Phác đồ điều trị Gout mới nhất

Bệnh Gout có mức độ nguy hiểm cao hơn so với các bệnh viêm khớp mãn tính khác, nhưng hiện chưa có thuốc hoặc phương pháp điều trị đặc hiệu. Do đó, người bệnh cần tuân thủ chặt chẽ phác đồ điều trị mà bác sĩ đã đề ra để hạn chế các biến chứng và tác động của bệnh.

Nguyên tắc trong điều trị bệnh Gout

Trước khi tìm hiểu phác đồ điều trị Gout mới nhất chúng ta cần nắm nguyên tắc điều trị căn bệnh này là gì? Nguyên tắc cơ bản khi điều trị Gout tập trung vào hai mục tiêu chính:

• Giảm đau và viêm trong các đợt viêm khớp cấp tính.
• Ngăn ngừa các biến chứng của bệnh thông qua việc hạ acid uric trong máu.

Điều trị Gout yêu cầu phải liên tục, lâu dài và toàn diện, kết hợp giữa việc điều trị và phòng ngừa từ giai đoạn đầu gồm các mục tiêu quan trọng như:

• Kiểm soát triệu chứng bằng cách khống chế các đợt viêm khớp Gout cấp.
• Giảm và duy trì mức acid uric trong máu đạt mục tiêu.
• Điều trị các bệnh lý kèm theo như: Tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu và béo phì.

Phác đồ điều trị Gout mới nhất

Dựa trên các nguyên tắc điều trị chung, bác sĩ sẽ xây dựng phác đồ điều trị Gout cụ thể cho từng bệnh nhân như sau:

Điều trị nội khoa

Điều trị Gout cấp tính

• Colchicin: Có tác dụng hiệu quả trong việc chống viêm và giảm đau trong cả Gout cấp và mãn tính. Tuy nhiên, khi sử dụng colchicin trong điều trị Gout cấp, cần tránh dùng liều cao để hạn chế tác dụng phụ không mong muốn.
• Thuốc chống viêm không steroid (NSAID): Bao gồm các thuốc không cần kê đơn như: Ibuprofen và naproxen, hoặc các thuốc mạnh hơn cần đơn của bác sĩ như: Indomethacin hoặc celecoxib. Tuy nhiên, NSAID không phù hợp với người bị viêm loét dạ dày tá tràng hoặc suy thận. Có thể sử dụng NSAID đơn lẻ hoặc kết hợp với colchicin.
• Corticoid: Được sử dụng để giảm viêm và đau, corticoid có thể được dùng bằng đường uống cho tác dụng toàn thân, nhưng thường chỉ được sử dụng ngắn hạn và khi các thuốc khác không có hiệu quả. Ngoài ra, corticoid cũng có thể được tiêm trực tiếp vào khớp bị ảnh hưởng.

Dự phòng biến chứng

• Thuốc ức chế tổng hợp acid uric (Allopurinol, Febuxostat): Giúp giảm sản xuất acid uric trong cơ thể, thường được sử dụng khi tình trạng viêm khớp đã ổn định sau 1 - 2 tuần điều trị bằng colchicin.
• Thuốc tăng thải acid uric (Probenecid): Giúp cải thiện khả năng thải trừ acid uric qua thận, tuy nhiên, có thể gây ra một số tác dụng phụ như: Đau dạ dày, sỏi thận...
• Pegloticase: Enzym uricase giúp chuyển đổi acid uric thành dạng dễ tan để bài tiết qua nước tiểu, thuốc đặc trị bệnh Gout này được sử dụng khi các thuốc giảm acid uric thông thường không mang lại hiệu quả.
• Một số thực phẩm chức năng và thuốc từ Đông y như: Kim tiền thảo, râu mèo, râu bắp… Cũng có tác dụng làm giảm acid uric có thể được áp dụng.

Điều trị ngoại khoa (rất hạn chế)

Phẫu thuật cắt bỏ hạt tophi trong điều trị Gout chỉ được áp dụng khi bệnh gây biến chứng loét, nhiễm trùng hạt tophi, hoặc hạt tophi có kích thước lớn gây ảnh hưởng đến chức năng vận động hoặc vì lý do thẩm mỹ.

Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ có thể chỉ định thêm colchicin để ngăn ngừa cơn Gout cấp tái phát, đồng thời có thể kết hợp với thuốc hạ acid uric trong máu để hỗ trợ điều trị theo phác đồ điều trị Gout của bác sĩ chỉ định.

Chế độ sinh hoạt phù hợp khi điều trị bệnh Gout

Mặc dù điều trị bằng thuốc là phương pháp hiệu quả nhất để kiểm soát các cơn Gout cấp và ngăn ngừa biến chứng, chế độ sinh hoạt hợp lý cũng là một phần giữ vai trò quan trọng trong quá trình điều trị.

