Mật độ xương bao nhiêu là bị loãng xương?

Ở lứa tuổi trung niên, mật độ xương bắt đầu giảm dần gây ra loãng xương. Các kỹ thuật đo mật độ xương càng ngày tiến bộ, có thể đo được toàn thân hay từng vùng. Mật độ xương bao nhiêu là bị loãng xương? Cùng tìm câu trả lời trong bài viết sau đây.

Loãng xương là gì?

Loãng xương là tình trạng xương mất dần mật độ chất khoáng, dẫn đến giảm cấu trúc xương. Từ đó gây ra tình trạng xương mỏng dần, yếu và dễ gãy. Gãy xương do loãng xương là tình trạng rất thường gặp ở người lớn tuổi. Tuy nhiên sau khi phẫu thuật gãy xương thì xương cũng khó có khả năng lành lại.

Tuổi càng cao thì quá trình hủy xương diễn ra nhanh hơn quá trình tạo xương. Tuy nhiên quá trình lại diễn ra âm thầm làm người bệnh khó phát hiện được ở giai đoạn sớm.

Mật độ xương là gì?

Mật độ xương (bone mineral density) là thông số được đo bằng lượng mô khoáng có trên một đơn vị đo diện tích hoặc thể tích. Mật độ xương được biểu thị bằng đơn vị g/cm² hoặc g/cm³.

Kết quả đo mật độ xương sẽ được biểu thị bằng T-score và Z-score:

• T-score: So sánh mật độ xương của người bệnh so với chỉ số chuẩn của người trẻ. Chỉ số chuẩn này được đo từ mật độ xương của người trẻ tuổi trưởng thành, cùng giới, cùng chủng tộc.
• Z-score: Chỉ số này có ý nghĩa so sánh với chỉ số của một người cùng chủng tộc, cùng tuổi, cùng giới tính, cùng chiều cao, cân nặng. Chỉ số Z-score có thể được sử dụng để chẩn đoán loãng xương thứ phát.

Đo mật độ xương là tiêu chuẩn để xác định loãng xương, dự đoán khả năng gãy xương trong tương lai. Loãng xương có thể gây ra tình trạng xẹp lún cột sống, gãy xương dài. Nhờ đo mật độ xương mà có thể ngăn chặn kịp thời được các biến chứng xấu sẽ xảy ra.

Mật độ xương bao nhiêu là bị loãng xương?

Theo Tổ chức y tế thế giới (WHO) thì các giá trị của 2 chỉ số T-score và Z-score để chẩn đoán loãng xương bằng phương pháp DEXA như sau:

Chỉ số T-score:

• T-score > -1: Mật độ xương bình thường.
• T-score từ -1 đến -2.5: Thiếu xương.
• T-score ≤ - 2.5: Loãng xương. Nếu có kèm gãy xương hoặc tiền sử gãy xương thì loãng xương nặng.

Chỉ số Z-score:

• Z- score = 0: Mật độ xương bằng giá trị trung bình của người cùng nhóm.
• Z- score > 0: Mật độ xương cao hơn giá trị trung bình của người cùng nhóm.
• Z-score < 0: Mật độ xương thấp hơn giá trị trung bình của người cùng nhóm.
• Z-score < 2.0: Tìm nguyên nhân thứ phát gây mất xương.
• Z-score < 2.5: Loãng xương.

Vậy, mật độ xương bao nhiêu là bị loãng xương? Theo các kết quả trên, người bệnh sẽ được chẩn đoán loãng xương nếu chỉ số T-score ≤ 2.5 và chỉ số Z-score < 2.5.

Việc đo mật độ xương được khuyến cáo trên các nhóm đối tượng:

• Phụ nữ sau mãn kinh không bổ sung estrogen;
• Phụ nữ trên 65 tuổi và nam giới trên 70 tuổi;
• Sử dụng corticoid kéo dài;
• Phụ nữ có tiền sử sử dụng liệu pháp hormone thay thế kéo dài trên 10 năm;
• Gãy xương hoặc có tiền sử gãy xương không do chấn thương nặng;
• Đang mắc một số bệnh: Viêm khớp dạng thấp, đái tháo đường, bệnh lý tuyến giáp.

