Nguyên nhân dẫn đến tình trạng mất trí nhớ toàn bộ thoáng qua

Chứng mất trí nhớ toàn bộ thoáng qua được đặc trưng bởi chứng mất trí nhớ khởi phát đột ngột và mất trí nhớ ngược chiều. Nó thường kéo dài đến 24 giờ. Mặc dù mất trí nhớ có thể tự phục hồi nhưng có thể tái phát. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng này?

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng mất trí nhớ toàn bộ thoáng qua

Nguyên nhân của mất trí nhớ toàn bộ thoáng qua vẫn chưa được chứng minh rõ hoàn toàn. Có các giả thuyết về cơ chế bao gồm các yếu tố như chứng đau nửa đầu, thiếu oxy hoặc máu tại các khu vực nhất định của não, sự cản trở trong dòng chảy của các mạch máu hoặc các vấn đề về tâm lý.

Các nghiên cứu mới đây chỉ ra sự dễ tổn thương của các tế bào thần kinh nơron ở khu vực CA1 dưới đồi não do căng thẳng chuyển hóa, gây ra một chuỗi biến đổi dẫn đến suy giảm chức năng của vùng hải mã.

Ngoài ra, có một số thể lành tính đặc biệt có thể gây ra mất trí nhớ tạm thời như việc uống rượu quá mức, sử dụng thuốc an thần, sử dụng các loại thuốc bất hợp pháp hoặc thậm chí là một liều nhỏ của các thuốc benzodiazepine như midazolam và triazolam.

Dưới đây là một số sự kiện dẫn đến mất trí nhớ tạm thời bao gồm:

• Ngâm mình một cách đột ngột trong nước nóng hoặc lạnh;
• Khi gắng sức;
• Căng thẳng tinh thần hoặc cảm xúc;
• Cảm giác đau;
• Các thủ thuật y tế;
• Quan hệ tình dục;
• Nghiệm pháp Valsalva.

Tuy nhiên, thường không thể xác định được nguyên nhân cụ thể cho mỗi trường hợp.

Triệu chứng của mất trí nhớ tạm thời

Cơn mất trí nhớ này được xác định chủ yếu thông qua các triệu chứng như người bệnh không thể hình thành những ký ức mới nhưng vẫn có thể nhớ lại những sự kiện gần đây. Việc xác nhận triệu chứng này rất quan trọng để loại trừ các nguyên nhân khác gây mất trí nhớ. Các dấu hiệu và triệu chứng để chẩn đoán cơn mất trí nhớ thoáng qua bao gồm:

• Mất trí nhớ đột ngột, được chứng kiến và xác nhận bởi người khác như người thân hoặc người chăm sóc.
• Giữ tính cách cá nhân mặc dù mất trí nhớ.
• Khả năng nhận thức bình thường, như nhận biết và gọi tên người thân hoặc làm theo các hướng dẫn đơn giản.
• Không có dấu hiệu về tổn thương ở một vùng cụ thể của não như tê liệt hoặc khó khăn trong việc giao tiếp.

Các triệu chứng bổ sung có thể giúp xác định cơn mất trí nhớ thoáng qua bao gồm:

• Thời gian mất trí nhớ không vượt quá 24 giờ và thường là ngắn hơn.
• Dần nhớ lại các ký ức.
• Không có tiền sử chấn thương đầu gần đây hoặc tiền sử động kinh.
• Không có dấu hiệu co giật trong thời gian mất trí nhớ.

Ngoài các dấu hiệu và triệu chứng này, một đặc điểm phổ biến của cơn mất trí nhớ thoáng qua là sự lặp lại các câu hỏi từ người bệnh, thường là các câu hỏi như: "Tôi đang làm gì, ở đây?" hoặc "Chúng ta đến đây như thế nào?"

Chẩn đoán tình trạng mất trí nhớ toàn bộ thoáng qua

Chứng mất trí nhớ thoáng qua không gây ra các biến chứng trực tiếp cũng như không phải là yếu tố nguy cơ gây động kinh hoặc đột quỵ. Chẩn đoán mất trí nhớ toàn bộ thoáng qua chủ yếu dựa vào thông tin lâm sàng, thông qua:

• Đánh giá lâm sàng;
• Hình ảnh não.

Thường không có bất kỳ biểu hiện bất thường nào khác ngoài rối loạn trí nhớ trong các kết quả của khám thần kinh. Tuy nhiên, cần phải loại trừ thiếu máu não bằng cách sử dụng các xét nghiệm như công thức máu, xét nghiệm đông máu và đánh giá trạng thái tăng đông máu. Những xét nghiệm này giúp loại trừ các nguyên nhân khác có thể gây ra mất trí nhớ như thiếu máu nặng hoặc rối loạn đông máu.

MRI não sẽ được thực hiện trong giai đoạn mất trí nhớ toàn bộ tạm thời và nó sẽ giúp loại trừ các nguyên nhân như đột quỵ hoặc tổn thương. Điện não đồ thường được thực hiện để kiểm tra hoạt động co giật nhưng không cần thiết trừ khi có nghi ngờ về động kinh hoặc các đợt tái phát. Trước khi chẩn đoán mất trí nhớ toàn bộ tạm thời, cần loại trừ các tình trạng khác như:

• Đột quỵ thiếu máu cục bộ cấp tính ở vùng hải mã;
• Mất trí nhớ động kinh thoáng qua;
• Mất trí nhớ tâm lý;
• Mất trí nhớ liên quan đến việc sử dụng các chất độc hại hoặc ma túy;
• Mất trí nhớ sau chấn thương.

Bài viết trên đây đã chia sẻ về thông tin mất trí nhớ toàn bộ thoáng qua. Khi người bệnh mắc triệu chứng này, không cần phải điều trị do bệnh sẽ tự khỏi và không kéo dài nhưng nó sẽ gây khó chịu cho người bệnh. Vì vậy, người thân nên cần trấn an, chăm sóc và đưa người bệnh tới các cơ sở y tế nếu có những dấu hiệu trở nặng.

Xem thêm: Bị mất trí nhớ tạm thời sau tai nạn phục hồi được không?