Phân biệt giữa sốt rét và sốt xuất huyết sao cho đúng?

Sốt rét và sốt xuất huyết đều có các triệu chứng ban đầu tương tự nhau như sốt cao và rét run, nên rất khó để người bệnh tự chẩn đoán và điều trị. Cả hai loại bệnh truyền nhiễm này đều rất nguy hiểm và đều chưa có vắcxin phòng bệnh. Bệnh thường gây ra dịch lớn, làm khó khăn cho công tác điều trị và gây thiệt hại lớn về kinh tế, xã hội.

Nguy hiểm hơn, hai căn bệnh này đều do 2 loại muỗi khác nhau truyền bệnh với thời gian ủ bệnh, triệu chứng, biến chứng rất khác nhau và cách điều trị cũng không giống nhau. Vậy hãy cùng chúng tôi tham khảo về chủ đề phân biệt giữa sốt rét và sốt xuất huyết sao cho đúng qua bài viết dưới đây nhé!

Phân biệt giữa sốt rét và sốt xuất huyết

Sốt rét và sốt xuất huyết đều là bệnh truyền nhiễm do muỗi là động vật trung gian gây ra. Tuy nhiên, hai bệnh này là do hai loại muỗi hoàn toàn khác nhau. Dưới đây là cách phân biệt gửi đến quý bạn đọc:

Nguyên nhân gây bệnh

Sốt rét là bệnh có ảnh hưởng trực tiếp đến các tế bào máu, được lây truyền bởi muỗi Anophen cái – hay còn gọi là muỗi rừng, bởi chúng ưa sống tại những vùng rừng núi. Tập tính loại muỗi Anophen truyền bệnh sốt rét này ưa đốt người vào thời gian chập tối, ban đêm và lúc bình minh.

Đối với triệu chứng sốt xuất huyết, bệnh lây truyền thông qua muỗi Aedes aegypti cái – hay còn được gọi là muỗi vằn cái. Chúng gây ảnh hưởng đến trực tiếp các tế bào hồng cầu và tiểu cầu trong máu. Muỗi gây bệnh sốt xuất huyết thường tấn công và lây truyền bệnh cho người vào cả ban ngày.

Thời gian ủ bệnh

Sốt rét và sốt xuất huyết có thời gian ủ bệnh khác nhau:

• Đối với sốt rét: Bệnh do ký sinh trùng sốt rét đơn bào có tên khoa học là Plasmodium gây ra. Bệnh nhân sẽ thấy các triệu chứng của sốt rét xuất hiện từ 5 cho đến 25 ngày (tùy thuộc ký sinh trùng) sau khi bị muỗi Anophen đốt.
• Đối với sốt xuất huyết: Bệnh do virus Dengue gây ra, triệu chứng của bệnh sẽ bắt đầu xuất hiện sau 4 đến 7 ngày sau khi muỗi đốt. Theo đó, kể từ thời gian phát bệnh với những cơn sốt đầu tiên, bệnh sẽ khỏi dần trong 7 đến 10 ngày sau đó.

Triệu chứng ban đầu

Triệu chứng ban đầu của sốt rét và sốt xuất huyết rất khó để nhận biết rõ ràng. Tuy nhiên, những thông tin dưới đây sẽ giúp bạn đọc phần nào phân biệt được:

Triệu chứng sốt rét

Sốt rét có các triệu chứng ban đầu rất đa dạng như sốt cách nhật (mỗi ngày lên cơn sốt một lần) và lạnh run từng cơn theo chu kỳ. Thời gian sốt của bệnh sốt rét tương đối ngắn và có nhiều triệu chứng đi kèm như đau khớp, buồn nôn và nôn, đổ nhiều mồ hôi và thiếu máu, da xanh xao, ớn lạnh… Bao gồm 2 dạng như sau:

• Sốt rét không biến chứng: Sốt thể xuất hiện theo từng cơn, từng đợt. Cơn sốt rét run có thể từ kéo dài từ 15 phút đến 1 giờ, tương ứng giai đoạn cường giao cảm. Sau thời gian đó, nhiệt độ sẽ tăng cao 39 đến 40 độ C, có thể từ 30 phút đến vài giờ và cuối cùng là nhiệt độ sẽ hạ xuống kèm theo triệu chứng vã mồ hôi.
• Sốt rét có biến chứng (sốt rét ác tính): Sốt rét biến chứng rất nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến tính mạng của người bệnh. Một số bệnh nhân sẽ có các triệu chứng như: Cảm giác mệt mỏi, đau nhức đầu, buồn nôn, nôn ói và đau nhức người. Nếu người bệnh chủ quan không điều trị, khi bệnh tiến triển đến giai đoạn gây ảnh hưởng đến nội tạng, máu hoặc chức năng trao đổi chất… sẽ gây ra các triệu chứng nguy hiểm như: Có sự thay đổi hành vi bất thường, mất chức năng nhận thức, co giật, thiếu máu, khó thở, thở gấp, huyết áp tụt thấp, suy thận, tổn thương gan, viêm gan và vàng da…

Triệu chứng sốt xuất huyết

Đối với triệu chứng sốt xuất huyết, bệnh thường khởi phát bằng cơn sốt liên tục và kéo dài trong khoảng 3 đến 4 ngày. Người bệnh có khả năng bị sốt từ 39.5 độ C đến 41.5 độ C, kèm theo đau đầu dữ dỗi, nhức cơ, đau nhức ở xương và khớp.

