Nuốt nước bọt đau họng là bệnh gì? Cách giảm đau họng khi nuốt nước bọt tại nhà

Hầu hết chúng ta đều từng gặp phải cảm giác đau rát cổ họng khi nuốt nước bọt ít nhất một lần trong đời. Trong nhiều trường hợp, tình trạng này có thể tự cải thiện sau vài ngày. Tuy nhiên, nếu kéo dài dai dẳng, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo của một số vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu ngay hiện tượng nuốt nước bọt đau họng là gì và cách xử lý hiệu quả tại nhà.

Nuốt nước bọt đau họng là gì?

Nuốt nước bọt gây đau họng là một biểu hiện lâm sàng thường gặp, đặc trưng bởi cảm giác đau, rát hoặc khó chịu tại vùng họng khi thực hiện động tác nuốt - ngay cả khi không ăn uống mà chỉ nuốt nước bọt. Triệu chứng này có thể xuất hiện đơn độc hoặc đi kèm với các biểu hiện khác như khàn tiếng, sốt, sưng hạch cổ hoặc ho. 

Mức độ đau có thể từ nhẹ đến dữ dội, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày, đặc biệt là ăn uống và giao tiếp. Việc nhận diện và đánh giá triệu chứng này có vai trò quan trọng trong lâm sàng nhằm định hướng chẩn đoán và can thiệp phù hợp.

Nguyên nhân nuốt nước bọt bị đau họng

Cảm giác đau rát khi nuốt nước bọt thường là dấu hiệu cho thấy vùng hầu họng, cổ họng hoặc các khu vực lân cận đang bị viêm nhiễm hoặc tổn thương. Vậy nuốt nước bọt đau họng là bệnh gì? Tình trạng này có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó bao gồm:

Do vi khuẩn

Việc nuốt nước bọt gây đau họng có thể là biểu hiện của viêm họng do vi khuẩn, đặc biệt là khi bị nhiễm liên cầu khuẩn. Trong số các loại vi khuẩn gây bệnh, liên cầu khuẩn tan huyết nhóm A được xem là nguy hiểm nhất. Loại vi khuẩn này không chỉ gây ra triệu chứng đau họng dữ dội mà còn có khả năng dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng ảnh hưởng đến tim, thận và hệ cơ - xương - khớp nếu không được điều trị kịp thời.

Do virus

Một nguyên nhân phổ biến khác gây đau họng khi nuốt là do virus. Sự xâm nhập và tác động của virus thường dẫn đến các bệnh như cảm lạnh, cúm, sởi và điển hình nhất là Covid-19. Khi bị đau họng do virus, người bệnh thường kèm theo các biểu hiện như sốt, ho, nghẹt mũi, buồn nôn, và trong những trường hợp nặng hơn có thể mất vị giác hoặc khứu giác.

Do nấm viêm họng

Tình trạng đau rát khi nuốt nước bọt cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiễm nấm ở vùng miệng, họng hoặc hạ họng. Loại nấm này thường phát triển mạnh ở những người có hệ miễn dịch suy yếu, bệnh nhân tiểu đường hoặc những người đã sử dụng kháng sinh kéo dài. Nhiễm nấm gây khó chịu khi nuốt, thậm chí khiến việc uống nước hay ăn uống trở nên đau đớn.

Viêm trào ngược dạ dày

Trào ngược axit từ dạ dày là một nguyên nhân thường gặp khiến cổ họng bị đau khi nuốt. Tình trạng này khiến niêm mạc thực quản bị kích ứng hoặc viêm do axit, do bỏng nhiệt, dị ứng thực phẩm hoặc phản ứng phụ từ thuốc, từ đó gây ra cảm giác đau rát, khó chịu ở họng.

Viêm thanh nhiệt

Nắp thanh quản là bộ phận giúp ngăn thức ăn lọt vào đường thở khi nuốt. Nếu khu vực này bị viêm, sưng hoặc loét, người bệnh có thể cảm thấy đau rõ rệt khi nuốt nước bọt. Đây là tình trạng viêm nắp thanh quản - một nguyên nhân tiềm ẩn của đau họng cần được theo dõi cẩn thận.

Cổ họng chịu tổn thương do thức ăn

Mặc dù ít gặp, nhưng đau họng khi nuốt có thể xảy ra do các tổn thương từ thực phẩm, chẳng hạn như ăn đồ quá cay, quá nóng hoặc uống rượu mạnh. Ngoài ra, việc nuốt phải hóa chất, dị vật hoặc các chất kích thích cũng có thể gây tổn thương mô họng, dẫn đến cảm giác đau khi nuốt nước bọt hoặc thức ăn.

