Thế nào là tế bào gốc trưởng thành? Ứng dụng của tế bào gốc trưởng thành

Hiện nay, các nghiên cứu về tế bào gốc đã tìm ra hai loại cơ bản là tế bào gốc phôi thai và tế bào gốc trưởng thành. Mỗi loại tế bào gốc sẽ có những ưu và nhược điểm khác nhau để phù hợp cho từng nhu cầu của con người. Trong bài viết này, Nhà thuốc Long Châu sẽ đưa ra những thông tin bổ ích về công nghệ tế bào gốc.

Thế nào là tế bào gốc?

Tất cả động vật có vú đều được sinh ra từ sự giao hợp của tinh trùng và trứng, tạo thành hợp tử. Hợp tử phân chia theo cấp số nhân thành nhiều tế bào chuyên biệt, tạo thành từng hệ thống và cơ quan trong cơ thể. Từ đó hình thành một cơ thể mới. Tế bào gốc là tế bào còn khả năng biệt hóa thành các tế bào có chức năng chuyên biệt, tế bào gốc có khả năng tự đổi mới, làm mới bản thân nhờ quá trình phân chia không giới hạn. Hai đặc điểm này là yếu tố chủ chốt để tiến hành điều trị các tổn thương, bệnh tật của con người.

Sự phát triển của tế bào gốc được minh họa từ sự quan sát quá trình phát triển của con người. Tế bào đơn được tạo bởi trứng và tinh trùng, là tế bào có khả năng hình thành một cơ thể sống hoàn chỉnh, được gọi là tế bào gốc toàn năng. Sau khoảng 4 ngày thụ tinh, phôi nang được hình thành và có cấu tạo một lớp hình cầu bên ngoài và một khối tế bào bên trong. 

Khối tế bào bên trong phôi nang không có khả năng tự hình thành một sinh vật sống (vì không hình thành tự nhau thai và các mô hỗ trợ phát triển được). Nhưng nhóm tế bào này có khả năng hình thành toàn bộ cơ thể của sinh vật. Chính vì vậy, các tế bào này được gọi là tế bào vạn năng. Sau khi biến đổi, các tế bào vạn năng biệt hóa thành các tế bào gốc đa năng chuyên biệt, có thể tìm thấy được ở nhiều vùng trong cơ thể.

Thế nào là tế bào gốc trưởng thành?

Các nghiên cứu đã phát hiện ra hai loại tế bào gốc là tế bào gốc phôi thai và tế bào gốc trưởng thành, có thể hiểu đơn giản 2 loại tế bào này như sau:

• Tế bào gốc phôi thai: Tìm thấy trong phôi thai hoặc mô của bào thai, nhóm tế bào này có thể là tế bào gốc toàn năng hoặc vạn năng. Tế bào gốc phôi thai có khả năng biến đổi thành bất kỳ loại tế bào nào trong cơ thể.
• Tế bào gốc trưởng thành: Tìm thấy ở động vật có vú sau giai đoạn bào thai, có thể thấy được ở khắp nơi trên cơ thể con người. Nhóm tế bào này là tế bào gốc đa năng, chúng chỉ có khả năng biến đổi thành một loại tế bào xác định, có chức năng chuyên biệt, chứ không có khả năng biến đổi thành mọi loại tế bào.

Tế bào gốc trưởng thành có nhiệm vụ nhân lên, thay thế cho các tế bào chết tự nhiên hoặc bị hư hại, tổn thương. Tuy nhiên, số lượng và chất lượng của tế bào gốc trưởng thành ở con người giảm dần theo tuổi tác, ảnh hưởng đến khả năng tái tạo, phân lập, sửa chữa của tế bào gốc trưởng thành. Nhưng tế bào gốc trưởng thành là đối tượng được nghiên cứu và ứng dụng nhiều vì không vướng phải những tranh cãi về đạo đức và tôn giáo như tế bào gốc phôi thai.

Tế bào gốc trưởng thành đã được tìm thấy từ khá nhiều vị trí, cơ quan. Nhưng khi nghiên cứu, các tế bào gốc trưởng thành có thể được lấy từ:

• Tủy xương: Bằng cách chọc hút từ mào xương chậu, ở vị trí này có thể lấy được cả tế bào gốc tạo máu và tế bào gốc trung mô.
• Mô mỡ: Bằng cách hút mỡ để thu tế bào mỡ và một lượng tế bào gốc trung mô.
• Máu ngoại vi: Qua máy tách chiết máu ngoại vi có thể thu được tế bào gốc tạo máu.
• Dây rốn: Tế bào gốc tạo máu thu từ máu dây rốn có nhiều đặc tính quý. Nếu lấy mô dây rốn, tế bào gốc thu được chủ yếu là tế bào gốc trung mô.

Ứng dụng của tế bào gốc trưởng thành

Phát hiện tế bào gốc là phát hiện mang tính “cách mạng” trong y tế. Với nhiều nguồn thu nhận được số lượng lớn tế bào gốc, tế bào gốc trưởng thành được kỳ vọng nhiều trong điều trị một số bệnh lý như: Bệnh Parkinson, viêm da cơ địa, viêm khớp dạng thấp, đái tháo đường type 1, bệnh chấn thương sọ não,... Ngoài ra, những bệnh do khiếm khuyết di truyền như ung thư máu, tế bào gốc có thể hỗ trợ điều trị hiệu quả. Đồng thời, trong nhiều giai đoạn nghiên cứu, thử nghiệm thuốc đã có sự ứng dụng công nghệ tế bào gốc trưởng thành.

Với sự phát triển của khoa học và kỹ thuật, việc phát triển, ứng dụng công nghệ tế bào gốc và y tế được mở rộng, hứa hẹn chữa trị được nhiều loại bệnh lý nguy hiểm trong tương lai. Trong nhóm tế bào gốc trưởng thành, tế bào gốc trung mô thu hút nhiều sự quan tâm nhất với nguồn thu nhận đa dạng.

Trên đây là những thông tin chúng tôi chia sẻ đến bạn về tế bào gốc trưởng thành. Có thể thấy, tế bào gốc trưởng thành nhận được nhiều sự chấp thuận về mặt đạo đức nên nhận được nhiều sự quan tâm của khoa học. Tế bào gốc trưởng thành mang trên mình nhiều kỳ vọng chữa trị thành công các bệnh lý nguy hiểm.

Xem thêm:

• Các loại tế bào gốc tạo máu thường được sử dụng trong y học
• Những ưu điểm của việc lưu trữ tế bào gốc dây rốn là gì?