Separation Anxiety là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị bệnh

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu Separation Anxiety là gì? và nguyên nhân, triệu chứng cũng như các biện pháp giúp trẻ cải thiện tình trạng bệnh. Đồng thời, bài viết cũng đưa ra lời khuyên hữu ích giúp trẻ vượt qua nỗi sợ khi phải xa cách người thân, từ đó trẻ có thể tự tin tham gia các hoạt động xã hội. Hãy cùng theo dõi bài viết bạn nhé!

Tìm hiểu hội chứng Separation Anxiety là gì?

Hội chứng lo lắng vì xa cách, hay còn được gọi là Separation Anxiety (SA), là hiện tượng thường gặp ở trẻ nhỏ khi chúng không muốn rời xa người chăm sóc gần gũi nhất, thường là cha mẹ. Đây là một biểu hiện của quá trình phát triển tính độc lập và cảm giác an toàn ở trẻ. Mặc dù thường xảy ra ở tất cả các bé, nhưng triệu chứng này sẽ biểu hiện ở mức độ khác nhau.

Sự lo lắng vì xa cách là dấu hiệu cho thấy bé đã bắt đầu nhận biết sự khác biệt giữa các đối tượng, kể cả con người, trong môi trường xung quanh. Bé vẫn chưa hiểu về khái niệm thời gian, do đó bé lo lắng về việc cha mẹ có trở lại không và mối quan hệ tinh thần giữa mẹ và bé rất mạnh mẽ.

Sự lo lắng đầu tiên về việc xa cách thường bắt đầu khi bé khoảng 8 tháng tuổi. Đỉnh điểm xảy ra ở giai đoạn từ 13 đến 15 tháng và kéo dài khoảng từ 2 đến 5 tháng. Thường thì, hiện tượng lo lắng vì xa cách sẽ giảm dần khi bé đạt đến 2 tuổi và hiểu rằng cha mẹ sẽ trở lại sau một thời gian ngắn.

Ở trẻ nhỏ, Separation Anxiety là bình thường. Tuy nhiên, nếu bé lớn lên và vẫn cảm thấy lo lắng khi bị tách rời với bố mẹ hoặc người thân, đó có thể là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng hơn. Những biểu hiện nặng của lo lắng vì xa cách có thể kéo dài trong vòng một tháng và, nếu không được điều trị, có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực cho sự phát triển của bé, thậm chí có thể gây ra rối loạn lo âu phân ly.

Nếu triệu chứng Separation Anxiety ở trẻ kéo dài hơn 2 năm, nó có thể biến thành một loại rối loạn lo âu phân ly (SAD).

Nguyên nhân và triệu chứng Separation Anxiety

Separation Anxiety do nguyên nhân nào gây ra?

Nguyên nhân gây ra Separation Anxiety ở trẻ có thể bao gồm:

• Tâm lý phụ thuộc: Mặc dù không phải là một rối loạn tâm lý chính thống, sự phụ thuộc vào người khác có thể dẫn đến hậu quả kéo dài, bao gồm cả các triệu chứng của Separation Anxiety. Trong mối quan hệ phụ thuộc, việc đặt nhu cầu của người khác lên trên hết có thể khiến bạn mất kiểm soát về cuộc sống của bản thân.
• Tác động từ môi trường sống: Môi trường sinh sống đóng vai trò quan trọng trong sự hình thành của Separation Anxiety, đặc biệt là khi thiếu đi sự ấm áp cùng với hỗ trợ từ gia đình từ khi còn nhỏ. Mức độ tương tác giữa em bé và cha mẹ có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển thể chất, xã hội, nhận thức, tình cảm sau này. Sự thiếu thốn tình cảm gia đình có thể làm cho đứa trẻ cảm thấy cô đơn và nhạy cảm khi phải chia cách với những người thân yêu trong cuộc sống.
• Trải qua biến cố trong cuộc sống: Các biến cố như đại dịch, bệnh tật, hoặc tai nạn có thể khiến trẻ nhận ra sự mong manh và không chắc chắn của cuộc sống. Khi người thân phải đối mặt với những khó khăn, nỗi sợ chia ly trong trẻ có thể tăng lên.
• Các rối loạn tâm lý khác: Những người trước đây đã mắc các rối loạn lo âu như rối loạn lo âu lan tỏa, rối loạn lo âu xã hội, lo lắng trong mối quan hệ hoặc nỗi sợ bị bỏ rơi thường có xu hướng phát triển tình trạng bệnh Separation Anxiety.

