúp phát hiện tâm trạng hoặc trạng thái tinh thần của một người trong nhiều tình huống khác nhau.

Các vấn đề thường gặp ở lòng đen mắt

Nhiều vấn đề về sức khỏe có thể ảnh hưởng đến lòng đen mắt, dẫn đến các triệu chứng bất thường hoặc rối loạn thị giác.

Viêm mống mắt

Viêm mống mắt là tình trạng viêm ở phần trước của mắt, ảnh hưởng đến khả năng điều tiết ánh sáng. Nguyên nhân thường gặp bao gồm nhiễm trùng, bệnh tự miễn như viêm khớp dạng thấp, lupus hoặc chấn thương. Triệu chứng điển hình là đỏ mắt, đau nhức, nhạy cảm với ánh sáng và mờ mắt. Nếu không điều trị kịp thời, viêm mống mắt có thể dẫn đến tăng nhãn áp hoặc mất thị lực vĩnh viễn.

Loạn dưỡng mống mắt

Loạn dưỡng mống mắt là tình trạng thoái hóa của mống mắt, thường do lão hóa, bệnh lý di truyền hoặc viêm mống mắt kéo dài. Khi mắc bệnh, mống mắt trở nên mỏng đi, mất sắc tố, làm thay đổi màu sắc mắt. Đồng tử có thể bị biến dạng, gây ảnh hưởng đến khả năng điều tiết ánh sáng. Người bệnh thường nhạy cảm hơn với ánh sáng, dễ bị chói và mỏi mắt.

Dị sắc tố mống mắt

Dị sắc tố mống mắt là hiện tượng hai mắt có màu sắc khác nhau hoặc một phần mống mắt đổi màu. Nguyên nhân có thể do yếu tố di truyền, tổn thương mắt hoặc các bệnh lý như hội chứng Horner, viêm mống mắt. Tình trạng này thường không ảnh hưởng đến thị lực và không gây đau đớn. Tuy nhiên, nếu dị sắc tố xuất hiện đột ngột, có thể là dấu hiệu của bệnh lý tiềm ẩn và cần được kiểm tra y tế.

Khối u mống mắt

Khối u mống mắt là sự phát triển bất thường của tế bào sắc tố trong mống mắt, có thể là lành tính hoặc ác tính. Bệnh thường khởi phát âm thầm và được phát hiện khi thấy một nốt bất thường trên mống mắt. Các triệu chứng khác bao gồm giảm thị lực, đau nhức mắt hoặc cảm giác có dị vật trong mắt. Nếu không được phát hiện sớm, ung thư có thể lan rộng và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.

Dấu hiệu ở lòng đen mắt cho thấy bạn cần đi khám

Bất kỳ sự thay đổi nào về màu sắc, hình dạng hoặc cấu trúc của mống mắt đều có thể là dấu hiệu của vấn đề sức khỏe. Dưới đây là những dấu hiệu cảnh báo bạn cần đi khám ngay:

• Mống mắt đổi màu bất thường: Nếu một bên mống mắt thay đổi màu sắc hoặc xuất hiện những đốm lạ, có thể do dị sắc tố mống mắt hoặc các bệnh lý như viêm mống mắt, khối u mắt.
• Đồng tử méo mó hoặc không đối xứng: Đồng tử bị biến dạng có thể là dấu hiệu của loạn dưỡng mống mắt, chấn thương mắt hoặc bệnh lý thần kinh (ví dụ hội chứng Horner).
• Xuất hiện nốt sẫm màu hoặc khối u nhỏ trên mống mắt: Đây có thể là dấu hiệu của khối u mống mắt. Nếu nốt bất thường lớn dần, bạn nên kiểm tra ngay để phát hiện sớm nguy cơ ung thư.
• Mắt đỏ kèm đau nhức, nhạy cảm với ánh sáng: Đây là triệu chứng điển hình của viêm mống mắt. Đây là một tình trạng viêm có thể gây tổn thương nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời.
• Mống mắt có dấu hiệu mỏng đi, mất sắc tố: Nếu mống mắt dần trở nên trong suốt hoặc có vùng mất màu, có thể là dấu hiệu của loạn dưỡng mống mắt. Tình trạng này thường gặp ở người cao tuổi hoặc sau viêm nhiễm kéo dài.

Nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào trên, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa mắt để được kiểm tra và điều trị kịp thời.

Như vậy, lòng đen mắt gọi là gì đến đây bạn đã biết. Lòng đen mắt có vai trò vô cùng quan trọng trong việc điều chỉnh lượng ánh sáng vào mắt, giúp chúng ta nhìn rõ hơn trong những điều kiện ánh sáng khác nhau. Việc hiểu rõ về cấu tạo và chức năng của mắt sẽ giúp chúng ta bảo vệ đôi mắt của mình tốt hơn.