Phát hiện vitamin C thúc đẩy ung thư phát triển và di căn

Một nghiên cứu mới đây đã đưa ra phát hiện vitamin C thúc đẩy ung thư phát triển và di căn. Phát hiện này khiến giới khoa học và y tế quan tâm, đặt ra câu hỏi về vai trò thực sự của vitamin C trong điều trị và phòng ngừa ung thư. Vậy điều gì đã dẫn đến kết quả này và liệu việc bổ sung vitamin C có cần được cân nhắc thận trọng hơn? Cùng tìm hiểu vấn đề này qua bài viết dưới đây.

Vai trò của vitamin C

Vitamin C từ lâu được biết đến với vai trò là chất chống oxy hóa quan trọng trong việc bảo vệ tế bào khỏi các gốc tự do, giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, cải thiện hệ miễn dịch và hỗ trợ làm đẹp da. Tuy nhiên, một nghiên cứu mới từ Viện Karolinska tại Thụy Điển đã đặt ra câu hỏi về vai trò của vitamin C và các chất chống oxy hóa trong quá trình phát triển của ung thư. Theo nghiên cứu này, không chỉ không có tác dụng bảo vệ, vitamin C có thể tạo điều kiện để tế bào ung thư hình thành mạch máu mới, góp phần vào sự phát triển và di căn của khối u.

Phát hiện vitamin C thúc đẩy ung thư phát triển và di căn

Ung thư phát triển mạnh khi các khối u có được nguồn cung cấp máu giàu oxy và dưỡng chất một cách liên tục. Để làm được điều này, các tế bào ung thư thường kích thích cơ thể hình thành thêm mạch máu mới, thông qua quá trình gọi là tạo mạch. Trong điều kiện thiếu oxy, tế bào ung thư phát ra các tín hiệu hóa học để thu hút tế bào nội mô, các tế bào này liên kết với mạch máu và hình thành các mạch mới. Những mạch máu này không chỉ nuôi dưỡng khối u mà còn mở đường cho các tế bào ung thư di căn sang các vùng khác trong cơ thể.

Kể từ khi phát hiện các gốc tự do có thể gây tổn hại cho DNA và thúc đẩy sự hình thành ung thư, chất chống oxy hóa đã được khuyến khích bổ sung như một cách bảo vệ. Vitamin C cùng với các chất chống oxy hóa khác có khả năng loại bỏ các gốc tự do, giảm thiểu tác động của căng thẳng oxy hóa (oxidative stress) lên tế bào. Tuy nhiên, nghiên cứu của nhóm các nhà khoa học tại Viện Karolinska đã phát hiện ra rằng, thay vì ngăn ngừa quá trình tạo mạch, chất chống oxy hóa như vitamin C lại có thể kích hoạt các cơ chế thúc đẩy tạo mạch, từ đó hỗ trợ khối u phát triển mạnh hơn.

Giáo sư Martin Bergö, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết: “Kết quả nghiên cứu đã cho thấy vai trò bất ngờ của chất chống oxy hóa trong sự phát triển của khối u ung thư. Chúng tôi nhận thấy các chất chống oxy hóa, bao gồm vitamin C, thực sự kích hoạt cơ chế hình thành mạch máu mới trong tế bào ung thư. Đây là một phát hiện đáng ngạc nhiên vì trước đây chúng ta tin rằng chất chống oxy hóa chỉ bảo vệ và giúp tăng cường sức khỏe”. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng những nghiên cứu này chủ yếu là nghiên cứu tiền lâm sàng (trên động vật hoặc trong môi trường phòng thí nghiệm), nên cần thêm nhiều nghiên cứu lâm sàng để đánh giá tác động trực tiếp của vitamin C đối với bệnh nhân ung thư.

Khi thiếu oxy, tế bào ung thư tạo ra các yếu tố tiền tạo mạch như HIF-1α (hypoxia-inducible factor 1-alpha), thúc đẩy quá trình hình thành mạch máu mới. Những mạch máu mới này cho phép khối u phát triển nhanh chóng do cung cấp đủ dưỡng chất và oxy. Nhóm nghiên cứu nhận thấy rằng chất chống oxy hóa kích hoạt các yếu tố tiền tạo mạch, thúc đẩy khối u phát triển và lan rộng.

Thông thường, vitamin C sẽ giúp trung hòa các gốc tự do trong tế bào, ngăn ngừa thiệt hại do căng thẳng oxy hóa gây ra, điều này lý giải cho hiệu quả trong ngăn ngừa các bệnh mãn tính và cải thiện hệ miễn dịch. Nhưng, trong môi trường thiếu oxy của tế bào ung thư, vitamin C có thể hoạt động ngược lại, tạo ra sự cân bằng chất oxy hóa bất thường, kích thích các yếu tố tiền tạo mạch và làm khối u phát triển mạnh hơn.

Căng thẳng oxy hóa là tình trạng mất cân bằng giữa các gốc tự do và chất chống oxy hóa trong cơ thể, làm tổn hại DNA, protein và lipid, từ đó dẫn đến các bệnh mãn tính. Các nhà khoa học đã chứng minh căng thẳng oxy hóa là một trong những yếu tố thúc đẩy sự phát triển của nhiều loại ung thư như ung thư vú, phổi, gan, đại tràng, tuyến tiền liệt, buồng trứng và não. Việc giảm căng thẳng oxy hóa đã được cho là có thể giúp làm chậm sự phát triển ung thư; tuy nhiên, phát hiện mới này lại cho thấy cần phải cẩn trọng khi bổ sung chất chống oxy hóa, đặc biệt là với những người đã hoặc có nguy cơ cao mắc ung thư.

Dựa trên phát hiện vitamin C thúc đẩy ung thư phát triển và di căn, các chuyên gia y tế khuyến cáo người tiêu dùng nên thận trọng hơn với việc bổ sung vitamin C và các chất chống oxy hóa. Mặc dù bổ sung vitamin C ở liều lượng hợp lý giúp tăng cường sức khỏe cho người bình thường, nhưng với những bệnh nhân ung thư, việc này có thể cần được cân nhắc kỹ lưỡng để tránh kích hoạt cơ chế tạo mạch, dẫn đến di căn.