Bệnh viêm họng

Nuốt nước bọt đau họng là bệnh gì? Viêm họng là tình trạng lớp niêm mạc của họng và hầu bị viêm nhiễm do sự xâm nhập của vi khuẩn, virus, nấm hoặc do các yếu tố kích thích như hóa chất, bụi bẩn. Ngoài ra, sự thay đổi thời tiết, không khí lạnh, khói thuốc lá, ô nhiễm môi trường, rượu bia cũng là những nguyên nhân phổ biến gây ra bệnh.

Khi mắc viêm họng, người bệnh thường gặp các triệu chứng như đau rát cổ họng khi nuốt nước bọt, khó khăn khi ăn uống, mệt mỏi toàn thân, sốt cao và nổi hạch vùng cổ.

Viêm amidan mạn tính

Amidan là một phần của hệ miễn dịch, đóng vai trò như tuyến bảo vệ đầu tiên trong vùng hầu họng, giúp chống lại các tác nhân gây bệnh. Viêm amidan xảy ra khi bộ phận này bị quá tải bởi sự tấn công của vi khuẩn hoặc virus.

Đau họng khi nuốt nước bọt là triệu chứng thường gặp ở người bị viêm amidan. Ngoài ra, người bệnh còn có thể gặp các biểu hiện như sưng amidan, sốt, xuất hiện các mảng trắng trên bề mặt amidan và hơi thở có mùi khó chịu.

Viêm xoang mũi

Viêm xoang xảy ra khi lớp niêm mạc trong xoang bị viêm, gây tắc nghẽn đường dẫn giữa xoang và mũi, thường do dị ứng hoặc nhiễm trùng kéo dài.

Người mắc viêm xoang có thể cảm thấy đau họng khi nuốt nước bọt, kèm theo các triệu chứng khác như đau đầu, hắt hơi, nghẹt mũi và chảy nước mũi kéo dài.

Viêm tai giữa

Viêm tai giữa cũng là một nguyên nhân gây cảm giác đau rát cổ họng khi nuốt. Bệnh này thuộc nhóm các bệnh viêm nhiễm đường hô hấp trên, thường gặp ở cả trẻ nhỏ và người lớn. Nếu không được điều trị đúng cách, viêm tai giữa có thể gây biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến thính lực và sức khỏe tổng thể.

Mất nước

Khi thời tiết quá oi bức, cơ thể bị tiêu chảy hoặc vận động mạnh trong thời gian dài, lượng nước bị thất thoát nhiều hơn bình thường. Việc thiếu hụt nước làm cho vùng cổ họng bị khô, gây cảm giác đau rát khi nuốt nước bọt.

Ung thư vòm họng

Ngoài ra, cảm giác đau khi nuốt cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm của bệnh ung thư vòm họng. Nếu không được chẩn đoán và can thiệp kịp thời, các tế bào ác tính có thể lan rộng, gây nguy hiểm đến tính mạng.

Nuốt nước bọt đau họng uống thuốc gì?

Cảm giác đau họng khi nuốt nước bọt có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố khác nhau, vì thế mức độ đau cũng như hướng xử lý sẽ thay đổi tùy từng trường hợp.

• Trường hợp đau nhẹ: Có thể sử dụng các loại thuốc xịt họng sát khuẩn, dung dịch súc miệng hoặc viên ngậm không cần kê đơn có tác dụng giảm đau, kháng khuẩn. Ngoài ra, súc miệng bằng nước muối ấm cũng giúp làm dịu họng và vệ sinh vùng miệng hiệu quả.
• Trường hợp đau nhiều: Người bệnh có thể cần dùng đến các loại thuốc giảm đau, thuốc chống viêm, kháng sinh, thuốc giúp hạ sốt hoặc giảm sưng tùy theo nguyên nhân gây bệnh. Việc sử dụng thuốc cần dựa trên chỉ định của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Dù cơn đau ở mức độ nào, bạn cũng không nên tự ý dùng thuốc khi chưa xác định được nguyên nhân cụ thể. Tốt nhất hãy thăm khám để được tư vấn chính xác. Ngoài ra, bạn có thể kết hợp với các biện pháp giảm đau tại nhà để hỗ trợ quá trình hồi phục.

