Ngộ độc thực phẩm ngày tết: Hướng dẫn cách phòng tránh đơn giản

Khi tết đến, bạn và gia đình thường quây quần bên mâm cơm ấm cúng, tận hưởng không khí hạnh phúc. Tuy nhiên, nếu không chú ý, nguy cơ ngộ độc thực phẩm ngày tết có thể gia tăng trong dịp lễ đặc biệt này.

Triệu chứng ngộ độc thực phẩm

Ngộ độc thực phẩm (trúng thực) là tình trạng mà người bệnh bị ảnh hưởng do ăn thực phẩm hoặc đồ uống bị nhiễm khuẩn, nhiễm độc hoặc các thực phẩm đã hỏng, ôi thiu, đồ ăn vượt quá liều lượng cho phép về chất bảo quản và phụ gia.

Triệu chứng ngộ độc thực phẩm có thể phát sinh trong vòng vài phút, vài giờ hoặc từ 1 đến 2 ngày sau khi ăn phải thực phẩm có hại. Các triệu chứng ngộ độc có nghiêm trọng và kéo dài hay không tùy thuộc vào nhiều yếu tố, chẳng hạn như loại tác nhân gây ngộ độc, lượng thực phẩm tiêu thụ và sức đề kháng của người bệnh.

Khi ngộ độc thực phẩm xảy ra, người bệnh có thể gặp phải nhiều triệu chứng khác nhau. Các dấu hiệu thường gặp bao gồm đau bụng, buồn nôn và nôn mửa, tiêu chảy, cũng như có thể thấy máu trong phân hoặc chất nôn. Bệnh nhân thường bị sốt, chán ăn và cảm thấy cơ thể yếu ớt, mệt mỏi. Ngoài ra, các triệu chứng như đau đầu, choáng váng, chóng mặt, ớn lạnh và rùng mình cũng thường xuất hiện, cùng với cảm giác đau khớp và cơ.

Trong những trường hợp nặng, ngộ độc thực phẩm ngày tết có thể dẫn đến các biểu hiện nghiêm trọng hơn, như cảm giác khát nước nhiều, môi khô, mắt trũng, da nhăn nheo, mạch nhanh và giọng nói yếu ớt. Bệnh nhân cũng có thể gặp tình trạng tay chân lạnh, liên tục nôn ói và sốt cao kéo dài.

Nguyên nhân gây ngộ độc thực phẩm ngày tết

Trong dịp tết, nhiều bà nội trợ thường mua một lượng lớn thực phẩm để bảo quản trong tủ lạnh hoặc tủ đông nhằm tiết kiệm thời gian cho các hoạt động trong ngày lễ. Tuy nhiên, thức ăn giữ lâu hoặc để ở nhiệt độ không phù hợp có thể bị nhiễm khuẩn. Việc lưu trữ thực phẩm quá lâu hoặc thực phẩm ôi thiu dẫn đến sự biến chất và phát sinh các chất độc hại, làm tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm ngày tết.

Ngoài ra, ngộ độc thực phẩm cũng có thể xảy ra do ăn phải thực phẩm được trồng hoặc chế biến ở những khu vực có nguồn nước hoặc đất ô nhiễm. Dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, phụ gia thực phẩm còn đọng lại trong thức ăn cũng có thể gây ra ngộ độc.

Một số thực phẩm vốn chứa chất độc như cá nóc, mật cá trắm, nấm độc và khoai tây mọc mầm có nguy cơ ngộ độc cao khi sử dụng. Thêm vào đó, một số loại thực phẩm có thành phần dinh dưỡng kỵ nhau. Nếu người sử dụng không biết và ăn cùng lúc với nhau, nguy cơ ngộ độc thực phẩm sẽ tăng lên. 

Cách phòng ngộ độc thực phẩm ngày tết

Để phòng ngộ độc thực phẩm ngày tết, cần lựa chọn thực phẩm an toàn và bảo quản chúng đúng cách.

