Nên tiêm phế cầu hay 6in1 trước? Tiêm cùng lúc có được hay không?

Tiêm vắc xin là cách tốt nhất để phòng ngừa một số bệnh cho trẻ em. Vắc xin phế cầu và 6in1 cũng đã được ứng dụng rộng rãi toàn quốc. Hai mũi này có thời gian tiêm chủng khá tương đồng nhau, vậy nên tiêm phế cầu hay 6in1 trước? Mời quý bạn đọc cùng tìm hiểu về hai loại vắc xin này thông qua bài viết dưới đây.

Vắc xin 6in1 là vắc xin gì?

Vắc xin 6in1 là loại vắc xin phối hợp có tác dụng phòng ngừa 6 bệnh truyền nhiễm ở trẻ em, bao gồm:

• Bạch hầu: Đây là bệnh nhiễm trùng cấp tính do tác nhân gây bệnh là vi khuẩn bạch hầu Corynebacterium diphtheriae. Bệnh có các biểu hiện như viêm họng, sưng và tái tạo màng phát tán. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng như ngạt thở, tắc họng, sốc huyết, rối loạn điện giải, viêm cơ tim, tổn thương hệ thần kinh cơ tim và trụy tim mạch đột ngột, thậm chí là gây tử vong.
• Uốn ván: Bệnh truyền nhiễm cấp tính với tác nhân gây bệnh là trực khuẩn Clostridium tetani. Bệnh uốn ván có biểu hiện thành các cơn chuột rút dữ dội, đau và giãn cơ hoặc gây co cứng cho các cơ mặt, cơ gáy, cơ nhai, và cơ thân, đau nhức khắp cơ thể, nếu không điều trị kịp thời có thể dẫn đến tử vong.
• Ho gà: Bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính với tác nhân là vi khuẩn Bordetella pertussis. Bệnh ho gà đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ em, thường gây ra các biểu hiện như ho, sốt, khàn tiếng, viêm phế quản, khó thở, nôn mửa. Trong nhiều trường hợp chăm sóc và điều trị không đúng cách, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm cho trẻ như suy hô hấp, viêm não, viêm phổi, xuất huyết kết mạc và thậm chí dẫn đến tử vong.
• Bại liệt: Là bệnh truyền nhiễm cấp tính lây truyền qua đường tiêu hóa với tác nhân gây bệnh là virus Poliovirus gây ra. Hội chứng này khiến người bệnh đối mặt với tình trạng teo cơ, liệt cơ. Bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như suy hô hấp, mất khả năng vận động tay chân, liệt hành tủy, liệt tủy sống, dẫn đến tàn tật vĩnh viễn hoặc cũng có thể gây ra tử vong.
• Bệnh viêm gan B: Là bệnh lý cấp hoặc mạn tính do virus viêm gan B gây ra. Bệnh có thể gây ra những tổn thương gan dẫn đến ung thư gan và suy gan.
• Các bệnh do vi khuẩn HiB như viêm phổi, viêm màng não,...: Vi khuẩn Haemophilus influenzae type B (HiB) là tác nhân gây bệnh viêm phổi và viêm màng não khá thường gặp. Viêm phổi và viêm màng não mủ có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng bao gồm nhiễm trùng huyết, tràn dịch dưới màng cứng, phù não, viêm màng ngoài tim, phù phổi cấp suy hô hấp có thể dẫn đến tử vong.

Đây là loại vắc xin rất hiệu quả được đưa vào chương trình tiêm chủng mở rộng để bảo vệ trẻ tránh nguy cơ mắc những bệnh nguy hiểm trong những năm tháng đầu đời của trẻ.

Vắc xin 6in1 là vắc xin dành cho trẻ từ tròn 2 tháng tuổi đến tròn 24 tháng tuổi. Nếu sức khỏe của trẻ hoàn toàn bình thường, không mắc các bệnh lý nặng thì các bậc phụ huynh nên đưa trẻ đi tiêm phòng đúng lịch.

Khi trẻ có những dấu hiệu sau thì cần hoãn hoặc không tiêm vắc xin 6in1:

• Trẻ đang sốt cao hoặc các bệnh cấp tính.
• Trẻ bị bệnh bẩm sinh hoặc bệnh mãn tính đang chưa được kiểm soát ổn định.
• Trẻ có tiền sử sốt cao co giật hoặc rối loạn thần kinh tiến triển hoặc bệnh não tiến triển 
• Có tiền sử dị ứng với các thành phần của vắc xin.
• Trẻ có biểu hiện bệnh não không rõ nguyên nhân trong vòng 7 ngày sau khi tiêm vắc xin có thành phần ho gà trước đó.

Vắc xin phế cầu là vắc xin gì?

Phế cầu (Streptococcus pneumoniae) là loại vi khuẩn nguy hiểm và khá thường gặp, là tác nhân hàng đầu gây ra các bệnh lý về tai mũi họng, viêm phổi, viêm tai giữa, viêm màng não và nhiễm trùng huyết. Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 5 tuổi là nhóm đối tượng dễ bị mắc các bệnh gây ra do phế cầu.

Vắc xin phế cầu là loại vắc xin giúp phòng bệnh nguy hiểm do các chủng phế cầu khuẩn Streptococcus Pneumoniae gây ra ở cả trẻ em và người lớn như viêm phổi, viêm màng não, viêm tai giữa cấp tính, nhiễm trùng huyết và các bệnh nhiễm trùng khác.

