Nhận biết các giai đoạn của sốt xuất huyết và cách phòng ngừa

Sốt xuất huyết là một căn bệnh có tác động nghiêm trọng đến sức khỏe và có khả năng gây tử vong. Bệnh này diễn biến qua nhiều giai đoạn khác nhau, các giai đoạn của sốt xuất huyết đều mang theo những biểu hiện lâm sàng đặc trưng.

Nhận biết các giai đoạn bệnh sốt xuất huyết

Bệnh sốt xuất huyết Dengue có một loạt biểu hiện lâm sàng đa dạng, từ nhẹ đến nặng và nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây tử vong do xuất huyết. Bệnh diễn biến qua ba giai đoạn chính gồm giai đoạn sốt, giai đoạn nguy hiểm và giai đoạn phục hồi.

Trong giai đoạn sốt, thường kéo dài trong vòng ba ngày đầu tiên của bệnh, bệnh nhân thường gặp các triệu chứng sau đây:

• Sốt cao đột ngột, thường dao động từ 39 - 40 độ C.
• Mệt mỏi, đau đầu, đau nhức ở hốc mắt và các khớp, đau toàn thân, có thể đi kèm với viêm đường hô hấp trên.
• Mất cảm giác thèm ăn, cảm giác buồn nôn và có thể nôn mửa.
• Da có hiện tượng xung huyết, và có thể xuất hiện các chấm xuất huyết dưới da.

Giai đoạn nguy hiểm, còn được gọi là giai đoạn xuất huyết, giai đoạn sốt xuất huyết này thường diễn ra từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 7 của bệnh. Trong giai đoạn này, triệu chứng sốt có thể giảm đi hoặc vẫn còn, và xuất hiện các dấu hiệu xuất huyết từ nhẹ đến nặng do giảm tiểu cầu trong máu. Các biểu hiện xuất huyết có thể rất đa dạng, bao gồm:

• Xuất huyết dưới da nhẹ: Bệnh nhân có thể thấy các đốm xuất huyết dưới da và thường cảm thấy ngứa da.
• Chảy máu cam, chảy máu chân răng, phụ nữ có thể chảy máu ngoài chu kỳ kinh hoặc rong kinh.
• Xuất huyết đường tiêu hóa: Bao gồm phân đen, phân lẫn máu hoặc nôn ra máu tươi hoặc máu đông.
• Xuất huyết nặng hơn có thể là dấu hiệu xuất huyết trong não hoặc ổ bụng, gây nguy hiểm đến tính mạng.
• Do hiện tượng cô đặc máu, bệnh nhân có thể bị hạ huyết áp và thậm chí sốc do giảm khối lượng tuần hoàn.

Khi bệnh nhân có các triệu chứng như: Bất tỉnh, kích thích hoặc li bì, nôn mửa nhiều, đau bụng không rõ nguyên nhân, đau đầu cực kỳ, tiểu ít và có dấu hiệu xuất huyết, cần đưa người bệnh đến bệnh viện để được điều trị kịp thời.

Giai đoạn phục hồi xảy ra khi bệnh nhân không còn sốt trong ít nhất 48 giờ, cảm thấy ít mệt mỏi hơn, thèm ăn và tiểu tiện nhiều hơn. Xét nghiệm tiểu cầu bắt đầu cho thấy sự tăng trưởng.

Bệnh sốt xuất huyết có nguy hiểm không?

Bệnh sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, với biểu hiện đa dạng từ nhẹ đến nặng. Hiện tại, chưa có biện pháp phòng bệnh và điều trị đặc hiệu cho bệnh này, do đó bệnh có thể gây nguy hiểm đến tính mạng bệnh nhân thông qua nhiều hình thức xuất huyết khác nhau.

Khi bắt đầu xuất hiện các dấu hiệu của bệnh sốt xuất huyết, việc chủ quan không được khuyến khích. Bệnh nhân cần đi khám và theo dõi tình trạng của mình để tránh những biến chứng sốt xuất huyết nguy hiểm có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.

Lưu ý gì khi điều trị sốt xuất huyết?

Trong trường hợp sốt xuất huyết không nặng, người bệnh có thể được điều trị tại nhà theo hướng dẫn của bác sĩ. Tuy nhiên, trong khoảng thời gian từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 7, đặc biệt là đối với trẻ em, cần theo dõi chặt chẽ để phát hiện sớm các dấu hiệu tiền sốc do mất máu. Đặc biệt, từ ngày thứ 3 của bệnh (tính từ ngày bắt đầu sốt), nếu nhận thấy những triệu chứng như mệt mỏi, lo lắng, buồn nôn, đau vùng gan, nôn mửa, tiểu ít hoặc xuất huyết nội tạng, cần ngay lập tức đưa bệnh nhân đến bệnh viện.

Quan trọng phải nhớ rằng sốt xuất huyết do muỗi Aedes aegypti truyền bệnh, vì vậy người mẹ bị sốt xuất huyết vẫn có thể cho con bú bình thường mà không gây nguy hiểm.

Trong trường hợp sốt cao, chỉ nên sử dụng thuốc Paracetamol đơn chất để hạ sốt, với liều lượng 10 - 15mg/kg mỗi lần trong khoảng 4 - 6 giờ theo hướng dẫn và chỉ định của bác sĩ. Lưu ý không sử dụng Aspirin, Ibuprofen vì chúng có thể gây ra các vấn đề xuất huyết nghiêm trọng hơn.

Sốt xuất huyết ở trẻ em thường nặng hơn so với người lớn. Trẻ em khi mắc sốt xuất huyết có nguy cơ cao hơn để phát triển sốc và tái sốc so với người lớn.

