Tắc ruột cơ năng là gì và những điều cần biết

Tắc ruột cơ năng là gì là câu hỏi của đa số người khi lần đầu nghe đến bệnh lý này. Cũng giống với bệnh tắc ruột, tắc ruột cơ năng cơ năng là tình trạng đường ruột bị tắc nghẽn và không thể hoạt động bình thường dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng.

Tìm hiểu tắc ruột cơ năng là gì?

Trả lời cho thắc mắc tắc ruột cơ năng là gì, các chuyên gia cho biết đây là bệnh lý có liên quan đến tình trạng liệt ruột, thường xảy ra nhi nhu động ruột không hoạt động hoặc giảm hoạt động so với thông thường, từ đó lượng chất thải không được di chuyển xuống hậu môn để đưa ra ngoài mà bị mắc kẹt lại trong đường ruột gọi là tắc ruột cơ năng.

Trong tổng số các ca tắc ruột, tắc ruột cơ năng chiếm không nhiều, chỉ từ 3 - 5% nhưng cũng là bệnh lý đáng báo động. Tuy theo tình trạng bệnh nhân và diễn biến cụ thể của bệnh mà bác sĩ chẩn đoán tắc ruột cơ năng là bán tắc ruột hay tắc ruột hoàn toàn, tắc ruột bán cấp hay tình trạng tắc ruột cấp tính.

Nhìn chung bệnh tắc ruột cơ năng không khác nhiều so với tắc ruột nói chung, thường chỉ khác biệt về nguyên nhân và đây cũng là bệnh lý tắc ruột nguy hiểm có thể dẫn đến biến chứng như hoại tử ruột, nhiễm trùng đường ruột nghiêm trọng hoặc khi ruột bị tắc nghẽn quá nhiều còn có thể thủng ruột, tử vong.

Nguyên nhân gây bệnh lý tắc ruột cơ năng

Như đã nói ở trên, nguyên nhân gây tắc ruột cơ năng chủ yếu là do sự khác thường trong hoạt động của nhu động ruột và các bộ phận khác trong đường ruột có nhiệm vụ vận chuyển, di chuyển dịch tiêu hóa và thức ăn thừa đến hậu môn.

Theo các chuyên gia, tình trạng nhu động ruột bất thường, liệt ruột có thể xảy ra vì một số nguyên nhân như tai nạn hoặc tổn thương. Những tai nạn và tổn thương này có thể đến từ những bộ phận khác trong cơ thể có liên quan đến hoạt động của nhu động ruột, điển hình có thể kể đến như chấn thương cột sống, thiếu máu cấp tính, thủng dạ dày, viêm phúc mạc ổ bụng, tụ máu ổ bụng,...

Hầu hết nguyên nhân dẫn đến tắc ruột cơ năng là do bệnh lý gây tổn thương nhất định đến hệ tiêu hóa nói chung và nhu động ruột nói riêng. Mỗi nguyên nhân khác nhau dẫn đến tình trạng bệnh lý tắc ruột cơ năng khác nhau, có thể gây liệt ruột hoặc giảm nhu động ruột với mức độ nặng hoặc nhẹ tùy từng trường hợp bệnh lý cụ thể.

Ngoài việc tắc ruột cơ năng thật cũng tồn tại một số trường hợp tắc ruột cơ năng giả. Điều này không hề hiếm gặp và thường do tác động từ những tổn thương ở dây thần kinh cơ ruột khiến ruột bị tắc tạm thời. Các yếu tố ảnh hưởng đến tình trạng này có thể nói đến như:

Một số loại thuốc người bệnh đang sử dụng có thể gây tắc ruột cơ năng tạm thời:

• Bệnh lý liên quan đến chuyển hóa.
• Mắc một số bệnh ảnh hưởng đến toàn thân và các thứ cấp ở ruột chịu tổn thương như bệnh tiểu đường, bệnh xơ cứng bì, rối loạn đông máu hoặc thiểu năng tuyến giáp,...
• Mất nước, mất cân bằng chất điện giải trong cơ thể.
• Tiền sử bệnh nhân bị tổn thương đường ruột do bệnh lý hoặc chấn thương, chiếu xạ ở bụng hoặc gần vùng bụng. 

