Cách điều trị bệnh tay chân miệng tại nhà an toàn và hiệu quả

Bên cạnh việc điều trị bằng y tế, việc chăm sóc và điều trị tại nhà cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giúp trẻ hồi phục nhanh hơn. Bố mẹ cũng cần lưu ý rằng, ngoài việc chăm sóc đúng cách, cần theo dõi tình trạng sức khỏe của trẻ thường xuyên và đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất ngay lập tức nếu phát hiện bất kỳ biến chứng bất thường nào. Mời bạn cùng theo dõi bài viết sau đây để hiểu rõ cách điều trị bệnh tay chân miệng tại nhà an toàn và hiệu quả!

Bệnh tay chân miệng là gì?

Bệnh tay chân miệng là một loại bệnh truyền nhiễm do vi rút tay chân miệng đường ruột, chủ yếu là Coxsackievirus A16 và Enterovirus 71 (EV71) gây ra, có thể gây ra các đợt dịch bệnh.

Các triệu chứng chính bao gồm tổn thương da và niêm mạc dưới dạng phỏng nước xuất hiện ở các vị trí đặc biệt như niêm mạc miệng, lòng bàn tay, lòng bàn chân, mông, gối. Các biến chứng nghiêm trọng thường do EV71 gây ra.

Đường lây chủ yếu của bệnh tay chân miệng

Bệnh lây chủ yếu qua đường tiêu hoá, và nguồn lây chính là nước bọt, phỏng nước và phân của trẻ bị nhiễm bệnh. Mặc dù có thể xảy ra ở mọi độ tuổi, nhưng bệnh thường xảy ra ở trẻ dưới 5 tuổi, đặc biệt là ở nhóm tuổi dưới 3 tuổi. Bệnh tay chân miệng thường tự khỏi sau 7 đến 10 ngày.

Dấu hiệu của bệnh tay chân miệng

Để kiểm tra xem có mắc bệnh tay chân miệng hay không, bạn có thể chú ý đến những dấu hiệu sau đây:

• Đau họng.
• Nhiệt độ cơ thể cao.
• Không có sự hứng thú với thức ăn.

Giai đoạn 2 của bệnh thường bắt đầu sau vài ngày và bao gồm những triệu chứng sau:

• Loét miệng, có thể gây đau rát.
• Nổi mẩn đỏ trên bàn tay và bàn chân, đôi khi có thể xuất hiện ở đùi và mông.
• Các đốm phát ban có thể có màu hồng, đỏ hoặc sẫm hơn so với vùng da xung quanh, tùy thuộc vào màu da của bạn.
• Các đốm phát ban này có thể biến thành mụn nước, có thể có màu xám hoặc nhạt hơn so với vùng da xung quanh và có thể gây đau.

Biến chứng bệnh tay chân miệng

Việc phát hiện và điều trị tay chân miệng sớm có vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra một số biến chứng nguy hiểm, bao gồm viêm màng não do virus, viêm não và viêm cơ tim. 

Đặc biệt đối với phụ nữ mang thai, bệnh còn có thể ảnh hưởng đến quá trình mang thai, gây ra sảy thai, thai chết lưu hay dị tật bẩm sinh. Do đó, phụ nữ mang thai cần đặc biệt cẩn thận khi tiếp xúc với người bị tay chân miệng.

Dấu hiệu cần đưa trẻ đi tái khám 

Khi trẻ có một trong các dấu hiệu cảnh báo nặng sau đây, phụ huynh cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay:

• Sốt cao;
• Thở bất thường;
• Quấy khóc liên tục;
• Khó ngủ hoặc ngủ li bì hoặc ngủ gà;
• Giật mình, hốt hoảng, chới với;
• Ngồi không vững hoặc đi loạng choạng;
• Run tay, chân hoặc co giật;
• Vã mồ hôi;
• Nôn ói nhiều, không chịu ăn hoặc bú;
• Yếu tay chân;
• Da nổi bông, vân tím hoặc xanh tái.

Các biện pháp điều trị bệnh tay chân miệng

Không có phương pháp điều trị đặc hiệu cho bệnh tay chân miệng, do đó bạn không nên sử dụng thuốc kháng sinh hay các loại thuốc chữa bệnh. Thường thì bệnh sẽ tự khỏi sau khoảng 7 đến 10 ngày.