Đối với trẻ em, nếu sốt xuất huyết đã qua ngày thứ 4 và không có bất kỳ triệu chứng bất thường nào, điều đó có nghĩa bệnh đang dần hết. Tuy nhiên, việc theo dõi vẫn cần được tiếp tục. Nếu trẻ xuất hiện các dấu hiệu cảnh báo như mệt mỏi, lo lắng, đau vùng gan, nôn mửa, tiểu ít hoặc xuất huyết niêm mạc, cần ngay lập tức đưa đến bệnh viện để tái khám.

Phương pháp điều trị sốt xuất huyết chủ yếu tập trung vào giảm triệu chứng và trong hầu hết các trường hợp điều trị tại ngoại như hạ sốt và bù đắp chất lỏng thông qua uống nhiều nước. Cần uống Oresol, nước sôi để nguội, nước trái cây, nước cháo muối loãng, nước dừa, nước cam, sữa,... để bù đắp chất lỏng cần thiết cho cơ thể.

Cách phòng ngừa sốt xuất huyết

Bệnh sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm do muỗi truyền, và hiện tại vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho bệnh này. Do đó, vắc xin ngừa sốt xuất huyết đang là một trong những giải pháp hiệu quả hỗ trợ cho công tác phòng chống sốt xuất huyết. Vắc xin giúp giảm nguy cơ mắc bệnh sốt xuất huyết, đặc biệt là giảm nguy cơ bệnh tiến triển nặng.

Vắc xin ngừa sốt xuất huyết Qdenga do Takeda sản xuất được Bộ Y tế cấp phép lưu hành tại Việt Nam từ tháng 5/2024, dành cho trẻ em từ 4 tuổi trở lên và người lớn. Đây là vắc xin ngừa sốt xuất huyết đầu tiên được lưu hành tại Việt Nam. Đến nay, vắc xin Qdenga đã được sử dụng tại hơn 40 quốc gia trên thế giới.

Qdenga là vắc xin chứa virus Dengue sống giảm độc lực, hoạt động bằng cách nhân lên tại chỗ và tạo ra đáp ứng miễn dịch dịch thể lẫn miễn dịch tế bào, giúp cơ thể chống lại cả 4 type huyết thanh của virus Dengue.

Tiêm vắc xin là một trong những giải pháp giúp kiểm soát và phòng ngừa sốt xuất huyết hiệu quả hơn, đồng thời người dẫn vẫn cần thực hiện một số biện pháp như sau:

• Diệt muỗi, diệt lăng quăng, bọ gậy và phòng muỗi đốt là biện pháp quan trọng. Đảm bảo vệ sinh sạch sẽ nhà cửa, đặc biệt là các khu vực ẩm ướt.
• Phun thuốc chống muỗi đúng cách là cách hiệu quả để kiểm soát muỗi. Điều này có thể thực hiện bằng cách sử dụng các loại thuốc chống muỗi được khuyến nghị và tuân thủ hướng dẫn sử dụng.
• Sử dụng màn khi ngủ và mặc quần áo dài để ngăn muỗi đốt, kể cả vào ban ngày.
• Sử dụng kem chống muỗi khi ở trong nhà và khi ra ngoài, để bảo vệ cơ thể khỏi muỗi.

Ngoài ra, khi mắc bệnh sốt xuất huyết, cần tuân thủ các biện pháp sau:

• Nghỉ ngơi đầy đủ và ăn uống đủ chất dinh dưỡng, dễ tiêu, bổ sung nhiều vitamin để củng cố sức khỏe.
• Uống đủ nước và theo dõi các dấu hiệu cảnh báo. Các dấu hiệu sốt xuất huyết nặng bao gồm: Vật vã, lừ đừ, li bì, đau bụng vùng gan, nôn nhiều, tiểu ít hoặc xuất huyết nội tạng. Khi phát hiện những dấu hiệu này, người bệnh cần được đưa đến bệnh viện kịp thời để điều trị.

Việc nhận biết các giai đoạn bệnh sốt xuất huyết đóng vai trò quan trọng trong việc theo dõi và điều trị bệnh một cách hiệu quả. Việc nắm vững thông tin về các giai đoạn của sốt xuất huyết sẽ giúp bạn nhanh chóng nhận ra triệu chứng và để thăm khám ngay khi cần thiết, từ đó có biện pháp điều trị phù hợp, giảm thiểu nguy cơ tử vong và tăng cơ hội phục hồi.

Vắc xin phòng sốt xuất huyết Qdenga cần được tiêm tại các trung tâm tiêm chủng hoặc cơ sở y tế uy tín nhằm đảm bảo đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về bảo quản và kiểm soát chất lượng vắc xin. 

Trung tâm Tiêm chủng Long Châu tự hào là đơn vị có nguồn cung ứng vắc xin được nhập khẩu chính hãng từ các nhà sản xuất lớn trên thế giới. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp các gói vắc xin đa dạng theo nhu cầu và từng lứa tuổi của khách hàng với giá thành hợp lý, đội ngũ y tế giàu kinh nghiệm, được đào tạo bài bản nhằm mang đến trải nghiệm tốt nhất cho quý khách hàng. Tìm hiểu thông tin và đặt lịch tiêm phòng vắc xin sốt xuất huyết ngay tại đây.

Xem thêm: 

Sốt xuất huyết nên ăn gì và kiêng gì để nhanh khỏi bệnh?

Hướng dẫn cách đọc chỉ số xét nghiệm máu sốt xuất huyết