Triệu chứng Separation Anxiety

Ngoài việc tìm hiểu Separation Anxiety là gì? Cha mẹ cũng nên chú ý các dấu hiệu phổ biến của hội chứng lo lắng vì bị xa cách (Separation Anxiety), bao gồm:

• Thường xuyên cảm thấy buồn bã quá mức khi phải rời xa nhà hoặc người thân.
• Lo lắng quá mức về việc mất cha mẹ hoặc người thân khác do bệnh tật hoặc thảm họa.
• Liên tục lo lắng về các sự kiện xấu sẽ xảy ra, như tử vong hoặc bắt cóc, dẫn đến sự không thoải mái khi không ở gần người thân yêu.
• Khó khăn và từ chối khi phải xa nhà do nỗi sợ chia ly.
• Không muốn ở một mình tại nhà.
• Không thoải mái hoặc từ chối việc ngủ xa nhà mà không có sự hiện diện của cha mẹ hoặc người thân khác.
• Những cơn ác mộng lặp đi lặp lại về sự chia ly.
• Thường xuyên gặp các triệu chứng về đau đầu, đau dạ dày hoặc các triệu chứng khác khi phải tách biệt với cha mẹ hoặc người thân.
• Rối loạn lo âu phân ly có thể có liên quan đến rối loạn hoảng loạn.

Các biện pháp giúp trẻ cải thiện tình trạng Separation Anxiety

Làm thế nào khi trẻ nhỏ sợ bị xa cách vào ban đêm?

Các biểu hiện của tình trạng này thường là việc bé thức dậy nhiều lần trong đêm và khóc đến khi thấy được sự hiện diện của bố mẹ. Dưới đây là một số gợi ý giúp trẻ giảm bớt sự sợ hãi:

• Tạo ra một môi trường thoải mái: Khi cho bé đi ngủ, không nên rời khỏi phòng ngay lập tức mà hãy ở lại để trò chuyện, hát cho bé nghe. Sau đó, dần dần kéo dài thời gian rời khỏi phòng cho đến khi bé quen với việc không có mẹ bên cạnh khi ngủ.
• Thiết lập các thói quen trước khi đi ngủ: Để giúp bé ngủ ngon và giảm căng thẳng về việc xa cách, trước khi đi ngủ, có thể massage hoặc hát ru cho bé.
• An ủi bé khi bé thức dậy trong đêm mà không thấy bố mẹ.
• Không nên lén rời khỏi phòng vì bé có thể cảm thấy không an toàn và mất niềm tin vào bố mẹ. Thay vào đó, hãy chúc bé ngủ ngon và rời khỏi phòng.
• Khi bé khóc vào ban đêm, hãy trở lại phòng và ở lại với bé trong một khoảng thời gian ngắn để an ủi.
• Giữ bình tĩnh khi bé khóc để bé cảm nhận được mọi thứ đều ổn và để giảm bớt căng thẳng cho bé.
• Chơi một số trò vui vẻ với bé để giúp bé hiểu rằng dù bố mẹ có đi vắng, họ vẫn sẽ quay trở lại.

Những cách giúp trẻ giảm bớt lo lắng khi không có người thân bên cạnh

• Tạo thói quen nói lời tạm biệt: Giúp trẻ tin tưởng rằng cha mẹ sẽ trở lại bằng cách tạo ra thói quen nói lời tạm biệt trước khi rời đi. Điều này giúp bé vượt qua tâm lý lo lắng một cách dễ dàng.
• Luyện tập cho trẻ quen dần với cảm giác chia ly: Bắt đầu bằng việc gửi bé cho ông bà hoặc người giữ trẻ trong thời gian ngắn, sau đó dần dần tăng thời gian mà cha mẹ không có mặt.
• Cho bé thời gian làm quen với người trông trẻ hoặc môi trường mới: Điều này có thể được thực hiện bằng cách mang theo đồ chơi quen thuộc hoặc một ít đồ thú vị khi bé đi học, giúp bé giảm cảm giác xa lạ và lo lắng.
• Không dỗ khi bé khóc vì lo lắng: Việc dỗ chỉ làm tăng cảm giác lo lắng của bé. Hãy để bé thể hiện cảm xúc và sẽ ngừng khóc khi không có sự can thiệp từ phụ huynh.
• Chọn thời điểm thích hợp để rời đi: Lựa chọn khoảnh khắc khi bé đang vui vẻ và khỏe mạnh để rời đi và nhớ giữ lời hứa với bé.
• Chơi với bé khi trở về nhà: Điều này giúp bé hiểu rằng việc chia ly có thể khó chịu nhưng sau đó sẽ có cơ hội gặp lại, làm cho bé cảm thấy an ủi hơn.

Cha mẹ cần kiên nhẫn và bình tĩnh để hỗ trợ trẻ vượt qua tình trạng lo lắng khi bị xa cách. Nếu thấy bé buồn bã hoặc tách biệt, hãy tìm hiểu nguyên nhân và hỗ trợ bé một cách phù hợp.

Hy vọng rằng bạn đã có thông tin hữu ích để trả lời cho câu hỏi "Separation Anxiety là gì?". Để giúp trẻ cải thiện tình trạng lo lắng vì xa cách (Separation Anxiety), việc hiểu biết về nguyên nhân, triệu chứng và cách xử lý là rất quan trọng. Bằng cách này, cha mẹ, người thân có thể hỗ trợ, an ủi khi cần thiết để trẻ vượt qua giai đoạn lo lắng này một cách dễ dàng và lành mạnh.