Tăng cân khi điều trị ung thư: Người bệnh cần phải làm gì?

Trong quá trình điều trị ung thư, kiểm soát cân nặng của bệnh nhân là điều không dễ dàng. Có người thì sụt cân nhưng có người lại tăng cân khi điều trị ung thư. Tăng cân nhẹ trong khi điều trị ung thư không phải là vấn đề nhưng nếu bạn tăng cân mất kiểm soát sẽ ảnh hưởng lớn đến sức khỏe.

Ung thư có gây tăng cân?

Việc tăng cân thường xuyên xuất hiện khi bệnh nhân đối mặt với một số loại ung thư và phương pháp điều trị so với các bệnh khác. Chẳng hạn, hơn một nửa số người phụ nữ mắc bệnh ung thư vú thường trải qua tình trạng tăng cân khi điều trị ung thư.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tăng cân quá mức trong quá trình điều trị có thể ảnh hưởng đến khả năng phục hồi. Đặc biệt, thừa cân trước khi bắt đầu điều trị cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề về sức khỏe như huyết áp cao, tiểu đường và vấn đề tim mạch.

Bàn luận về tình trạng cân nặng với bác sĩ là một phần quan trọng, tuy nhiên, nhiều người có thể cảm thấy khó khăn hoặc căng thẳng khi thảo luận về vấn đề này. Một số người có thể trải qua cảm giác xấu hổ về cân nặng của mình hoặc quá trình tăng cân mất kiểm soát trong khi điều trị bệnh. Điều đáng chú ý là có người còn phải đối mặt với sự phân biệt đối xử vì vấn đề cân nặng của họ. Việc tăng cân cũng có thể xuất hiện như một tác dụng phụ của quá trình điều trị ung thư.

Quan trọng nhất, nếu bạn nhận thấy bất kỳ biến đổi nào về cân nặng, thói quen ăn uống, hoặc các vấn đề về sức khỏe khác, hãy chia sẻ thông tin này bác sĩ và điều dưỡng cũng như người thân. Họ sẽ có thể hỗ trợ bạn về mặt tinh thần và giúp tìm ra giải pháp tốt nhất cho tình trạng của bạn.

Tăng cân khi điều trị ung thư

Các phương pháp điều trị ung thư như hóa trị, steroid và hormone đều có thể dẫn đến tình trạng tăng cân. Dưới đây là cách mà các phương pháp điều trị này có thể ảnh hưởng đến cơ thể:

Hóa trị

Hóa trị là liệu pháp sử dụng thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư, nhưng đồng thời cũng có thể gây tăng cân bởi những lý do sau:

• Phù nề do cơ thể tăng cường giữ nước, tạo cảm giác sưng và nặng.
• Mệt mỏi và khó tập luyện vì hóa trị có thể làm mệt, khó chịu, làm suy giảm khả năng tập luyện.
• Tăng cảm giác thèm ăn: Bạn có thể muốn ăn nhiều hơn do tình trạng buồn nôn hay cần bổ sung năng lượng.
• Giảm trao đổi chất: Hóa trị có thể làm chậm quá trình trao đổi chất, dẫn đến việc đốt cháy calo ít hơn.

Steroid

Thuốc steroid thường được kê để giảm triệu chứng viêm và đau. Một số tác dụng phụ bao gồm:

• Tăng cảm giác thèm ăn: Steroid có thể kích thích sự thèm ăn và khiến bạn ăn nhiều hơn.
• Mất cơ bắp: Tăng tiêu hao năng lượng từ cơ bắp, ảnh hưởng đến khối lượng cơ.
• Tăng mỡ: Sử dụng steroid lâu dài có thể tăng mô mỡ ở một số vùng như bụng, cổ và mặt.

Liệu pháp hormone

Liệu pháp hormone hay liệu pháp nội tiết có thể làm giảm nồng độ hormone, gây ảnh hưởng đến cơ thể làm tăng lượng mỡ. Bởi khi giảm hormone cơ thể sẽ tăng tích lũy mỡ và giảm khối lượng cơ. Đồng thời dẫn đến khó khăn cho việc đốt cháy calo.

Trong quá trình điều trị ung thư, việc theo dõi và thăm khám thường xuyên với bác sĩ là điều rất quan trọng để đảm bảo rằng mọi thay đổi trên cơ thể được quản lý một cách hiệu quả nhất, bao gồm cả cân nặng.

Cần làm gì khi bị tăng cân khi điều trị ung thư?

Tình trạng tăng cân khi điều trị ung thư có nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó có việc giảm hoạt động thể chất hoặc sử dụng các loại thuốc ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất. Đối với những người chịu điều trị ung thư vú hoặc tuyến tiền liệt, tình trạng này có thể trở nên đặc biệt phổ biến. Thậm chí, một số thuốc như steroid còn được sử dụng như một phần của liệu pháp và có thể góp phần vào tình trạng tăng cân.

Vậy nên trước khi thay đổi chế độ ăn uống hay thực hiện bất kỳ chế độ ăn kiêng nào, quan trọng nhất là trao đổi với bác sĩ và chuyên gia dinh dưỡng. Các bác sĩ điều trị và chuyên gia dinh dưỡng có thể đưa ra hướng dẫn cụ thể và phù hợp với tình trạng của bạn.

Các gợi ý chung về dinh dưỡng cho người điều trị ung thư bao gồm việc tăng cường trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt, giảm chất béo, đường và bột mì tinh chế, uống đủ nước và sử dụng phương pháp nấu ăn lành mạnh.

Hoạt động thể chất đều đặn cũng là một phần quan trọng trong và sau quá trình điều trị ung thư. Tuy nhiên, trước khi bắt đầu bất kỳ chương trình tập luyện mới nào, hãy thảo luận với bác sĩ. Vì đối với cơ thể bệnh nhân đang điều trị bệnh ung thư, không phải hoạt động thể chất nào cũng phù hợp.

Bạn cũng có thể thử trải nghiệm các hoạt động khác nhau để tìm ra một loại mà bạn thích và có thể duy trì thường xuyên. Các lớp tập thể dục dành cho người mắc bệnh ung thư cũng là một lựa chọn an toàn.

Nói chung, việc duy trì sức khỏe thể chất và tinh thần trong quá trình điều trị ung thư là quan trọng. Việc thường xuyên trao đổi với bác sĩ cũng giúp đảm bảo bạn nhận được sự hỗ trợ đầy đủ từ bác sĩ và người chăm sóc của bạn.

Mặc dù có những lo ngại về việc ngăn chặn tăng cân trong quá trình điều trị ung thư. Tuy nhiên, hiện chưa có đủ nghiên cứu để đưa ra các nguyên nhân cụ thể ảnh hưởng đến cân nặng và chất lượng cuộc sống bệnh nhân ung thư và điều trị ung thư. Do đó, các bác sĩ và chuyên gia dinh dưỡng không thể đưa ra bất kỳ khuyến nghị cụ thể nào liên quan đến việc giảm cân hay không giảm cân trong quá trình điều trị ung thư.

Nhà thuốc Long Châu hy vọng bài viết trên đây có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng tăng cân khi điều trị ung thư. Tăng cân hay giảm cân quá nhiều khi điều trị ung thư đều là một vấn đề đáng lo ngại. Tuy nhiên bạn không nên quá lo lắng mà hãy trực tiếp trao đổi với bác sĩ điều trị, để có được kế hoạch kiểm soát cân nặng phù hợp, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Xem thêm:

• Những điều cần biết về phương pháp đặt catheter tĩnh mạch trung ương
• Bị ung thư ăn trứng được không? Một số lưu ý khi sử dụng trứng