Sau vài ngày, người bệnh có thể hạ sốt, lúc này cơ thể sẽ xuất hiện tình trạng phát ban, gây ra cảm giác châm chích, ngứa ngáy khó chịu. Một số trường hợp bệnh diễn biến nặng có thể xuất huyết dưới da, chảy máu cam và chảy máu chân răng đồng thời kèm theo các triệu chứng như buồn nôn, nô ói, đau ở hốc mắt, xuất huyết nội tạng và gây nguy hiểm đến sức khỏe người bệnh.

Cách phòng bệnh sốt rét và sốt xuất huyết

Hiện tại, sốt xuất huyết vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, chỉ có thể điều trị triệu chứng đối với các ca nhẹ và điều chỉnh các rối loạn bệnh sinh ở những ca nặng. Do đó, tiêm vắc xin là một trong những giải pháp quan trọng giúp phòng ngừa và kiểm soát sốt xuất huyết hiệu quả hơn.

Hiện tại, Việt Nam đã có vắc xin phòng sốt xuất huyết hiệu quả đối với cả 4 tuýp virus Dengue gây bệnh (DEN-1, DEN-2, DEN-3, DEN-4), dành cho trẻ từ 4 tuổi trở lên và người lớn, kể cả những người đã từng mắc sốt xuất huyết trước đây.

Qdenga là vắc xin sốt xuất huyết của hãng dược phẩm Takeda, đã được sử dụng rộng rãi tại hơn 40 quốc gia và đã được Bộ Y tế phê duyệt sử dụng tại Việt Nam từ tháng 5/2024. Việc cấp phép sử dụng vắc xin tại Việt Nam mang ý nghĩa quan trọng trong công tác phòng chống dịch.

Bên cạnh đó, bạn cần duy trì các biện pháp phòng bệnh sốt rét và sốt xuất huyết khác như diệt muỗi, diệt lăng quăng (bọ gậy) và phòng chống muỗi đốt bằng những cách sau:

• Loại bỏ những nơi sinh sản của muỗi như ao hồ, nước đọng đồng thời đậy kín tất cả những dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng.
• Nên thu gom và tiêu hủy những vật dụng phế thải xung quanh nhà và dọn vệ sinh môi trường.
• Phòng chống bị muỗi đốt bằng cách mặc quần áo dài, nên mặc những trang phục có màu sáng thay vì mặc quần áo tối màu. Điều này sẽ giúp bạn tránh tạo sự thu hút cho muỗi.
• Nên ngủ trong màn kể cả ban ngày và ban đêm.
• Tích cực hợp tác và phối hợp với chính quyền địa phương và ngành y tế trong các đợt phun hóa chất diệt muỗi.
• Sử dụng các loại bình xịt diệt muỗi, nhang muỗi, kem đuổi muỗi, vợt điện diệt muỗi... nhằm hạn chế muỗi đốt.
• Khi có dấu hiệu bị bệnh, người bệnh không được chủ quan mà hãy nhanh chóng điều trị và hạn chế việc lây lan bệnh cho người khác.

Trên đây là cách phân biệt giữa sốt rét và sốt xuất huyết mà bạn đọc có thể tham khảo. Sốt rét và sốt xuất huyết đều là những bệnh truyền nhiễm rất nguy hiểm mà mọi người không được chủ quan trong việc điều trị bệnh. Khi người bệnh không tiến hành điều trị sớm và đúng cách, bệnh có nguy cơ xảy ra những biến chứng rất nguy hiểm, để lại di chứng đồng thời có nguy cơ cướp đi tính mạng của người bệnh.

Trung tâm Tiêm chủng Long Châu tự hào là đơn vị có nguồn cung ứng vắc xin được nhập khẩu chính hãng từ các nhà sản xuất lớn trên thế giới. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp các gói vắc xin đa dạng theo nhu cầu và từng lứa tuổi của khách hàng với giá thành hợp lý, đội ngũ y tế giàu kinh nghiệm, được đào tạo bài bản nhằm mang đến trải nghiệm tốt nhất cho quý khách hàng.

Xem thêm:

Liệu sốt xuất huyết ngày thứ 4 có nguy hiểm như thế nào?

Sốt xuất huyết giảm bạch cầu có nguy hiểm không?