Sử dụng thực phẩm an toàn, sạch

Khi lựa chọn thực phẩm cho gia đình trong dịp tết, đặc biệt là các loại hải sản, rau và trái cây tươi, bạn cần hết sức cẩn trọng. Hãy ưu tiên chọn những thực phẩm có nguồn gốc rõ ràng và đảm bảo chất lượng. Cụ thể, đối với từng loại thực phẩm, bạn nên chú ý như sau:

• Rau củ quả: Chọn loại tươi ngon, không bị hư thối hay dập nát.
• Thịt, cá, tôm: Chọn loại tươi, không có mùi lạ, hôi hay dấu hiệu ôi thiu.
• Thực phẩm đóng hộp hoặc đóng gói sẵn: Lựa chọn sản phẩm có đầy đủ thông tin về ngày sản xuất, hạn sử dụng, hướng dẫn sử dụng, nhà phân phối và các thành phần. Hãy tránh những sản phẩm có vỏ bị hư hỏng hay biến dạng.

Ngoài ra, chỉ nên mua thực phẩm tại những địa điểm uy tín, tránh những nơi không đảm bảo tính an toàn.

Bảo quản thực phẩm đúng cách

Chúng ta thường có thói quen trữ thực phẩm trong tủ lạnh, nhất là vào dịp tết. Tuy nhiên, mỗi loại thực phẩm đều cần có cách bảo quản riêng. Để phòng tránh ngộ độc thực phẩm dịp tết, bạn cần lưu ý những điểm sau khi bảo quản thực phẩm trong tủ lạnh:

• Bảo quản thực phẩm đã chế biến vào tủ lạnh và nhớ hâm nóng kỹ trước khi sử dụng. Thực phẩm chín bảo quản trong tủ lạnh không nên để quá lâu.
• Đảm bảo nhiệt độ bảo quản phù hợp.
• Áp dụng phương pháp bảo quản riêng cho từng loại thực phẩm. Ví dụ thịt và cá tươi cần được rửa sạch và cho vào ngăn đông; rau củ nên được bọc kín trong túi riêng rồi để ở ngăn rau củ của tủ lạnh.
• Thường xuyên vệ sinh tủ lạnh để giữ cho môi trường bên trong sạch sẽ.

Nếu không có tủ lạnh, bạn có thể cho thực phẩm vào túi nilon hoặc hộp sạch, sau đó ngâm trong chậu nước lạnh để bảo quản, nhưng cũng không nên để quá lâu.

Chế biến vệ sinh, ăn chín uống sôi

Khi chế biến thực phẩm, thức ăn phải sơ chế kỹ lưỡng trước khi nấu nướng. Đồng thời, phải tuân thủ nguyên tắc ăn chín uống sôi, không để thực phẩm đã chín lẫn lộn với thực phẩm sống.

Để phòng ngộ độc thực phẩm ngày tết, người tiêu dùng nên nghiêm túc thực hiện nguyên tắc ăn chín uống sôi. Nếu ăn ở hàng quán, hãy chọn những nơi đảm bảo vệ sinh với môi trường sạch sẽ và thoáng đãng. Nếu tự nấu tại nhà, cần chế biến thực phẩm đúng cách và hạn chế tiêu thụ các món tái hoặc sống để giảm thiểu nguy cơ bị vi khuẩn xâm nhập và gây ngộ độc.

Cẩn trọng khi ăn ngoài

Để phòng ngộ độc thực phẩm ngày tết, mọi người nên chọn các quán ăn hoặc nhà hàng đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Đặc biệt, những ai có bụng dạ yếu nên đặc biệt thận trọng khi ăn uống bên ngoài, không chỉ trong dịp tết mà vào mọi thời điểm khác.

Khi đi du lịch ngày tết, mọi người cũng cần lưu ý để tránh ngộ độc thực phẩm, nhất là khi đến những vùng xa xôi và hẻo lánh. Hãy chuẩn bị sẵn các loại thực phẩm khô, đồ đóng gói tiệt trùng và ưu tiên lựa chọn những món ăn nóng và được nấu chín.

Bài viết này đã chia sẻ những cách phòng ngộ độc thực phẩm ngày tết. Hy vọng thông tin trong bài sẽ giúp bạn đọc an tâm hơn và chủ động hơn trong việc phòng tránh các rủi ro về sức khỏe.