Bệnh bạch hầu: Triệu chứng, nguyên nhân và cách phòng ngừa

Bạch hầu là một bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn sản xuất độc tố Corynebacterium diphtheriae gây ra. Bệnh lây lan từ người này sang người khác qua giọt bắn khi người nhiễm bệnh ho hoặc hắt hơi. Một số người nhiễm khuẩn không phát triển triệu chứng nhưng vẫn có thể lây bệnh cho người khác. Triệu chứng thường gặp bao gồm sốt, đau họng, và sưng hạch cổ.

Một số trường hợp chỉ bị bệnh nhẹ nhưng bệnh bạch hầu vẫn có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng và thậm chí tử vong. Việc tiêm phòng vaccine là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất để ngăn ngừa bệnh bạch hầu và ngăn chặn sự lây lan của bệnh. Trước khi có vaccine bạch hầu và tiêm chủng rộng rãi vào những năm 1930 thì bạch hầu là một căn bệnh phổ biến trên toàn thế giới.

Những triệu chứng của bệnh bạch hầu

Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh bạch hầu thường bắt đầu có từ 2 đến 5 ngày sau khi một người bị nhiễm bệnh.

Triệu chứng của bệnh bạch hầu có thể bao gồm:

• Xuất hiện giả mạc màu trắng ngà: Bao phủ cổ họng và amidan, có thể gây tắc nghẽn đường thở.
• Đau họng và khản tiếng: Biểu hiện của kích ứng cổ họng.
• Hạch cổ sưng to: Các hạch bạch huyết ở cổ to lên.
• Khó thở hoặc thở nhanh: Do sự tắc nghẽn của màng xám.
• Dịch mũi: Thường xuất hiện khi có nhiễm trùng đường hô hấp trên.
• Sốt và ớn lạnh: Triệu chứng phổ biến của nhiễm trùng.
• Mệt mỏi: Phản ứng tổng thể của cơ thể chống lại nhiễm trùng.

Tìm hiểu ngay bây giờ: Phân biệt bạch hầu và viêm họng qua những triệu chứng

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh bạch hầu

Nếu không điều trị, bệnh có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm lên các cơ quan như:

Hô hấp: Vi khuẩn gây bệnh bạch hầu có thể tạo ra độc tố làm tổn thương mô ở vùng mà chúng xâm nhập (thường là mũi và cổ họng). Tại vị trí đó, vi khuẩn tạo ra một lớp giả mạc dai, cứng, màu xám/trắng/vàng được tạo thành từ các tế bào chết, vi khuẩn và các chất khác. Lớp giả mạc này có thể cản trở hô hấp.

Tim mạch: Độc tố bạch hầu có thể theo đường máu và làm tổn thương các mô khác trong cơ thể. Ví dụ, độc tố có thể tổn thương cơ tim, gây ra các biến chứng như viêm cơ tim có thể dẫn đến suy tim và đột tử.

Thần kinh: Độc tố cũng có thể gây tổn thương thần kinh, điển hình là tổn thương các dây thần kinh vùng cổ họng gây khó nuốt. Các dây thần kinh ở tay và chân cũng có thể bị viêm/tổn thương gây ra tình trạng yếu cơ. Nếu độc tố bạch hầu làm tổn thương các dây thần kinh vận động các cơ hô hấp sẽ gây liệt hô hấp, bệnh nhân có thể suy hô hấp và tử vong.

Hiểu rõ triệu chứng, hành động ngay: Bệnh bạch hầu nguy hiểm như thế nào?

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra hoặc nếu bạn và người thân đã tiếp xúc với người bị bệnh bạch hầu, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Bệnh bạch hầu được gây ra bởi vi khuẩn Corynebacterium diphtheriae. Có một số cách thức lây truyền chính của vi khuẩn này:

• Giọt bắn không khí: Khi người nhiễm bệnh ho, hắt hơi, các giọt bắn chứa vi khuẩn được phóng ra không khí và có thể được hít vào bởi những người xung quanh. Đây là con đường lây lan chủ yếu, nhất là trong môi trường đông người.
• Vật dụng cá nhân hoặc gia đình bị nhiễm khuẩn: Người khác có thể nhiễm bệnh khi tiếp xúc với đồ dùng cá nhân của người nhiễm bệnh như khăn tay hoặc khăn giấy đã qua sử dụng bị nhiễm khuẩn.
• Tiếp xúc với vết thương nhiễm khuẩn: Chạm vào vết thương nhiễm Corynebacterium diphtheriae cũng có thể chuyển vi khuẩn cho người khác.

Ngoài ra, những người bị nhiễm bệnh nhưng không có triệu chứng cũng có thể truyền vi khuẩn cho những người chưa được tiêm phòng, làm tăng khó khăn trong việc kiểm soát sự lây lan của bệnh bạch hầu.

Xem thêm chi tiết: Những điều cần biết về vi khuẩn bạch hầu