Những điều cần biết về phương pháp đặt catheter tĩnh mạch trung ương

So với các phương pháp truyền thống, đặt catheter tĩnh mạch trung ương có nhiều ưu điểm và được đánh giá cao về tính an toàn. Thông qua đặt catheter tĩnh mạch trung ương, bệnh nhân sẽ được truyền dinh dưỡng, máu hoặc dịch trong thời gian dài vài tuần hoặc vài tháng.

Đặt catheter tĩnh mạch trung tâm là gì?

Trong lĩnh vực can thiệp y tế, đặt ống thông tĩnh mạch trung tâm (đặt catheter tĩnh mạch trung ương) là một kỹ thuật hiện đại, được đánh giá cao về độ an toàn so với các phương pháp truyền thống. Khi bệnh nhân cần truyền dịch, chất dinh dưỡng hoặc dùng thuốc trong thời gian dài mà việc tiêm trực tiếp tới tĩnh mạch trung tâm không thể đáp ứng nhu cầu thì bác sĩ sẽ tiến hành đặt catheter tĩnh mạch trung ương. Trên thực tế, hiện nay đặt catheter tĩnh mạch trung ương là phương pháp được chỉ định khá phổ biến dành riêng cho những bệnh nhân hồi phục sau phẫu thuật lẫn hồi sức khẩn cấp.

Kỹ thuật đặt catheter tĩnh mạch trung ương bao gồm việc đặt các ống thông chuyên dụng tại vị trí thích hợp nhất để đưa các thành phần thiết yếu trực tiếp vào tĩnh mạch trung tâm, thường nằm gần tim. Ống thông thường được nối với tĩnh mạch ở ngực, cánh tay hoặc trong một số trường hợp là tĩnh mạch cổ.

Trước đây, các bác sĩ dựa vào kỹ thuật tiêm trực tiếp vào tĩnh mạch trung tâm nhưng phương pháp này có nhiều hạn chế cũng như tiềm ẩn nhiều rủi ro. Sự ra đời của phương pháp đặt ống thông tĩnh mạch trung tâm là một bước tiến trong kỹ thuật y tế và hiện phương pháp này đã trở nên phổ biến nhờ hiệu quả của nó trong việc truyền dịch, thuốc, chất dinh dưỡng và có lẽ quan trọng nhất là đảm bảo sự an toàn của bệnh nhân.

Trường hợp nào nên và không nên tiến hành đặt catheter tĩnh mạch trung ương?

Như đã đề cập bên trên, kỹ thuật đặt catheter tĩnh mạch trung ương được chỉ định tiến hành nhằm giúp truyền dinh dưỡng cho bệnh nhân không thể ăn uống bằng đường miệng như bình thường, bệnh nhân bị nhiễm trùng, những người mắc bệnh ung thư,...

Bên cạnh đó, để phục vụ công tác cấp cứu, điều trị bệnh trong thời gian dài, bác sĩ sẽ cân nhắc đến phương pháp đặt catheter tĩnh mạch trung ương truyền dịch hoặc thuốc cho bệnh nhân.

Cụ thể, đặt ống thông tĩnh mạch trung tâm sẽ được cân nhắc trong các tình huống sau đây:

Hỗ trợ truyền dinh dưỡng cho bệnh nhân không thể ăn uống bằng miệng

Những bệnh nhân không thể hấp thụ chất dinh dưỡng như người bình thường, chẳng hạn như những người đang phải vật lộn với bệnh nhiễm trùng hoặc ung thư, phương pháp đặt ống thông tĩnh mạch trung tâm được thực hiện để truyền dinh dưỡng trực tiếp, hỗ trợ quá trình chữa bệnh.

Hồi sức cấp cứu và điều trị lâu dài

Trong các tình huống khẩn cấp hoặc cần điều trị kéo dài, bác sĩ có thể lựa chọn đặt ống thông tĩnh mạch trung tâm để truyền dịch hoặc thuốc trực tiếp, đảm bảo can thiệp điều trị nhanh chóng và lâu dài.

Bệnh nhân cần lấy mẫu máu thường xuyên

Đối với những bệnh nhân cần lấy nhiều mẫu máu hàng ngày, việc đặt ống thông tĩnh mạch trung tâm là một lựa chọn thực tế. Phương pháp này giúp giảm thiểu sự khó chịu cho bệnh nhân, đồng thời cũng cho phép các bác sĩ chuyên khoa theo dõi các thông số quan trọng một cách hiệu quả.

