Sau mãn kinh có nên uống thuốc nội tiết tố nữ không?

Mãn kinh là giai đoạn người phụ nữ không còn khả năng sinh sản, đồng thời kết thúc chu kỳ kinh nguyệt. Trong thời kỳ này, cơ thể phụ nữ sản xuất ít hormone estrogen và progesterone hơn. Vậy sau mãn kinh có nên uống thuốc nội tiết tố nữ không?

Sử dụng thuốc nội tiết tố nữ sau mãn kinh

Việc sử dụng các thuốc nội tiết tố nữ hay còn gọi là liệu pháp thay thế hormone nhằm thay thế hormone estrogen mà cơ thể ngừng tạo ra trong thời kỳ mãn kinh. Phương pháp này thường được áp dụng để giảm các triệu chứng mãn kinh phổ biến như bốc hỏa và khó chịu ở âm đạo.

Liệu pháp hormone cũng đã được chứng minh là có khả năng ngăn ngừa tình trạng mất xương và giảm nguy cơ gãy xương ở phụ nữ sau mãn kinh.

Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc nội tiết tố nữ cũng có thể đi kèm với những rủi ro. Các ảnh hưởng này phụ thuộc vào loại liệu pháp hormone, liều lượng, thời gian sử dụng thuốc và tình trạng sức khỏe cá nhân của người dùng.

Những liệu pháp thay thế hormone cơ bản

Liệu pháp thay thế hormone chủ yếu tập trung vào việc thay thế estrogen mà cơ thể phụ nữ không còn tạo ra sau khi mãn kinh. Liệu pháp estrogen gồm hai loại chính:

• Liệu pháp hormone toàn thân: Sử dụng thuốc nội tiết tố nữ estrogen đường toàn thân, gồm có các dạng như viên uống, miếng dán vào da, gel, dạng xịt,... Chúng chứa liều lượng hoạt chất estrogen cao hơn so với lượng được hấp thụ vào cơ thể. Loại liệu pháp này có thể được sử dụng để điều trị bất kỳ triệu chứng nào của giai đoạn mãn kinh.
• Sản phẩm đặt âm đạo liều thấp: Các chế phẩm thuốc nội tiết tố nữ đặt âm đạo liều thấp estrogen ở dạng kem, viên nén hoặc dạng vòng sẽ giúp giảm thiểu lượng estrogen được cơ thể hấp thụ. Phương pháp này thường chỉ được sử dụng để điều trị các triệu chứng liên quan đến âm đạo và tiết niệu trong thời kỳ mãn kinh.

Đối với phụ nữ chưa cắt bỏ tử cung, bác sĩ thường sẽ chỉ định estrogen cùng với progesteron hoặc progestine (giống với progesterone). Điều này là để tránh nguy cơ tăng cao của ung thư nội mạc tử cung khi chỉ sử dụng estrogen đơn độc. Trong trường hợp người sử dụng thuốc nội tiết tố nữ đã cắt bỏ tử cung có thể không cần dùng đến progestin.

Sau mãn kinh có nên uống thuốc nội tiết tố nữ không?

Liệu sau mãn kinh có nên uống thuốc nội tiết tố nữ hay không? Rất nhiều phụ nữ ở độ tuổi mãn kinh phải đối mặt với các triệu chứng khó chịu do suy giảm nội tiết tố. Ngoài các vấn đề về sức khỏe, sự suy giảm nội tiết tố còn gây ra những thay đổi xấu về ngoại hình như tăng cân, rụng tóc, da nhăn, nám hay sự xuất hiện của đồi mồi. Vì vậy, nhiều phụ nữ mong muốn sử dụng liệu pháp hormone thay thế để giúp duy trì và kéo dài tuổi xuân. Việc sử dụng thuốc nội tiết tố nữ sau mãn kinh sẽ có nhiều lợi ích hơn nếu người dùng có các biểu hiện sau:

• Cơn bốc hỏa: Thuốc nội tiết tố nữ estrogen toàn thân vẫn là phương pháp điều trị hiệu quả các cơn bốc hỏa và đổ mồ hôi trộm vào ban đêm trong giai đoạn mãn kinh.
• Triệu chứng của thời kỳ mãn kinh: Estrogen có thể làm dịu các triệu chứng liên quan đến âm đạo như khô, ngứa, rát và đau khi giao hợp.
• Phòng ngừa loãng xương hoặc gãy xương: Estrogen toàn thân giúp bảo vệ cơ thể chống lại loãng xương. Tuy nhiên, bisphosphonates mới là biện pháp điều trị chính cho loãng xương. Thuốc nội tiết tố nữ estrogen có thể hữu ích khi thất bại với các phương pháp điều trị khác.
• Mãn kinh sớm hoặc thiếu hụt estrogen: Đối với những trường hợp như cắt buồng trứng trước 45 tuổi, mãn kinh trước 45 tuổi hoặc suy giảm chức năng buồng trứng trước 40 tuổi (suy buồng trứng nguyên phát), việc sử dụng thuốc nội tiết tố nữ có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh lý như loãng xương, bệnh tim, đột quỵ, sa sút trí tuệ và thay đổi tâm trạng.