Hướng dẫn phân biệt bệnh tắc ruột cơ năng và tắc ruột cơ học

Như bạn đã biết, bệnh tắc ruột được chia thành 2 nhóm bệnh với nguyên nhân khác nhau là tắc ruột cơ năng và tắc ruột cơ học. Theo khảo sát, tình trạng tắc ruột cơ học chiếm tỷ lệ rất cao so với tắc ruột cơ năng trong tổng số ca bệnh tắc ruột, trong khi tắc ruột cơ năng chỉ chiếm khoảng 3 - 5%. Vậy giữa 2 dạng tắc ruột này tổn tại những khác biệt nào? Làm sao để phân biệt được bệnh tắc ruột cơ năng và tắc ruột cơ học?

Có thể phân biệt tắc ruột cơ năng và tắc ruột cơ học thông qua nguyên nhân và triệu chứng của bệnh.

Phân biệt tắc ruột cơ năng và tắc ruột cơ học qua nguyên nhân gây bệnh

Nếu nguyên nhân chính dẫn đến chứng tắc ruột cơ năng là do liệt ruột, đến từ chính hoạt động của nhu động ruột thì tắc ruột cơ học lại được gây nên bởi tình trạng ruột bị tắc nghẽn, dính ruột hoặc xoắn ruột, thắt đoạn ruột. 2 tác nhân này hoàn toàn khác nhau vì tắc ruột cơ năng xuất phát từ yếu tố bên trong còn tắc ruột cơ học lại xuất phát từ những yếu tố bên ngoài.

Phân biệt triệu chứng tắc ruột cơ năng và tắc ruột cơ học

Tình trạng tắc ruột nói chung dẫn đến một số dấu hiệu thường bị nhầm lẫn với các vấn đề tiêu hóa thông thường như rối loạn tiêu hóa, đầy hơi,... Để phân biệt giữa tắc ruột cơ năng và tắc ruột cơ học bạn cũng có thể dựa trên đặc điểm triệu chứng có sự khác nhau ở mỗi dạng, cụ thể như:

• Tắc ruột cơ năng: Bệnh nhân xuất hiệu dấu hiệu đau bụng quặn thắt theo cơn và ít khi bị nôn ói trong quá trình phát bệnh. Một số triệu chứng khác có thể kèm theo như bí trung đại tiện, chướng bụng, bụng cảm thấy căng tức khó chịu.
• Tắc ruột cơ học: Nếu bị tắc ruột cơ học người bệnh thường có thể nhận biết bệnh qua những dấu hiệu như đau bụng theo cơn, cảm giác đau quặn lại rất khó chịu, nôn ói nhiều, chán ăn, bí trung đại tiện, chướng bụng không đều,...

Phương pháp chẩn đoán bệnh tắc ruột cơ năng

Sau khi nhận thấy dấu hiệu của bệnh tắc ruột cơ năng, bệnh nhân cần đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám kịp thời. Khi này bác sĩ thường tiến hành chẩn đoán lâm sàng dựa trên biểu hiện trước, sau khi chẩn đoán đây là bệnh tắc ruột cơ năng sẽ chỉ định người bệnh thực hiện một số xét nghiệm chuyên sâu hơn gồm:

• Chụp X-quang;
• Chụp CT;
• Chụp CT scan;
• Chụp cản quang;
• Siêu âm ổ bụng;
• Nội soi đường ruột. 

Phương án điều trị khi bị tắc ruột cơ năng

Về phương pháp chữa tắc ruột cơ năng, bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân chữa trị theo các cách khác nhau tùy thuộc vào hiện trạng bệnh lý, mức độ nghiêm trọng của bệnh. Thông thường được chia thành 2 trường hợp gồm:

Tắc ruột cơ năng không hoàn toàn: Với trường hợp bệnh nhân này thường sẽ được điều trị nội khoa bằng cách hạn chế chất xơ, dùng hậu môn nhân tạo để đưa lượng thức ăn thừa tắc nghẽn ra ngoài, sử dụng thuốc kháng sinh chống viêm nhiễm,...

Tắc ruột cơ năng hoàn toàn: Khi này bệnh nhân cần phải thực hiện mổ tắc ruột để xử lý hiệu quả nhất vùng ruột bị tắc nghẽn, giảm thiểu tối đa nguy hiểm cũng như khả năng dẫn đến biến chứng cho người bệnh.

Trên đây là một số thông tin về bệnh tắc ruột cơ năng mà Nhà thuốc Long Châu muốn gửi đến bạn đọc, hy vọng có thể giúp ích cho bạn. Ngay khi nhận thấy biểu hiện bất thường khi đại tiện kèm với cơn đau bụng, chướng bụng,... bạn cần gọi cấp cứu hoặc báo với người thân để kịp thời đến bệnh viện điều trị.