Small dense LDL là gì? Small dense LDL gây ra bệnh lý gì?

Cholesterol LDL vốn được biết đến như "kẻ thù" của sức khỏe tim mạch. Tuy nhiên, nghiên cứu khoa học gần đây đã chỉ ra rằng một dạng biến thể của LDL mang tên sdLDL (small dense LDL) còn nguy hiểm hơn nhiều. Vậy small dense LDL là gì? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây của Nhà thuốc Long Châu.

Xét nghiệm Cholesterol là gì?

Xét nghiệm cholesterol là một xét nghiệm máu đơn giản để đo lượng cholesterol và chất béo trung tính trong máu. Gan là cơ quan tạo ra tất cả lượng cholesterol mà cơ thể bạn cần. Nhưng cơ thể cũng có thể nhận cholesterol từ thực phẩm như thịt, trứng, thịt gia cầm và các sản phẩm từ sữa.

Xét nghiệm cholesterol giúp:

• Xét nghiệm cholesterol đo lường mức độ của các chất béo trong máu, bao gồm cholesterol và triglyceride. Cholesterol cao và triglyceride cao là các yếu tố nguy cơ cho nhiều rối loạn lipid máu, bao gồm bệnh tim mạch và các vấn đề sức khỏe khác như bệnh tiểu đường.
• Mức độ cholesterol trong máu có thể dự đoán nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Cholesterol cao thường đi kèm với tình trạng tắc nghẽn các động mạch và tăng nguy cơ mắc các vấn đề tim mạch như đau thắt ngực và đột quỵ.
• Xét nghiệm cholesterol cũng được sử dụng để theo dõi hiệu quả của các biện pháp điều trị như thay đổi lối sống, chế độ ăn uống và thuốc uống giảm cholesterol. Điều này giúp bác sĩ và bệnh nhân đánh giá xem liệu phương pháp điều trị có hiệu quả hay không và có cần điều chỉnh hay không.

Các loại Cholesterol

Có hai loại cholesterol chính:

• Lipoprotein tỷ trọng thấp (LDL), còn được gọi là "cholesterol xấu" là loại cholesterol có hại nhất. LDL tích tụ trong thành động mạch, làm hẹp lòng mạch và gây ra các vấn đề tim mạch. 
• Lipoprotein tỷ trọng cao (HDL), còn được gọi là "cholesterol tốt", giúp vận chuyển cholesterol từ các mô ngoại biên về gan để bài tiết, giúp giảm lượng cholesterol trong máu. 

Ngoài ra, còn có một số loại cholesterol khác:

• Lipoprotein tỷ trọng trung bình (VLDL) vận chuyển triglycerides (chất béo trung tính) từ gan đến các mô.
• Lipoprotein tỷ trọng rất thấp (IDL) là dạng trung gian trong quá trình chuyển đổi VLDL thành LDL. 
• Lipoprotein(a) (Lp(a)) là một loại lipoprotein có cấu trúc tương tự LDL, nhưng có thêm một apolipoprotein(a) gắn vào. Lp(a) có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. 

Small dense LDL là gì?

Small dense LDL (sdLDL) là một phân nhóm của cholesterol LDL (Lipoprotein tỷ trọng thấp), hay còn gọi là "cholesterol xấu". So với LDL thông thường, sdLDL có kích thước nhỏ hơn nhưng lại đặc hơn, dẫn đến những nguy cơ tiềm ẩn cho sức khỏe tim mạch.

Vì sao Small dense LDL (sdLDL) nguy hiểm?

• Dễ dàng xâm nhập và tích tụ trong thành động mạch: Kích thước nhỏ giúp sdLDL len lỏi qua các lớp nội mạc động mạch dễ dàng hơn, tạo điều kiện cho sự hình thành mảng bám và xơ vữa động mạch.
• Khó bị đào thải bởi cơ thể: Do cấu trúc đặc biệt, small dense LDL (sdLDL) khó được các thụ thể LDL trong gan nhận diện và thanh thải, dẫn đến thời gian lưu trú trong máu dài hơn, gia tăng nguy cơ gây hại.
• Kháng lại các phương pháp điều trị thông thường: sdLDL có thể ít nhạy cảm hơn với các loại thuốc điều trị cholesterol thông thường.

Giá trị tham chiếu small dense LDL (sdLDL)

Dưới đây là giá trị tham chiếu về mức độ sdLDL-C huyết tương:

• Mức độ sdLDL-C ở người khỏe mạnh thường là dưới 30 mg/dL hoặc dưới 0,78 mmol/L.
• Mức độ sdLDL-C từ 30 đến 50 mg/dL được coi là giới hạn cao. Tuy nhiên, các mức độ sdLDL-C vượt quá 40 mg/dL và có bất kỳ yếu tố nguy cơ nào khác cần được thăm khám bác sĩ.
• Mức độ sdLDL-C trên 50 mg/dL cần phải được điều trị.

Kỹ thuật định lượng sdLDL-C huyết tương bao gồm hai bước, bao gồm việc sử dụng hoạt chất để loại bỏ các thành phần lipid khác sdLDL-C và sau đó tách chiết cholesterol từ sdLDL-C để định lượng. 

Small dense LDL (sdLDL) gây ra bệnh lý gì?

Small dense LDL (sdLDL) là một phân nhóm nguy hiểm của cholesterol LDL. Do kích thước nhỏ và cấu trúc đặc biệt, sdLDL dễ dàng xâm nhập và tích tụ trong thành động mạch, dẫn đến nhiều bệnh lý tim mạch nguy hiểm. Dưới đây là một số bệnh lý điển hình:

Xơ vữa động mạch

sdLDL tích tụ trong thành động mạch, hình thành mảng bám, làm hẹp lòng mạch, giảm lưu lượng máu. Từ đó, gây ra các biểu hiện như đau thắt ngực, khó thở, nhồi máu cơ tim, đột quỵ.

Bệnh tim mạch

Small dense LDL làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch như nhồi máu cơ tim, đột quỵ. Nhồi máu cơ tim xảy ra khi dòng máu đến tim bị tắc nghẽn do mảng bám chứa sdLDL vỡ ra. Đột quỵ xảy ra khi mảng bám chứa sdLDL vỡ ra trong động mạch não, làm gián đoạn lưu lượng máu.

Bệnh động mạch ngoại biên

sdLDL tích tụ trong các động mạch ở chân, gây đau khi đi bộ, tê bì, chuột rút. Nguy cơ cao dẫn đến loét bàn chân, hoại tử, thậm chí phải cắt cụt chi.

Tăng huyết áp

Mảng bám chứa sdLDL làm giảm độ đàn hồi của động mạch, dẫn đến tăng huyết áp. Tăng huyết áp là yếu tố nguy cơ cao cho các bệnh tim mạch khác.

Bệnh thận

sdLDL có thể làm tổn thương các động mạch nhỏ trong thận, dẫn đến suy giảm chức năng thận.

Ngoài ra, sdLDL còn có thể liên quan đến:

• Bệnh Alzheimer;
• Bệnh tiểu đường;
• Bệnh gan nhiễm mỡ.

Small dense LDL (sdLDL) là một phân nhóm nguy hiểm của cholesterol LDL, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tim mạch. Việc kiểm tra, theo dõi và giảm sdLDL là vô cùng quan trọng để bảo vệ bản thân khỏi các biến chứng tim mạch nguy hiểm.