Nấm ngọc tẩm: Công dụng và cách sử dụng

Bên cạnh giá trị ẩm thực, nấm ngọc tẩm còn được nghiên cứu với nhiều công dụng hỗ trợ sức khỏe như tăng cường miễn dịch, chống oxy hóa và hỗ trợ hệ tiêu hóa. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa lợi ích mà loại nấm này mang lại, việc lựa chọn, sơ chế và chế biến đúng cách là vô cùng quan trọng. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về công dụng, cách sử dụng cũng như những lưu ý cần biết khi dùng nấm ngọc tẩm trong chế độ ăn uống hằng ngày.

Nấm ngọc tẩm là gì?

Nấm ngọc tẩm, còn được gọi là nấm vị cua, là một loại nấm ăn giàu giá trị dinh dưỡng, nổi bật với hương vị tự nhiên tương tự thịt cua biển. Đây là thực phẩm giàu protein, vitamin nhóm B, cùng các khoáng chất thiết yếu và hợp chất sinh học như arginine, lysine, dextran, là những thành phần có vai trò quan trọng trong hỗ trợ miễn dịch, cải thiện chuyển hóa và bảo vệ sức khỏe tim mạch.

Về hình thái, nấm ngọc tẩm thường mọc thành cụm từ 10-20 cây, mũ nấm khi non có dạng cầu hoặc bán cầu, sau trưởng thành chuyển sang dạng ô với đường kính 2-7 cm, bề mặt màu trắng hoặc nâu bóng kèm hoa văn đặc trưng. Thịt nấm mềm, trắng, cuống dài 10-15 cm và mọc thẳng ở giữa mũ. Loài nấm này ưa khí hậu mát mẻ, phân bố nhiều tại các vùng ôn đới như Nhật Bản, Trung Quốc, Bắc Mỹ, châu Âu, và tại Việt Nam được trồng ở một số tỉnh miền Trung như Thừa Thiên Huế, Quảng Bình, Phú Quốc.

Nhờ giá trị dinh dưỡng cao cùng hương vị đặc trưng, nấm ngọc tẩm không chỉ được sử dụng rộng rãi trong ẩm thực mà còn được nghiên cứu về tiềm năng hỗ trợ sức khỏe trong lĩnh vực y học dinh dưỡng.

Công dụng của nấm ngọc tẩm

Với thành phần giàu axit amin thiết yếu, vitamin, khoáng chất và các hợp chất sinh học có hoạt tính cao, loại nấm này đã được nhiều nghiên cứu ghi nhận mang lại những lợi ích đáng kể cho cơ thể. Dưới đây là một số lợi ích nổi bật:

Tăng cường trí nhớ và khả năng tập trung

Nấm ngọc tẩm chứa nhiều axit amin thiết yếu như arginine, lysine cùng các hợp chất sinh học có lợi cho chức năng thần kinh. Các thành phần này hỗ trợ cải thiện tuần hoàn máu não, tăng dẫn truyền xung thần kinh, từ đó nâng cao khả năng ghi nhớ và tập trung.

Hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch

Với hàm lượng protein, vitamin nhóm B, ergosterol và fungisterol dồi dào, nấm ngọc tẩm có khả năng kích thích sản xuất và hoạt động của bạch cầu, nâng cao sức đề kháng tự nhiên của cơ thể. Ergosterol khi được cơ thể hấp thụ có thể chuyển hóa thành vitamin D, góp phần chống loãng xương, phòng ngừa nhiễm trùng và hỗ trợ phục hồi sau bệnh.

Bảo vệ và phục hồi chức năng gan

Các dưỡng chất trong nấm ngọc tẩm giúp thúc đẩy tái tạo tế bào gan, cải thiện chức năng giải độc và hỗ trợ điều hòa hoạt động của các cơ quan liên quan như hệ tiêu hóa và thận. Nhờ tác dụng giảm gánh nặng chuyển hóa cho gan, loại nấm này có tiềm năng hỗ trợ phòng ngừa và điều trị các bệnh lý gan mạn tính, bao gồm xơ gan giai đoạn sớm.