Các biện pháp điều trị và hỗ trị điều trị bệnh loãng xương

Để biết được mật độ xương bao nhiêu là bị loãng xương, bác sĩ đánh giá dựa vào các chỉ số T-score và Z-score. Từ đó bác sĩ sẽ xác định loãng xương hay không và chỉ định phương pháp điều trị phù hợp.

Điều trị bằng thuốc được bác sĩ kê đơn một số loại có tác dụng ngăn quá trình hủy xương. Trong đó thuốc đường uống bao gồm: Nhóm bisphosphonate, Chất điều hòa chọn lọc thụ thể estrogen, strontium ranelate. Các thuốc đường tiêm truyền bao gồm: Bisphosphonate dạng tiêm, calcitonin, thuốc ức chế hoạt hóa thụ thể của yếu tố nhân kappa-B, hormone tuyến cận giáp và các chất tương tự.

Lưu ý khi sử dụng thuốc là phải tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, dược sĩ. Bởi vì dùng thuốc đúng cách không chỉ đem lại hiệu quả cao mà còn tránh được các tác dụng không mong muốn. Mục tiêu của điều trị loãng xương là ngăn gãy xương, bảo vệ được khối xương hiện tại và giảm đau cho người bệnh. Tuân thủ điều trị là rất cần thiết bởi vì điều trị loãng xương là quá trình lâu dài tầm khoảng 3 - 5 năm.

Ngoài việc dùng thuốc thì người bệnh cũng cần lưu ý một số biện pháp hỗ trợ có thể áp dụng được ở nhà như:

• Thiết lập chế độ ăn đầy đủ chất dinh dưỡng. Trong đó cần đảm bảo cung cấp đủ canxi, vitamin và khoáng chất. Trong đó canxi và vitamin D là cần thiết cho quá trình tạo xương.
• Bổ sung vitamin D cho cơ thể nếu cần thiết. Vitamin D có thể được tổng hợp bằng cách tắm nắng. 
• Không tự ý sử dụng các loại thuốc giảm đau, giảm viêm có chứa corticoid. Bởi vì corticoid gây trầm trọng thêm bệnh loãng xương.
• Không dùng các chất kích thích, rượu bia, thuốc lá để tránh gây hại đến xương.
• Nếu có thể vận động thì nên tập thể dục nhẹ nhàng để tăng dẻo dai, tăng sức bền cho cơ thể.
• Người thân và gia đình nên có các biện pháp phòng tránh té ngã cho người bệnh: Sàn nhà nên khô ráo, sạch sẽ; lắp thêm tay vịn trong nhà tắm; nhà cửa luôn thoáng mát, đủ ánh sáng; người nhà cần hỗ trợ di chuyển mọi lúc trong trường hợp cần thiết.
• Tái khám định kỳ để kịp thời phát hiện các bất thường khác.
• Kiểm soát tốt các bệnh lý mắc kèm: Đái tháo đường, tăng huyết áp, rối loạn lipid máu,...
• Hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc, thực phẩm chức năng nào đó. Bởi vì tương tác thuốc cũng như tác dụng không mong muốn có thể xảy ra làm nghiêm trọng tình trạng bệnh.

Như vậy qua bài viết trên bạn đã biết được mật độ xương bao nhiêu là bị loãng xương. Đồng thời các biện pháp hỗ trợ điều trị cho người bị loãng xương áp dụng được tại nhà. Điều này rất hữu ích cho bạn và gia đình mình khi chăm sóc cho người bị loãng xương. Bên cạnh đó bạn cũng nên thăm khám sức khỏe định kỳ để kịp thời phát hiện bất thường ở xương.

Khi đo mật độ xương bạn cũng đừng quá lo lắng. Bởi vì quá trình đo diễn ra khoảng 20 phút tùy vị trí đo. Phương pháp đo mật độ xương hiện đại cũng không gây hại do chùm tia X có mức bức xạ thấp. Tuy nhiên nên thông báo với bác sĩ nếu đang trong thai kỳ vì có thể ảnh hưởng có hại tới thai nhi.

Xem thêm:

Bệnh loãng xương có mấy cấp độ?

Tổng hợp những điều cần biết về loãng xương độ 2