• Tránh các thực phẩm chứa nhiều purin như: Thịt đỏ, cá, tôm, cua, nội tạng động vật... Thay vào đó, có thể sử dụng các loại đạm thay thế như: Trứng, trái cây, hoặc sữa ít béo. Người bệnh Gout chỉ nên tiêu thụ khoảng 150g thịt mỗi ngày.
• Hạn chế uống rượu bia cũng như các loại thức uống có cồn khác.
• Uống nhiều nước (2 - 4 lít mỗi ngày), đặc biệt là nước khoáng chứa kiềm hoặc nước kiềm 14%, giúp tăng lượng nước tiểu và giảm lắng đọng urat.
• Tập thể dục đều đặn mỗi ngày và duy trì cân nặng hợp lý. Nếu đau khớp, có thể lựa chọn các hoạt động nhẹ nhàng như: Đi bộ, đạp xe, hoặc bơi lội.

Cập nhật phác đồ điều trị Gout mới nhất

Một số điểm mới nổi bật trong khuyến cáo cấp độ cao về việc lựa chọn và sử dụng thuốc giảm acid uric máu theo phác đồ điều trị Gout mới nhất của ACR 2020 bao gồm:

Quản lý lối sống

• Hạn chế tiêu thụ sản phẩm có cồn.
• Giảm thực phẩm giàu purin.
• Tránh sử dụng si-rô giàu fructose.
• Áp dụng chương trình giảm cân cho người bệnh Gout thừa cân.

Khuyến cáo điều trị cơn Gout cấp

• Sử dụng colchicine, NSAIDs hoặc glucocorticoids là liệu pháp đầu tiên trong phác đồ điều trị Gout mới nhất.
• Colchicine liều thấp có hiệu quả tương đương với liều cao, vì vậy sử dụng liều thấp là tốt hơn để giảm nguy cơ tác dụng phụ.
• Nếu người bệnh Gout cấp không đáp ứng, dung nạp kém hoặc có chống chỉ định với colchicine, NSAID, hoặc glucocorticoids, thì có thể cân nhắc việc sử dụng thuốc ức chế IL-1 cho người bệnh thay vì không sử dụng thuốc.

Chỉ định cho liệu pháp hạ acid uric máu

• Bắt đầu sử dụng thuốc giảm acid uric máu ngay khi người bệnh có cơn Gout cấp, xuất hiện nốt tophi dưới da, có hình ảnh tổn thương liên quan đến Gout, hoặc khi có từ 2 cơn Gout cấp trở lên trong một năm.
• Không dùng thuốc hạ acid uric máu cho những người bệnh mới trải qua cơn Gout cấp đầu tiên hoặc chỉ có tình trạng tăng acid uric máu mà không có biểu hiện Gout cấp hay nốt tophi dưới da.
• Allopurinol hoặc febuxostat được ưu tiên hơn probenecid làm phương pháp điều trị đầu tay cho bệnh nhân có suy thận mãn tính từ trung bình đến nặng, với allopurinol được khuyến cáo sử dụng trước.
• Khởi đầu điều trị với liều thấp allopurinol hoặc febuxostat.

Khuyến cáo trong phác đồ điều trị Gout mới nhất

Ngoài ra, theo phác đồ điều trị Gout mới nhất của ACR 2020, có một số khuyến cáo đáng chú ý:

• Nên kết hợp sử dụng các thuốc kháng viêm (như: NSAID, colchicin) cùng với thuốc hạ acid uric trong máu và tiếp tục duy trì từ 3-6 tháng sau để phòng ngừa cơn Gout cấp tái phát.
• Điều trị theo chiến lược dựa trên mục tiêu duy trì mức acid uric máu dưới 6 mg/dl, thay vì sử dụng liều thuốc cố định.
• Trong trường hợp người bệnh Gout cấp không đáp ứng, dung nạp kém hoặc có chống chỉ định với các thuốc kháng viêm như: Colchicin, NSAID, hoặc glucocorticoids, thì việc sử dụng thuốc ức chế IL-1 được khuyến cáo có điều kiện.

Phác đồ điều trị Gout mới nhất tập trung vào việc kết hợp giữa sử dụng thuốc và thay đổi lối sống để đạt hiệu quả điều trị tối ưu. Do cơ địa mỗi người là khác nhau, bạn cần tuân thủ điều trị theo phác đồ của bác sĩ, điều chỉnh chế độ ăn uống phù hợp để ngăn ngừa tái phát bệnh và có một cuộc sống lành mạnh.