Khi sử dụng thuốc nội tiết tố nữ, bệnh nhân cần được tái khám thường xuyên để đảm bảo rằng lợi ích của liệu pháp hormone vẫn lớn hơn nguy cơ tác dụng phụ. Cần thực hiện cả chụp x-quang tuyến vú và kiểm tra vùng chậu để theo dõi.

Sử dụng thuốc nội tiết tố nữ có những rủi ro gì?

Một trong những thử nghiệm lâm sàng lớn nhất đến nay cho thấy rằng liệu pháp thay thế hormone bằng việc sử dụng một viên thuốc estrogen - progestin có thể tăng nguy cơ gặp phải một số tình trạng nghiêm trọng bao gồm bệnh tim, đột quỵ, đông máu và ung thư vú. Các nghiên cứu tiếp theo đã chỉ ra rằng rủi ro này phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau:

• Tuổi tác: Phụ nữ bắt đầu liệu pháp hormone với thuốc nội tiết tố nữ ở tuổi 60 trở lên hoặc bắt đầu sử dụng thuốc chậm hơn 10 năm kể từ khi bắt đầu mãn kinh có nguy cơ mắc các tình trạng trên cao hơn. Tuy nhiên, nếu liệu pháp hormone được bắt đầu trước 60 tuổi hoặc trong vòng 10 năm sau khi mãn kinh, lợi ích sẽ cao hơn so với nguy cơ.
• Loại liệu pháp hormone: Những rủi ro của liệu pháp hormone sẽ khác nhau tùy thuộc vào cách thức sử dụng estrogen (dùng đơn lẻ hay kết hợp với progestin). Ngoài ra, các rủi ro này còn phụ thuộc vào liều lượng và loại estrogen.
• Tiền sử sức khỏe: Tiền sử gia đình, tiền sử bệnh tật, nguy cơ ung thư, bệnh tim, đột quỵ, đông máu, bệnh gan và loãng xương là những yếu tố quan trọng để xác định liệu pháp thay thế hormone có phù hợp với bệnh nhân hay không.

Tất cả những rủi ro nếu trên phải được bác sĩ cùng bệnh nhân cân nhắc thật kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định phù hợp về liệu pháp hormone.

Những phương pháp thay thế khi không thể dùng thuốc nội tiết tố nữ

Sau khi có đáp án về “Sau mãn kinh có nên uống thuốc nội tiết tố nữ không?”, chúng ta cùng tìm hiểu về những phương pháp có thể thay thế việc sử dụng nội tiết tố nữ. Khi không sử dụng thuốc nội tiết tố, phụ nữ có thể kiểm soát các cơn bốc hỏa thông qua lối sống lành mạnh, bao gồm tập thể dục đều đặn, chế độ ăn uống dinh dưỡng, duy trì cân nặng hợp lý, không hút thuốc, hạn chế uống rượu bia, tránh stress, hạn chế đồ uống có chứa caffeine và rượu, giữ nhịp thở thư giãn hoặc thực hiện một số phương pháp thư giãn cơ thể khác. Ngoài ra, có một số loại thuốc không chứa hormone có thể được kê đơn để giảm cơn bốc hỏa.

Trong trường hợp vấn đề về âm đạo như khô hoặc đau khi giao hợp, việc sử dụng kem dưỡng ẩm hoặc chất bôi trơn âm đạo có thể giúp giảm khó chịu.

Trên đây là những giải đáp về thắc mắc sau mãn kinh có nên uống thuốc nội tiết tố nữ không. Để đảm bảo hiệu quả và an toàn, việc bổ sung thuốc nội tiết tố nữ nên được điều chỉnh phù hợp với từng người và được đánh giá lại thường xuyên để đảm bảo lợi ích vẫn lớn hơn nguy cơ. Nếu bạn đang đối mặt với các triệu chứng không dễ chịu sau mãn kinh, hãy thảo luận với bác sĩ để tìm ra phương pháp điều trị phù hợp nhất cho tình trạng của bạn.

Xem thêm:

• Những loại vitamin tốt cho nội tiết thời kỳ mãn kinh
• Một số biện pháp điều trị rối loạn nội tiết tố nam