Nguyên nhân dẫn đến tình trạng lao đa kháng thuốc và các biện pháp phòng ngừa

Vậy lao đa kháng thuốc là gì? Nguyên nhân dẫn đến tình trạng lao đa kháng thuốc ra sao? Phải làm sao để ngăn ngừa tình trạng lao đa kháng thuốc? Nếu bạn cũng đang quan tâm đến tình trạng bệnh lý này thì hãy theo dõi hết bài viết sức khỏe dưới đây của Nhà thuốc Long Châu bạn nhé.

Tổng quan về tình trạng lao đa kháng thuốc

Lao đa kháng thuốc là tình trạng phần lớn các loại thuốc chống lao, kể cả các loại thuốc có hiệu lực chống vi khuẩn lao mạnh như Rifampicin và Isoniazid đều không thể tiêu diệt được vi khuẩn lao.

Bình thường, khi mắc bệnh lao đã vô cùng nguy hiểm, cần phối hợp rất nhiều loại thuốc kháng sinh trong điều trị và thời gian điều trị tối thiểu cũng phải là 6 tháng.

Song, khi mắc bệnh lao đa kháng thuốc thì mức độ nguy hiểm càng tăng cao, làm tăng tỷ lệ tử vong, việc điều trị bệnh càng trở nên khó khăn hơn, thuốc điều trị lao đa kháng thuốc gây ra nhiều tác dụng phụ hơn, thời gian điều trị cũng như chi phí điều trị tăng lên rất nhiều.

Khi mắc lao đa kháng thuốc, người bệnh sẽ có những biểu hiện sau:

• Các triệu chứng của bệnh lao như ho, khạc đờm, mệt mỏi, sốt… không giảm khi sử dụng thuốc kháng lao.
• Các triệu chứng của bệnh có thuyên giảm nhưng lại xuất hiện trở lại sau một thời gian với mức độ nghiêm trọng hơn trước.
• Thông thường sau điều trị 2 - 3 tháng vi khuẩn lao sẽ âm tính khi xét nghiệm đờm song nếu xét nghiệm vi khuẩn lao vẫn dương tính sau 2 - 3 tháng điều trị thì rất có thể bạn đã mắc phải bệnh lao đa kháng thuốc.

Theo thống kê, Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ mắc bệnh lao đa kháng thuốc cao nhất thế giới, tỷ lệ tử vong của các ca bệnh lao đa kháng thuốc lên tới hơn 50%.

Nguyên nhân gây ra tình trạng lao đa kháng thuốc

Lao đa kháng thuốc có thể xuất phát từ rất nhiều các nguyên nhân khác nhau, trong đó không thể không kể đến một số nguyên nhân sau:

Người bệnh không tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ

Người bệnh không tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây ra tình trạng lao đa kháng thuốc. Việc không tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ bao gồm không sử dụng thuốc đúng liều, dùng thuốc không đầy đủ, tự ý dừng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ…

Trong một số trường hợp, người bệnh sau một thời gian điều trị khi thấy các triệu chứng của bệnh đã thuyên giảm hoặc biến mất, sức khỏe được cải thiện rõ rệt thì nghĩ rằng bản thân đã khỏi bệnh dẫn đến tình trạng bỏ ngang điều trị, không tái khám và cũng không thông báo cho bác sĩ.

Bên cạnh đó, cũng có nhiều trường hợp người bệnh khi sử dụng thuốc điều trị lao không chịu được các tác dụng phụ của thuốc song cũng không xin ý kiến từ bác sĩ điều trị để điều chỉnh mà tự ý bỏ thuốc.

Có một thực tế đó là người bệnh không ý thức được rằng việc bỏ điều trị giữa chừng sẽ khiến cho vi khuẩn lao vùng dậy và hoạt động trở lại gây tình trạng lao đa kháng thuốc. Lúc này, bệnh không những không được cải thiện mà các triệu chứng của bệnh còn trở nên trầm trọng hơn, gây khó khăn rất nhiều cho việc điều trị.

Do bản thân vi khuẩn lao

Bạn cần phải biết rằng, vi khuẩn lao rất dễ đột biến, có thể tái cấu trúc để chống lại thuốc điều trị bệnh lao, kể cả khi người bệnh đã tiếp nhận và thực hiện điều trị đúng phác đồ, loại vi khuẩn này vẫn có thể tìm được cách kháng lại thuốc chống lao. Đây chính là lý do mà trong suốt quá trình điều trị, người bệnh cần tái khám định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ để phát hiện sớm tình trạng lao kháng thuốc nếu có và điều chỉnh phác đồ điều trị kịp thời nếu cần.

