Những điều cần biết về xét nghiệm DCP và căn bệnh ung thư gan

Xét nghiệm DCP là gì? Ý nghĩa của xét nghiệm DCP trong chẩn đoán ung thư gan ra sao? Trước khi tìm hiểu về xét nghiệm DCP, hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu về căn bệnh quái ác ung thư gan bạn nhé.

Tổng quan về bệnh ung thư gan

Ung thư gan là một trong các bệnh lý ác tính với tỷ lệ tử vong cao. Căn bệnh này xảy ra khi có sự tăng trưởng quá mức các tế bào ung thư tại gan. Dựa trên nguồn gốc của tế bào ung thư, ung thư gan được chia thành:

• Ung thư gan nguyên phát: Ung thư biểu mô tế bào gan, ung thư biểu mô đường mật và u nguyên bào gan.
• Ung thư gan thứ phát hay còn có tên gọi khác là ung thư di căn gan.

Nguyên nhân và các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh

Hiện nay, nguyên nhân gây bệnh ung thư gan vẫn chưa được xác định rõ ràng song các chuyên gia chỉ ra một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh bao gồm:

• Giới tính: Tỷ lệ mắc ung thư gan ở nam giới cao hơn nữ giới.
• Người mắc bệnh gan mãn tính, viêm gan B, viêm gan C, gan nhiễm mỡ…
• Các yếu tố nguy cơ khác như môi trường, chế độ ăn uống thiếu lành mạnh, thường xuyên lạm dụng bia rượu, thuốc lá…

Triệu chứng

Thực tế cho thấy, ở giai đoạn đầu, ung thư gan thường rất khó phát hiện bởi các triệu chứng của bệnh rất mơ hồ. Đa số các trường hợp phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn và điều này khiến cho việc điều trị trở nên khó khăn hơn.

Ở giai đoạn sớm của bệnh, người mắc ung thư gan có thể gặp phải các triệu chứng của viêm gan mạn tính hoặc xơ gan tiến triển như chán ăn, đau tức vùng hạ sườn phải, chướng bụng, vàng da và vàng mắt… Ở giai đoạn muộn hơn, các triệu chứng của ung thư gan rõ ràng hơn, bao gồm sụt cân không rõ nguyên nhân, chán ăn, buồn nôn, nôn, mệt mỏi, chướng bụng, luôn có cảm giác ngứa, đau tức hạ sườn phải, vàng mắt, vàng da, đi ngoài phân trắng hoặc bạc màu…

Điều trị

Về điều trị, điều trị ung thư gan là điều trị đa mô thức. Tuỳ thuộc vào mức độ lan rộng của tổn thương, tình trạng xơ gan, tiền sử cũng như sức khỏe toàn thân của người bệnh mà các bác sĩ sẽ lựa chọn hướng điều trị cũng như phương pháp điều trị phù hợp. Các phương pháp điều trị ung thư gan phổ biến có thể kể đến như ghép gan, phá huỷ u tại chỗ, xạ trị, hoá trị, điều trị nhắm trúng đích, nút hoá chất động mạch gan…

Xét nghiệm DCP là gì?

Xét nghiệm DCP là xét nghiệm thường được các bác sĩ chỉ định trong chẩn đoán và điều trị ung thư gan. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về xét nghiệm DCP.

DCP có thể được sản xuất từ các khối u gan và nồng độ DCP trong máu sẽ tăng cao khi gan bị tổn thương. Về bản chất, DCP là một dạng bất thường của prothrombin gây ra bởi sự rối loạn carboxyl hoá của gan trong quá trình hình thành thrombogen, tác động như một yếu tố tự phân bào đối với dòng tế bào HCC.

Thông thường, để sản xuất ra phân tử prothrombin tự nhiên, tiền chất prothrombin phải trải qua sự carboxyl hoá phụ thuộc vitamin K của 10 gốc glutamic acid ở đầu tận N của chuỗi polypeptide. Trong HCC, enzyme carboxylase bị ức chế gây cản trở quá trình chuyển dạng nêu trên và hậu quả là khiến DCP tích tụ.

DCP có thể được sản xuất từ các khối u gan và nồng độ DCP trong máu sẽ tăng cao khi gan bị tổn thương.

