Người bị lao phổi nên ăn gì và kiêng gì?

Lao phổi là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, gây tổn thương phổi và làm suy giảm nghiêm trọng sức đề kháng của cơ thể. Ngoài việc tuân thủ phác đồ điều trị thuốc kháng lao, một chế độ dinh dưỡng khoa học và hợp lý là “chìa khóa” giúp bệnh nhân tăng khả năng phục hồi. Tuy nhiên, không ít bệnh nhân vẫn chưa biết người bị lao phổi nên ăn gì và kiêng gì. Nếu bạn cũng là một trong số đó, đây chính là những thông tin hữu ích dành cho bạn.

Người bị lao phổi nên ăn gì và kiêng gì?

Dưới đây là những thực phẩm người bệnh lao phổi nên ăn và nên tránh để hỗ trợ quá trình điều trị bệnh và phục hồi sức khỏe:

Người bị lao phổi nên ăn gì?

Thực phẩm giàu đạm giúp phục hồi các mô bị tổn thương trong phổi, duy trì và tăng khối lượng cơ, đồng thời nâng cao khả năng miễn dịch. Các nguồn đạm tốt bao gồm thịt nạc (thịt gà, thịt lợn nạc, thịt bò), cá, trứng, sữa, đậu phụ và các loại hạt dinh dưỡng như hạnh nhân, hạt óc chó, hạt chia.

Thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất (vitamin A, C, E, kẽm, selen,…) giúp tăng sức đề kháng, hỗ trợ cơ thể chống lại vi khuẩn lao và làm lành các tổn thương trong phổi. Các loại vitamin và khoáng chất tốt cho cơ thể có nhiều trong rau bina, rau cải, súp lơ xanh, cam, bưởi, ổi, cà rốt, đu đủ, hạt hạnh nhân, hạt hướng dương,…

Lao phổi là bệnh lý mạn tính dễ khiến người bệnh bị sút cân và mệt mỏi. Vì vậy, những thực phẩm giàu năng lượng giúp duy trì thể trạng và đủ sức chống chọi với bệnh. Người bệnh nên ăn đủ cơm, khoai, ngô, yến mạch, các loại ngũ cốc nguyên hạt, dầu ô liu, dầu mè,…

Quá trình điều trị lao phổi thường kéo dài và sử dụng kháng sinh mạnh, dễ gây rối loạn tiêu hóa. Vì vậy, người bệnh nên ăn các thực phẩm dễ tiêu hóa và hỗ trợ hệ vi sinh đường ruột như sữa chua, men vi sinh, cháo loãng, súp và canh rau củ mềm. Những món ăn này không chỉ giúp cải thiện tiêu hóa mà còn giúp cơ thể hấp thu thuốc tốt hơn.

Người bị lao phổi nên kiêng gì?

Một số loại thực phẩm và đồ uống mà người bệnh lao phổi nên tránh như:

• Các món ăn nhiều dầu mỡ như đồ chiên, xào, rán ngập dầu thường khó tiêu, dễ gây đầy bụng. Trong quá trình điều trị lao, hệ tiêu hóa có thể bị ảnh hưởng bởi thuốc. Do đó nên hạn chế thực phẩm khó tiêu để giảm gánh nặng cho hệ tiêu hóa.
• Rượu, bia, cà phê đậm đặc và đặc biệt là thuốc lá kích thích mạnh hệ thần kinh và đường hô hấp, dễ gây ho, khó thở, không tốt cho bệnh nhân lao phổi.
• Các loại thực phẩm đóng hộp, đồ ăn nhanh, mì gói, xúc xích,… thường chứa nhiều muối, chất bảo quản và chất béo chuyển hóa. Những thành phần này không chỉ làm tăng gánh nặng cho gan, thận mà còn ảnh hưởng xấu đến hệ miễn dịch của người bệnh.
• Do hệ miễn dịch của người bệnh lao phổi thường bị suy giảm, nên ăn rau sống, gỏi, hải sản tươi sống, trứng chưa chín,… có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng đường tiêu hóa hoặc nhiễm khuẩn chéo.
• Các món ăn chứa nhiều gia vị cay, nóng như tiêu, ớt, mù tạt, sa tế,… có thể gây kích ứng niêm mạc họng và đường hô hấp, kích thích ho. Chúng cũng gây kích ứng dạ dày, làm trầm trọng thêm các tác dụng phụ của thuốc kháng lao như buồn nôn, đầy hơi, chán ăn.
• Một số người có cơ địa dễ dị ứng với các thực phẩm như hải sản, sữa, đậu phộng,… Nếu người bệnh đã từng có phản ứng dị ứng với các thực phẩm này, nên tránh sử dụng và tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.

Tại sao người bị lao phổi nên chọn thực phẩm cẩn thận?