Đối với trẻ bị tay chân miệng thường có sốt nhẹ dưới 38,5°C, loét miệng, hồng ban và mụn nước ở lòng bàn tay và lòng chân. Phụ huynh có thể chăm sóc trẻ bị bệnh tay chân miệng bằng cách sau: 

Dùng thuốc hạ sốt paracetamol

Uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ, bao gồm thuốc giảm đau, hạ sốt và đa sinh tố. Khi sốt trên 38°C, Paracetamol có thể được sử dụng để hạ sốt với liều 10 - 15 mg/kg/lần (uống), có thể lặp lại mỗi 4 - 6 giờ khi sốt trở lại.

Dinh dưỡng hợp lý và đầy đủ

Cung cấp đầy đủ dinh dưỡng phù hợp với độ tuổi, bao gồm thức ăn dễ tiêu hóa và tránh thực phẩm có vị chua, cay. Nếu trẻ còn bú mẹ, phụ huynh nên tiếp tục cho trẻ bú.

Một số biện pháp chăm sóc hữu ích khác 

• Sử dụng thuốc tráng niêm mạc dạng sữa như phosphalugel, varogel hoặc trimafort để giảm đau họng miệng do vết loét, và sau đó cho trẻ ăn.
• Vệ sinh răng miệng cho trẻ.
• Cho trẻ nghỉ học, nghỉ ngơi tại nhà, tránh kích thích và tiếp xúc với trẻ khác.
• Tái khám mỗi 1 - 2 ngày trong 8 - 10 ngày đầu của bệnh. Nếu trẻ có sốt, phải tái khám mỗi ngày cho đến khi hết sốt ít nhất 48 giờ.

Phòng tránh lây lan bệnh tay chân miệng

Để ngăn chặn bệnh tay chân miệng lây lan, bạn cần phải lưu ý rất nhiều vì bệnh này rất dễ lây sang người khác. Nó có thể lây lan qua chất lỏng trong mụn nước, ho, hắt hơi và thậm chí bạn có thể lây nhiều lần. Bạn có thể bắt đầu lây bệnh từ vài ngày trước khi xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào. Tuy nhiên, nguy cơ lây lan bệnh tay chân miệng cao nhất trong 5 ngày đầu tiên sau khi các triệu chứng bắt đầu. Để giảm nguy cơ lây lan, bạn nên:

• Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước, hướng dẫn trẻ em cách rửa tay đúng cách.
• Sử dụng khăn giấy để giữ vi khuẩn không lây lan khi bạn ho hoặc hắt hơi. Khăn giấy đã sử dụng nên được vứt đi sớm.
• Không dùng chung khăn hoặc đồ gia dụng như cốc hoặc dao kéo.
• Giặt ga trải giường và quần áo bẩn bằng nước nóng để diệt vi khuẩn.
• Nếu trẻ của bạn cảm thấy không khỏe, nên cho trẻ nghỉ học. Tuy nhiên, khi cảm thấy khỏe hơn, trẻ có thể quay lại trường học hoặc nhà trẻ, không cần đợi cho đến khi tất cả các vết phồng rộp đã lành.
• Giữ trẻ của bạn tránh xa những đứa trẻ khác trong thời gian ngắn để giảm nguy cơ lây lan bệnh.

Bệnh tay chân miệng và thai kỳ 

Mặc dù bệnh tay chân miệng không phải là mối đe dọa lớn đối với thai kỳ và sức khỏe của em bé, nhưng tốt nhất là tránh tiếp xúc gần với bất kỳ ai mắc bệnh này. 

Nguyên nhân là vì nếu bị sốt cao trong 3 tháng đầu của thai kỳ, có thể dẫn đến sảy thai, tuy nhiên, trường hợp này rất hiếm. Ngoài ra, nếu bị bệnh tay chân miệng ngay trước khi sinh, có thể gây ra phiên bản nhẹ của bệnh cho em bé khi sinh ra.

Trên đây là các thông tin cụ thể về bệnh tay chân miệng cũng như cách điều trị bệnh tay chân miệng tại nhà hiệu quả, hi vọng đã giúp ích cho bạn. Nếu các triệu chứng trở nên khó kiểm soát hơn, bạn cần nhanh chóng đưa trẻ thăm khám để nhận tư vấn từ chuyên gia.

Xem thêm: Bệnh chân tay miệng cấp độ 1 có nguy hiểm không?

Tú Uyên

Nguồn tham khảo: www.nhs.uk