Cách giảm đau họng nuốt nước bọt tại nhà

Trong trường hợp bạn bị đau họng do nguyên nhân thông thường, có thể áp dụng một số phương pháp đơn giản sau để nhanh chóng làm dịu tình trạng này:

Súc họng bằng nước muối

Dung dịch muối loãng giúp làm dịu cảm giác rát họng, giảm sưng tấy và làm nhẹ triệu chứng khó chịu khi nuốt. Nên ưu tiên sử dụng nước muối sinh lý bán sẵn tại các hiệu thuốc để đảm bảo độ an toàn và tinh khiết.

Nếu muốn tự pha tại nhà, bạn có thể làm như sau:

• Bước 1: Pha 9g muối trắng vào 1 lít nước đun sôi để nguội.
• Bước 2: Súc miệng bằng dung dịch này từ 2 - 3 lần mỗi ngày.
• Bước 3: Phần nước muối còn lại nên được bảo quản trong chai sạch, đậy kín và để nơi thoáng mát.

Giảm đau họng bằng mật ong

Mật ong là nguyên liệu thiên nhiên thường được sử dụng trong các bài thuốc dân gian hỗ trợ giảm viêm họng. Nhờ đặc tính làm dịu và kháng khuẩn, mật ong giúp giảm viêm, giảm đau và ngăn ngừa vi khuẩn hoặc virus phát triển.

Cách sử dụng:

• Bước 1: Hòa 2 thìa cà phê mật ong nguyên chất vào khoảng 250ml nước ấm.
• Bước 2: Có thể thêm vài lát gừng để tăng hiệu quả làm ấm cổ họng.
• Bước 3: Uống mỗi sáng để hỗ trợ làm giảm nhanh các triệu chứng đau họng.

Giảm đau họng bằng gừng tươi

Gừng có tính kháng khuẩn mạnh, đồng thời giúp chống viêm và làm ấm họng. Từ lâu, gừng đã được dùng để hỗ trợ điều trị các chứng đau họng và ho.

Cách dùng:

• Bước 1: Gọt vỏ gừng, rửa sạch rồi cắt thành từng lát mỏng.
• Bước 2: Đặt một lát gừng vào miệng, ngậm gần khu vực họng.
• Bước 3: Lặp lại vài lần trong ngày đến khi cảm giác đau họng giảm đi rõ rệt.

Giảm đau họng bằng giấm táo

Giấm táo có khả năng kháng khuẩn, làm loãng dịch nhầy và hạn chế sự phát triển của vi khuẩn. Với người bị đau họng, có thể pha 1 - 2 thìa giấm táo với nước ấm, súc miệng mỗi giờ từ 1 - 2 lần.

Sau khi súc miệng, bạn nên uống thêm nhiều nước để làm dịu cổ họng.

Uống nước lá bạc hà

Bạc hà có tác dụng tiêu đờm, làm mát cổ họng, giảm cảm giác rát và hỗ trợ hơi thở dễ chịu. Đây là một lựa chọn thích hợp nếu bạn bị đau họng khi nuốt nước bọt.

Cách pha trà bạc hà:

• Bước 1: Lấy một nắm lá bạc hà tươi, rửa sạch và để ráo.
• Bước 2: Vò nhẹ rồi cho vào 250ml nước sôi, hãm trong 10 phút.
• Bước 3: Có thể thêm chút đường phèn để dễ uống.
• Bước 4: Uống mỗi ngày một ấm trà để giúp làm dịu các triệu chứng đau họng hiệu quả.

Cách phòng tránh đau họng khi nuốt nước bọt

Để giảm nguy cơ bị đau họng, bạn nên thực hiện các thói quen chăm sóc sức khỏe sau:

• Bổ sung đủ nước mỗi ngày (khoảng 2 lít) để giữ độ ẩm cho cổ họng, tránh tình trạng khô rát.
• Đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày, đặc biệt là sau khi ăn, để loại bỏ vi khuẩn trong khoang miệng.
• Thường xuyên súc miệng bằng nước muối sinh lý nhằm khử khuẩn và hạn chế viêm nhiễm ở vùng họng.
• Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, ưu tiên thực phẩm giàu vitamin C và B, đồng thời tăng cường bổ sung rau xanh và trái cây giàu chất xơ.
• Tránh xa thuốc lá, rượu bia và các loại đồ uống hay chất kích thích có hại khác để bảo vệ niêm mạc họng.

Hy vọng những chia sẻ từ Nhà thuốc Long Châu đã phần nào giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng nuốt nước bọt đau họng là dấu hiệu của bệnh gì cũng như các cách khắc phục tại nhà hiệu quả. Tuy nhiên, những thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo. Để có chẩn đoán chính xác và phương pháp điều trị phù hợp, bạn nên đến cơ sở y tế để được thăm khám cụ thể.