Đưa thuốc trực tiếp đến tim

Với những người mắc bệnh tim cần đưa thuốc trực tiếp vào tim, bác sĩ sẽ cân nhắc việc đặt ống thông tĩnh mạch trung tâm, đảm bảo điều trị đúng mục tiêu và hiệu quả.

Sử dụng trong quá trình chạy thận

Ống thông tĩnh mạch trung tâm thường được sử dụng trong quá trình chạy thận cho bệnh nhân.

Nhìn chung, phương pháp đặt catheter tĩnh mạch trung ương có tính ứng dụng cao và đã chứng minh tính hữu dụng của nó trong nhiều trường hợp khác nhau, hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả. Tuy nhiên, phương pháp này không phải lúc nào cũng được bác sĩ ưu tiên sử dụng trong mọi trường hợp. Bệnh nhân có tiền sử rối loạn đông máu hoặc phát triển cục máu đông trong tĩnh mạch không phải là đối tượng phù hợp để đặt ống thông tĩnh mạch trung tâm do nguy cơ cao.

Bên cạnh đó, trước khi đặt ống thông, việc đánh giá kỹ lưỡng số lượng tiểu cầu là điều cần thiết. Nếu tiểu cầu giảm xuống dưới 60.000/mm³, các bác sĩ sẽ thận trọng và có thể lựa chọn vị trí đặt ống thông thay thế, ví dụ như ngực hoặc tay.

Ưu điểm của phương pháp đặt catheter tĩnh mạch trung tâm

So với tiêm tĩnh mạch truyền thống, phương pháp đặt ống thông tĩnh mạch trung tâm được đánh giá cao về khả năng ứng dụng lẫn độ an toàn cho bệnh nhân.

Một trong những ưu điểm đáng chú ý của việc đặt ống thông tĩnh mạch trung tâm là cho phép bác sĩ phát hiện và xử lý kịp thời tình trạng chảy máu. Trong trường hợp chảy máu, bác sĩ có thể nhanh chóng áp dụng băng ép, đảm bảo an toàn cho bệnh nhân trong suốt quá trình thực hiện.

Tại các bệnh viện, hiện nay, bác sĩ có thể dựa vào hướng dẫn của siêu âm để đặt ống thông tĩnh mạch trung tâm. Biện pháp này cho phép bác sĩ xác định chính xác vị trí tĩnh mạch, giảm nguy cơ tiêm nhầm vào động mạch. Siêu âm cũng hỗ trợ đắc lực cho việc đặt kim được chính xác, đảm bảo đầu ống thông được đặt ở vị trí tối ưu.

Có thể nói, phương pháp đặt ống thông tĩnh mạch trung tâm với sự hướng dẫn của siêu âm đã giúp giảm thiểu đáng kể nguy cơ biến chứng, nâng cao cảm giác an toàn cho bệnh nhân đang điều trị.

Tuy nhiên, quy trình đặt catheter tĩnh mạch trung ương tương đối phức tạp, đòi hỏi bác sĩ thực hiện phải là người có kinh nghiệm và tay nghề cao. Do đó, phương pháp này chỉ nên được tiến hành tại các bệnh viện lớn, hay trung tâm chuyên phục hồi cấp cứu với đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm lẫn hệ thống trang thiết bị hiện đại.

Tóm lại, phương pháp đặt catheter tĩnh mạch với sự hỗ trợ của siêu âm mang lại nhiều ưu điểm, hạn chế rủi ro, biến chứng. Tuy nhiên, không có phương pháp nào là an toàn tuyệt đối nên bệnh nhân khi được thực hiện đặt ống thông vẫn có nguy cơ đối mặt với tình trạng nhiễm trùng, chảy máu,… Thông thường, bác sĩ sẽ giải thích cho bệnh nhân trước khi thực hiện nên bệnh nhân cần tìm hiểu thật kỹ trước khi quyết định thực hiện. Ngoài ra, sau khi đặt ống bệnh nhân phải luôn tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ điều trị để hạn chế tối đa biến chứng. 

Xem thêm:

• Bị ung thư ăn trứng được không? Lưu ý khi sử dụng trứng
• Điểm danh các loại virus gây ung thư thường gặp nhất