Nâng cao thể trạng và phục hồi sức khỏe

Nấm ngọc tẩm là nguồn thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất, dễ chế biến và dễ tiêu hóa, phù hợp cho người ốm, người suy nhược, mệt mỏi hoặc sụt cân. Nhờ tác dụng kích thích cảm giác thèm ăn và cải thiện tiêu hóa, nấm còn hỗ trợ cải thiện dinh dưỡng cho trẻ em biếng ăn, còi xương. Ngoài ra, đặc tính giảm căng thẳng và cải thiện tâm trạng khiến nấm ngọc tẩm trở thành lựa chọn tốt cho người thường xuyên chịu áp lực công việc hoặc stress kéo dài.

Những lưu ý khi sử dụng nấm ngọc tẩm

Để tận dụng tối đa giá trị dinh dưỡng và đảm bảo an toàn khi sử dụng nấm ngọc tẩm, người tiêu dùng cần lưu ý một số điểm sau:

Hạn chế rửa quá kỹ trước khi chế biến

Nấm ngọc tẩm thường được nuôi trồng trong môi trường sạch. Rửa quá kỹ hoặc ngâm lâu trong nước sẽ làm mất các hợp chất dinh dưỡng quan trọng và khiến nấm hút nước, làm giảm hương vị tự nhiên. Thay vào đó, nên cắt bỏ phần gốc, lau nhẹ bằng khăn ẩm hoặc bàn chải sạch để bảo toàn chất lượng.

Tránh sử dụng quá nhiều dầu ăn

Nấm có khả năng hấp thụ dầu rất mạnh. Dùng lượng dầu lớn không chỉ làm mất cân bằng dinh dưỡng mà còn gây khó tiêu, đầy bụng hoặc trào ngược dạ dày.

Bảo đảm nấm được nấu chín hoàn toàn

Cần đun sôi hoặc chế biến nấm trong khoảng 5-10 phút để tiêu diệt vi khuẩn và các thành phần có thể gây hại, đảm bảo an toàn thực phẩm.

Lưu ý về tính bổ âm của nấm

Nấm ngọc tẩm có đặc tính bổ âm. Sau khi ăn, nên tránh dùng đồ uống lạnh hoặc có tính hàn như trà đá, cà phê đá… để giảm nguy cơ đau bụng và rối loạn tiêu hóa.

Những ai nên ăn nấm ngọc tẩm?

Nấm ngọc tẩm là thực phẩm giàu dinh dưỡng, phù hợp với nhiều đối tượng nhờ hương vị thơm ngon và giá trị sức khỏe cao. Dưới đây là những đối tượng nên bổ sung nấm ngọc tẩm vào thực đơn dinh dưỡng hằng ngày:

• Người ăn chay hoặc đang giảm cân: Nguồn đạm thực vật chất lượng cao, ít calo, giàu vitamin và khoáng chất, giúp duy trì năng lượng mà không lo tăng cân.
• Người cao tuổi: Dễ tiêu hóa, hỗ trợ kiểm soát mỡ máu, tăng cường hệ miễn dịch và phòng ngừa bệnh mạn tính.
• Người làm việc trí óc, học sinh, sinh viên: Hàm lượng vitamin nhóm B dồi dào giúp giảm căng thẳng, cải thiện sự tập trung và trí nhớ.
• Người mắc bệnh tim mạch hoặc tiểu đường: Nấm chứa nhiều chất xơ, giúp hạn chế hấp thu cholesterol xấu, ổn định đường huyết và hỗ trợ sức khỏe tim mạch.

Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về giá trị dinh dưỡng và công dụng của nấm ngọc tẩm, từ đó lựa chọn và sử dụng hợp lý để nâng cao sức khỏe và chất lượng bữa ăn hằng ngày.