Nguyên nhân và các phương pháp chữa trị bệnh xơ hóa cơ Delta

Xơ hoá cơ Delta là một biến đổi bệnh lý mà các sợi cơ trong cơ Delta trải qua quá trình biến đổi thành các dải xơ. Hiện tượng này dẫn đến co rút cơ Delta và có thể gây ra các biến dạng thứ phát, tác động đến ngoại hình của vai và ảnh hưởng đến chức năng của khu vực vai. Vậy bệnh xơ hóa cơ Delta có nguy hiểm không?

Xơ hóa cơ Delta là gì?

Xơ hoá cơ Delta là một bệnh lý ảnh hưởng đến chức năng vận động của khớp vai. Đặc điểm tiêu biểu của bệnh này là người bệnh không thể đưa cánh tay tiếp xúc với ngực ở vị trí giải phẫu bình thường của xương bả vai. Xơ hoá cơ Delta có thể xuất phát từ bẩm sinh hoặc do mắc phải. Trong trường hợp xơ hoá cơ Delta mắc phải, nguyên nhân có thể xuất phát từ việc tiêm nhiều lần vào cơ Delta.

Bệnh này thường tiến triển chậm rãi, trong đó các tế bào cơ chuyển dần thành tế bào xơ do nhiều yếu tố như chấn thương (gây tổn thương cơ), chảy máu tại chỗ, phù nề (dẫn đến việc cung cấp dưỡng chất cho cơ bị hạn chế) hoặc các tác nhân hóa học làm thay đổi việc cung cấp dưỡng chất cũng như quá trình chuyển hoá của tế bào cơ. Kết quả cuối cùng của tình trạng này là làm mất khả năng đàn hồi của cơ, gây ra co rút và mất chức năng vận động của cơ.

Tình trạng xơ hoá cơ Delta thường gây nhầm lẫn với các bệnh khác như trật khớp vai trước hoặc liệt cổ trước. Do đó, chẩn đoán chính xác xơ hoá cơ Delta là quan trọng để điều chỉnh điều trị một cách hiệu quả, đặc biệt là trong giai đoạn đầu.

Nguyên nhân gây bệnh xơ hóa cơ Delta

Nguyên nhân hàng đầu của xơ hóa cơ delta được xác định là liên quan đến thay đổi trong cơ Delta sau khi tiêm thuốc. Tình trạng này có thể xuất phát từ việc sử dụng nhiều loại thuốc, bao gồm cả những loại không thường xuyên được liệt kê như Dramamine, Iron, Penicillin, Lincomycin, Pentazocine/Talwin, Hypodermoclyses, Streptomycin, Tetracycline và thuốc chống sốt rét. Tuy nhiên, một số trường hợp, đặc biệt là ở trẻ em, có thể xuất hiện xơ hóa cơ delta mà không có sự tiêm thuốc, và nguyên nhân cụ thể cho điều này vẫn chưa được hiểu rõ. Có nhiều gia đình chỉ có một số thành viên bị xơ hóa cơ delta, trong khi những người khác trong gia đình không bị dù họ có cùng tiền sử về tiêm thuốc.

Tổn thương do tiêm thuốc một cách lặp đi lặp lại và tính độc tính của một số loại thuốc (myotoxicity). Những yếu tố này đóng vai trò quan trọng trong việc gây ra chứng viêm cơ trung tâm (focal myositis) và quá trình thoái hóa cơ (myopathic degeneration process). Thêm vào đó, tổn thương của dây thần kinh và các mô nối kết thường xảy ra đồng thời với quá trình xơ hóa cơ.

Ngoài các nguyên nhân kể trên, các tổn thương trong quá trình xơ hóa cơ delta cũng có thể bắt nguồn từ các yếu tố khác như sự thiếu hụt enzyme trong quá trình sản xuất collagen, tăng tốc độ sản xuất collagen hoặc đột biến từ gen kiểm soát quá trình sản xuất collagen. Các cơ chế này có thể giải thích tại sao có một số bệnh nhân không được tiêm thuốc nhưng vẫn bị xơ hóa cơ delta. Dựa trên những nghiên cứu này, có thể kết luận rằng điều kiện môi trường và sinh sống có thể có ảnh hưởng lớn hơn đối với nguy cơ mắc xơ hóa cơ delta hơn là các yếu tố di truyền và bẩm sinh.

Cách chữa trị bệnh xơ hóa cơ Delta

Để phục hồi chức năng xơ hoá cơ Delta, phương pháp chính là tập trung vào tăng cường vận động và chống xơ hoá cũng như teo cơ vùng khớp vai. Quá trình phục hồi thường là vật lý trị liệu bằng hồng ngoại, điện cao tần và siêu âm: Thường được áp dụng sau mổ xơ hoá cơ Delta trong khoảng 72 giờ. Đây là giai đoạn chuẩn bị trước khi bắt đầu quá trình luyện tập. Bài tập vận động dựa vào tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân, bác sĩ sẽ đưa ra chỉ định các bài tập vận động nhằm phục hồi chức năng xơ hoá cơ Delta. Những bài tập này bao gồm:

• Tập khớp vai - tay: Các bài tập xoay và nâng cánh tay để tăng độ linh hoạt và vận động của vai và khuỷu tay.
• Tập xoay ngoài cánh tay: Thường bao gồm việc xoay và giữ động cánh tay ra khỏi cơ Delta.
• Tập vận động kết hợp gấp khép và xoay ngoài: Nhằm cải thiện khả năng vận động và đàn hồi của vai và khuỷu tay.
• Tập khép ngang vai: Các bài tập vận động ngang vai nhằm củng cố và phục hồi sức mạnh cơ.
• Vận động khép ngang cánh tay trong tư thế ngồi: Để cải thiện chức năng và độ linh hoạt của vai và khuỷu tay.
• Theo dõi và tái khám sau quá trình phục hồi: Bệnh nhân cần được theo dõi và tái khám sau 3 tháng, 6 tháng, 12 tháng và 36 tháng sau quá trình phục hồi. Điều này giúp đảm bảo rằng không có tái phát các tình trạng xơ hoá cơ Delta, hạn chế vận động hay biến dạng khớp.

Bệnh xơ hóa cơ delta vẫn có khả năng chữa trị. Quá trình phục hồi không chỉ giúp cải thiện chức năng vận động mà còn đem lại niềm tin và sự tự tin cho bệnh nhân, giúp họ tham gia tích cực vào cuộc sống hàng ngày mà không gặp hạn chế lớn.

Xem thêm:

Đau cơ xơ hóa: Nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết

Tìm hiểu về teo cơ delta và phương pháp điều trị