Một điểm đang chú ý khác đó là người bệnh hoàn toàn có nguy cơ mắc lao kháng thuốc trước khi điều trị bệnh. Điều này có nghĩa, người bệnh nhiễm loại vi khuẩn lao kháng thuốc từ những người bệnh khác đã mắc lao kháng thuốc trong cộng đồng.

Do phác đồ điều trị chưa phù hợp

Việc bác sĩ lựa chọn phác đồ điều trị lao chưa thực sự phù hợp với người bệnh bao gồm các vấn đề như không đủ thuốc cần thiết, không theo dõi sát sao khi cho người bệnh dừng thuốc trong thời gian dài… cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến tình trạng lao đa kháng thuốc.

Điều trị bệnh lao đa kháng thuốc

Tuy lao đa kháng thuốc là vấn đề nghiêm trọng, có tỷ lệ tử vong cao nhưng hiện nay, với sự phát triển của y học, các chuyên gia đã điều chế ra loại thuốc điều trị bệnh lao kháng đa thuốc, mang lại hy vọng được nhiều trị cho nhiều bệnh nhân.

Việc điều trị cho bệnh nhân lao đa kháng thuốc cần phải sử dụng theo phác đồ tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới, người bệnh trong giai đoạn đầu điều trị có khả năng lây nhiễm cần được cách ly và kiểm soát trong bệnh viện. Ngoài ra, điều quan trọng khác là cần kiểm soát đảm bảo rằng người bệnh không mắc thêm bất cứ bệnh lý nhiễm trùng nào khác.

Tuy nhiên, trong việc điều trị lao kháng thuốc vẫn có một số hạn chế, chẳng hạn như:

• Thuốc điều trị lao đa kháng thuốc còn mới nên khả năng tiếp cận với thuốc bị hạn chế, không phải bệnh viện nào cũng đủ thuốc điều trị.
• Chi phí điều trị lao đa kháng thuốc cũng cao hơn rất nhiều so với bệnh lao thường.
• Việc điều trị lao đa kháng thuốc cũng gây ra không ít các tác dụng phụ, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ của người bệnh.
• Chưa kể, thời gian điều trị lao đa kháng thuốc cũng dài hơn và so với lao thường thì tỷ lệ điều trị thành công của lao đa kháng thuốc thấp hơn.

Chính vì những khó khăn trong điều trị mà người bệnh cần đặc biệt tuân thủ theo đúng phác đồ của bác sĩ đưa ra, làm theo hướng dẫn của nhân viên y tế dưới sự hỗ trợ của gia đình và cộng đồng.

Phải làm gì để ngăn ngừa tình trạng lao đa kháng thuốc?

Để ngăn ngừa tình trạng lao đa kháng thuốc, người bệnh cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Tuân thủ tuyệt đối theo chỉ định của bác sĩ, không tự ý ngừng sử dụng thuốc khi chưa có sự đồng ý của bác sĩ, kể cả khi các triệu chứng của bệnh đã giảm đi rõ rệt. Trong quá trình điều trị bệnh, nếu gặp phải các tác dụng phụ của thuốc gây khó chịu nhiều, người bên cũng tuyệt đối không tự ý ngừng thuốc. Thay vào đó, hãy liên hệ với bác sĩ điều trị để được tư vấn và nếu có thể điều chỉnh liều phù hợp.
• Tái khám theo đúng lịch hẹn bác sĩ đưa ra.
• Trong trường hợp điều trị không thấy bệnh thuyên giảm, người bệnh cần đến gặp bác sĩ để khám lại càng sớm càng tốt để có thể phát hiện sớm tình trạng lao đa kháng thuốc nếu có, tránh là nguồn lây nhiễm cho người thân và cộng đồng.
• Tránh tiếp xúc với những đối tượng đã mắc lao đa kháng thuốc. Trong trường hợp tiếp xúc với người mắc lao đa kháng thuốc cần làm xét nghiệm xem có bị lây nhiễm hay không.

Trên đây là toàn bộ những thông tin cơ bản xoay quanh tình trạng lao đa kháng thuốc mà Nhà thuốc Long Châu đã tổng hợp để chia sẻ đến bạn đọc. Hy vọng với những chia sẻ hôm nay, bạn đọc sẽ hiểu rõ hơn về bệnh lý này đồng thời nắm được các biện pháp ngăn ngừa tình trạng lao đa kháng thuốc.