Việc tìm hiểu người bị lao phổi nên ăn gì và kiêng gì thực sự rất quan trọng. Vi khuẩn lao tấn công mạnh nhất khi hệ miễn dịch suy yếu. Một chế độ ăn đầy đủ dưỡng chất sẽ giúp cơ thể tăng sức đề kháng, hỗ trợ tiêu diệt vi khuẩn và hạn chế lây lan.

Lao phổi gây ra tổn thương mô phổi, gây ho, mệt mỏi. Thực phẩm giàu đạm, năng lượng và chất béo lành mạnh giúp cơ thể tái tạo tế bào, phục hồi mô phổi bị tổn thương và duy trì cân nặng ổn định.

Thuốc kháng lao thường cần sử dụng lâu dài và có thể gây tác dụng phụ như buồn nôn, rối loạn tiêu hóa, độc gan. Chế độ ăn khoa học sẽ giúp giảm kích ứng dạ dày, bảo vệ gan, tăng khả năng hấp thu thuốc, từ đó tăng hiệu quả điều trị.

Người mắc lao phổi thường ăn kém, sụt cân nhanh. Việc lựa chọn thực phẩm dễ tiêu, giàu năng lượng, giúp ngăn ngừa suy dinh dưỡng và hỗ trợ quá trình phục hồi. Dinh dưỡng hợp lý có thể cải thiện sức khỏe tổng thể và hỗ trợ hệ miễn dịch trong quá trình điều trị.

Cuối cùng, dinh dưỡng hợp lý giúp người bệnh phục hồi nhanh hơn, giảm thời gian nằm viện và sớm quay lại cuộc sống bình thường. Tâm lý người bệnh cũng tích cực hơn khi cảm thấy khỏe mạnh mỗi ngày.

Nguy cơ khi người bệnh lao ăn thực phẩm không phù hợp

Người bệnh lao phổi tiêu thụ thực phẩm không phù hợp có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình điều trị và hồi phục. Không tìm hiểu kỹ người bị lao phổi nên ăn gì và kiêng gì có thể gây ra những nguy cơ tiềm ẩn như:

Giảm hiệu quả của thuốc kháng lao

Một số thực phẩm và đồ uống như rượu, bia, cà phê đậm đặc, đồ ăn nhiều dầu mỡ hoặc chất bảo quản có thể làm giảm hấp thu hoặc tương tác bất lợi với thuốc kháng lao, khiến thuốc kém hiệu quả hơn.

Tăng độc tính lên gan, thận

Thuốc điều trị lao có thể gây tác dụng phụ lên gan – thận. Nếu người bệnh tiếp tục ăn các thực phẩm không lành mạnh như thực phẩm nhiều dầu mỡ, thực phẩm chế biến sẵn, nhiều muối hoặc uống rượu bia, gan và thận sẽ càng bị tổn thương nghiêm trọng hơn, làm tăng nguy cơ suy gan hoặc suy thận.

Suy giảm miễn dịch

Thiếu hụt vitamin và khoáng chất do chế độ dinh dưỡng nghèo nàn, thiếu vi chất sẽ làm suy giảm khả năng miễn dịch. Điều này ảnh hưởng đến khả năng chống lại vi khuẩn lao của cơ thể.

Rối loạn tiêu hóa và kém hấp thu thuốc

Ăn thực phẩm sống, khó tiêu hoặc không vệ sinh dễ gây tiêu chảy, đầy bụng, nhiễm khuẩn đường ruột. Hệ tiêu hóa không khỏe mạnh ảnh hưởng đến khả năng hấp thu dinh dưỡng và thuốc điều trị.

Sút cân và suy kiệt thể trạng

Chế độ ăn thiếu năng lượng, đạm hoặc ăn kiêng quá mức khiến người bệnh nhanh chóng bị sút cân, suy dinh dưỡng. Điều này khiến bệnh nhân bị mất khối cơ và trở nên kiệt sức, kéo dài thời gian điều trị.

Tăng nguy cơ nhiễm trùng cơ hội

Khi cơ thể yếu và miễn dịch giảm, ăn uống không đúng cách có thể khiến người bệnh dễ mắc các bệnh nhiễm trùng cơ hội (như viêm phổi thứ phát, nhiễm trùng tiêu hóa), làm nặng thêm tình trạng bệnh.

Mỗi bệnh nhân hoặc gia đình có người bệnh đều nên tìm hiểu người bị lao phổi nên ăn gì và kiêng gì. Dinh dưỡng đóng vai trò không thể thay thế trong quá trình điều trị lao phổi. Một thực đơn đầy đủ dưỡng chất, lành mạnh sẽ giúp cơ thể tăng cường hệ miễn dịch và hấp thu thuốc hiệu quả hơn.