• Viêm màng não: Là tình trạng nhiễm trùng tại màng não. Bệnh có thể gặp ở bất kỳ độ tuổi nào nhưng thường xảy ra nhiều nhất là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như viêm não, giảm thính lực, nhiễm trùng huyết, động kinh, đột quỵ và có thể dẫn đến tử vong.
• Viêm phổi: Là tình trạng viêm nhiễm tại nhu mô phổi. Bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm đặc biệt là trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và người cao tuổi, người có bệnh nền hoặc suy giảm hệ miễn dịch. Bệnh có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như suy hô hấp, áp xe phổi, tràn dịch màng phổi, nhiễm khuẩn huyết,…
• Nhiễm khuẩn huyết: Bệnh nhiễm trùng nguy hiểm hàng đầu với sự tổn thương tại nhiều cơ quan, có nguy cơ tử vong cao hơn rất nhiều so với các bệnh nhiễm trùng khác. Bệnh có thể gây ra các biến chứng nặng nề như hội chứng suy hô hấp cấp (ARDS), rối loạn đông máu, sốc nhiễm trùng, suy giảm chức năng gan, thận,…
• Viêm tai giữa cấp tính: Là tình trạng nhiễm trùng tại khu vực phía sau màng nhĩ gây sưng, đau, sốt và chảy dịch. Viêm tai giữa có tỉ lệ thường gặp khá cao ở trẻ em từ 6 đến 36 tháng tuổi do cấu trúc tai chưa phát triển hoàn chỉnh và miễn dịch còn yếu. Bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như viêm não hoặc viêm màng não, thủng màng nhĩ, suy giảm thính lực nghiêm trọng, chậm nói hoặc chậm phát triển,…

Vắc xin phế cầu được khuyến cáo ở bất kỳ đối tượng nào, nhất là các nhóm đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh như:

• Trẻ dưới 5 tuổi: Đây là đối tượng hàng đầu dễ mắc phế cầu khuẩn và cũng là nhóm đối tượng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất nếu không được điều trị kịp thời.
• Người có bệnh mạn tính, suy yếu hệ miễn dịch như: ung thư, đái tháo đường, các bệnh về tim mạch, phổi, gan, thận,… Đây đều là nhóm đối tượng có nguy cơ dẫn đến biến chứng nặng nề hơn, tử vong cao do phế cầu khuẩn, vì vậy tiêm vắc xin phế cầu là rất cần thiết và quan trọng.
• Người lớn trên 65 tuổi: Đây là nhóm đối tượng có sức đề kháng yếu, khả năng miễn dịch yếu và dễ bị tổn thương, bệnh có nguy cơ diễn biến nặng.
• Người thường xuyên tiếp xúc với người dễ bị mắc bệnh như: Nhân viên y tế, thành viên gia đình chăm sóc người cao tuổi,… cũng cần tiêm vắc xin phế cầu để giảm nguy cơ mắc bệnh.

Vắc xin phế cầu chống chỉ định với những trường hợp sau:

• Phụ nữ mang thai.
• Người quá mẫn với các thành phần của vắc xin.

Tuy nhiên để chắc chắn bạn có nằm trong các trường hợp chống chỉ định tiêm vắc xin phế cầu hay không thì nên hỏi ý kiến của bác sĩ trước khi quyết định tiêm.

Nên tiêm phế cầu hay 6in1 trước?

Vậy nên tiêm vắc xin phế cầu trước hay tiêm vắc xin 6in1 trước? Câu trả lời là có thể tiêm cả hai loại vắc xin cùng một lúc mà không ảnh hưởng gì đến hiệu quả bảo vệ của việc tiêm phòng. 

Theo các chuyên gia, không có quy định về khoảng cách tiêm Prevenar 13 và 6in1. Phụ huynh có thể đồng thời cho trẻ tiêm hai loại vắc xin phế cầu 13 chủng Prevenar 13 (hoặc phế cầu 10 chủng Synflorix) và 6in1 để phòng ngừa bệnh cho trẻ.

Việc quan trọng nhất các bậc phụ huynh cần làm là mang theo sổ tay tiêm chủng cho trẻ và khai rõ với bác sĩ về các loại vắc xin trẻ đã tiêm trước đó cũng như tình trạng sức khỏe hiện tại của trẻ và tiền sử dị ứng nếu có để bác sĩ có thể tư vấn và lựa chọn thời gian tiêm chủng phù hợp cho trẻ. 

Như vậy vắc xin phế cầu và 6in1 đều là hai loại vắc xin vô cùng quan trọng đối với trẻ nhỏ, phụ huynh cần lưu ý lịch trình để đưa trẻ đi tiêm càng sớm càng tốt, đặc biệt là trong thời điểm dịch bệnh diễn biến phức tạp, có nguy cơ đồng nhiễm, bội nhiễm cao. Hy vọng với những thông tin trên đã các bậc phụ huynh biết được giá trị của hai loại vắc xin trên và cho trẻ thực hiện tiêm chủng phòng bệnh.

Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là một trong những cơ sở cung cấp dịch vụ tiêm chủng hàng đầu với đội ngũ y bác sĩ và y tá giàu kinh nghiệm. Cùng với cơ sở vật chất hiện đại, chúng tôi cam kết mang lại dịch vụ tiêm chủng an toàn, hiệu quả và tiện lợi cho cộng đồng. Hiện nay, trung tâm cung cấp đầy đủ các loại vắc xin quan trọng để phòng ngừa bệnh tật hiệu quả. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu không ngừng nỗ lực để mang đến cho người dân những dịch vụ y tế chất lượng và an toàn nhất. Liên hệ với Tiêm chủng Long Châu qua Hotline 1800 6928 để được tư vấn, hẹn lịch miễn phí hoặc đặt lịch online tại đây.

Xem thêm:

• Chích ngừa viêm phổi thế nào cho an toàn và hiệu quả
• Hướng dẫn phòng ngừa viêm phổi bệnh viện hiệu quả