Xét nghiệm DCP là xét nghiệm đo nồng độ Des-gamma-carboxy prothrombin trong máu. Xét nghiệm này được đánh giá là rất có giá trị trong hỗ trợ chẩn đoán và sàng lọc ung thư gan. Ngoài ra, xét nghiệm này còn có ý nghĩa trong công tác theo dõi đáp ứng điều trị, tái phát cũng như tiên lượng ung thư biểu mô tế bào gan sau điều trị.

Trên thực tế, xét nghiệm DCP thường không được chỉ định thường xuyên. Các trường hợp có thể được bác sĩ chỉ định xét nghiệm DCP bao gồm:

• Trường hợp mắc xơ gan, viêm gan B, viêm gan C mạn tính, người mắc gan nhiễm mỡ không do rượu, người mắc các bệnh lý về gan khác… có nguy cơ cao dẫn đến ung thư biểu mô tế bào gan.
• Trong một số trường hợp, xét nghiệm DCP có thể được chỉ định định kỳ cùng các phương pháp chẩn đoán hình ảnh học và AFP hoặc xét nghiệm AFP-L3% với mục đích theo dõi hiệu quả điều trị hoặc phát hiện ung thư biểu mô tế bào gan tái phát.

Quy trình thực hiện xét nghiệm DCP

Quy trình thực hiện xét nghiệm DCP về cơ bản được tiến hành lần lượt theo các bước sau:

• Lấy mẫu xét nghiệm: Mẫu xét nghiệm được sử dụng là mẫu máu tĩnh mạch.
• Bảo quản và xử lý mẫu: Mẫu bệnh phẩm sau khi được lấy sẽ nhanh chóng gửi về phòng xét nghiệm để tiến hành phân tích. Tại phòng xét nghiệm, các kỹ thuật viên sẽ bắt đầu ly tâm mẫu bệnh phẩm để tách huyết thanh và đưa huyết thanh vào hệ thống máy đã được cài đặt sẵn chương trình trước đó.
• Kết quả: Sau khi có kết quả, bác sĩ sẽ tiến hành đọc và báo lại tình hình cụ thể về kết quả xét nghiệm cho người bệnh.

Ý nghĩa của xét nghiệm DCP trong chẩn đoán ung thư gan

Ở người bình thường, chỉ số nồng độ DCP sẽ dao động trong khoảng 0 - 7,5 ng/ml.

Khi chỉ số xét nghiệm DCP và AFP hoặc chỉ số nồng độ AFP-L3% tăng lên ở người mắc bệnh gan mãn tính thì người được chỉ định thực hiện xét nghiệm có nguy cơ cao mắc ung thư biểu mô tế bào gan. Lý do là bởi trong chẩn đoán ung thư tế bào gan nguyên phát thì xét nghiệm DCP có độ nhạy lên đến 87% và độ đặc hiệu là 85% nếu kết quả xét nghiệm đưa ra nồng độ DCP trên 25 ng/ml.

Nhìn chung, kết quả xét nghiệm DCP sẽ cho biết:

• Sự hiện diện hoặc tái phát trở lại của ung thư biểu mô tế bào gan nếu nồng độ DCP cho ra bởi xét nghiệm này ngày càng tăng.
• Sự đáp ứng điều trị nếu xét nghiệm DCP, AFP và AFP-L3% cho kết quả các chỉ số nồng độ DCP, AFP hoặc AFP-L3% giảm trong quá trình điều trị ung thư gan.
• Việc điều trị không mang lại hiệu quả nếu nồng độ DCP trong máu dừng lại và gia tăng sau khi áp dụng các phương pháp điều trị ung thư gan.

Tuy nhiên, các chuyên gia cho biết, xét nghiệm DCP không thể thay thế cho các xét nghiệm như AFP, AFP-L3% song xét nghiệm này sẽ cung cấp cho bác sĩ những thông tin hữu ích về bệnh để từ đó bác sĩ có thể đưa ra chẩn đoán chính xác về tình trạng mà người bệnh đang phải đối mặt.

Trên đây là toàn bộ những thông tin cơ bản về xét nghiệm DCP mà Nhà thuốc Long Châu muốn gửi đến bạn đọc. Mong rằng, với những chia sẻ hôm nay, bạn đọc sẽ hiểu hơn về kỹ thuật xét nghiệm này. Cảm ơn bạn đã luôn yêu thương và đồng hành cùng Nhà thuốc Long Châu.

Xem thêm:

• Những thông tin cơ bản về kỹ thuật xét nghiệm dịch ngoáy họng
• Xét nghiệm Cytokin là gì? Quy trình thực hiện và cách đọc chẩn đoán