Thuốc lá có mấy loại? Có loại nào an toàn không?

Trước tiên phải nói ngay rằng, dù là loại thuốc lá nào đi chăng nữa, ngay cả với những loại thuốc lá mới được áp dụng công nghệ hiện đại thì chúng cũng đều không an toàn cho sức khỏe của bạn. Nói không với thuốc lá mới là cách tốt nhất để bảo vệ bạn trước nguy cơ bệnh tật và tử vong.

Thuốc lá và những hiểm họa khôn lường

Thuốc lá gây hại cho sức khỏe và tính mạng con người với con số tử vong luôn ở mức cao (20% trường hợp tử vong tại Hoa Kỳ là do hút thuốc lá). Theo nhiều nghiên cứu, hút thuốc làm tăng nguy cơ ung thư miệng, ung thư dạ dày, ruột, ung thư tuyến tụy, bệnh tiểu đường, suy tim, nhồi máu cơ tim…  Nghiên cứu cũng cho thấy hút thuốc có thể làm tăng nguy cơ ung thư gan, trực tràng, hậu môn. 

Nguyên nhân đưa đến các tác hại nghiêm trọng ở trên là do khói thuốc lá chứa hơn 7000 hóa chất độc hại, trong đó hai thành phần chính là nicotine và khí carbon monoxide (CO) và nhiều chất gây nguy cơ ung thu cho cả người hút trực tiếp lẫn thụ động.  

Thuốc lá gây hại cho sức khỏe và tính mạng con người với con số tử vong luôn ở mức cao.

Thuốc lá có bao nhiêu loại?

Mặc dù biết thuốc lá gây ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe nhưng số người hút thuốc và nghiện thuốc lá vẫn luôn ở mức cao. Để đáp ứng nhu cầu, các nhà sản xuất đã cung cấp rất nhiều dạng thuốc lá trên thị trường và mọi người thường nghĩ rằng có một số dạng thuốc lá an toàn và không ảnh hưởng đến sức khỏe. 

Điều này hoàn toàn không đúng bởi các sản phẩm thuốc lá khác như thuốc lá điện tử, thuốc lào Ả rập, thuốc lá nhai, thuốc lá không cháy và thuốc lá không khói đều có chứa một số chất hóa học giống với thuốc lá đốt thông thường. 

Dưới đây là những dạng thuốc lá có mặt trên thị trường:

Thuốc lá điếu thông thường

Thuốc lá điếu đốt cháy có mặt lâu đời nhất và cũng phổ biến nhất nhất.

Thuốc lá điếu đốt cháy có mặt lâu đời nhất và cũng phổ biến nhất nhất. Chúng chứa lá thuốc lá, các chất hóa học phụ gia, một đầu lọc, và một mẩu giấy gói lại. Loại thuốc lá truyền thống này khi hút bạn sẽ đưa vào cơ thể hơn 7000 chất hóa học trong khói thuốc, là nguyên nhân của hầu hết các bệnh lý và tử vong liên quan tới thuốc lá ở Hoa Kỳ .

Không riêng bạn, những người xung quanh cũng hít vào lượng chất độc tương tự. Đây được gọi là hút thuốc lá thụ động. 

Thuốc lá nhẹ (light), tự cuốn, tự nhiên hay thuốc lá thảo mộc

Được cho là ít gây hại với sức khỏe hơn thuốc lá điếu đốt cháy, nhưng các nghiên cứu đã cho thấy thuốc lá nhẹ hay thuốc lá ít hắc ín gây ra những tác hại nghiêm trọng đối với sức khỏe không hề thua kém. 

Thậm chí, người hút thuốc lá tự cuốn trong thời gian dài sẽ có nguy cơ cao mắc ung thư thanh quản, thực quản, ung thư miệng, hầu họng cao hơn so với thuốc lá do máy cuốn. Đó là lý do vì sao FDA đã cấm sử dụng các thuật ngữ “nhẹ”, “ít” hay “thấp” trong kinh doanh thuốc lá, trừ các trường hợp FDA cho phép cụ thể (cho tới nay chưa có trường hợp nào được cho phép).

Thuốc lá nhẹ hay thuốc lá ít hắc ín vẫn gây ra những tác hại nghiêm trọng đối với sức khỏe. 

Hiện nay cũng có loại thuốc lá điếu trên thị trường được quảng cáo không chứa các chất hóa học hoặc chất phụ gia và được cuốn cùng đầu lọc có thành phần 100% cotton. Tuy nhiên, tốt nhất bạn không nên tin hoàn toàn vào những lời quảng cáo  vì không có bằng chứng nào chứng minh loại thuốc lá này an toàn và lành mạnh hơn các loại thuốc lá khác. 

Dù tự nhiên hay không thì khói từ tất cả các loại thuốc lá cũng đều chứa nhiều chất hóa học có thể gây ung thư và các loại độc tố được tạo ra từ quá trình đốt thuốc lá. Nên nhớ là thuốc lá thảo mộc không chứa lá thuốc lá nhưng nó cũng tạo ra hắc ín, hạt bồ hóng và carbon monoxid và do đó cũng nguy hại cho sức khỏe như thuốc lá thông thường.

Thuốc lá bạc hà

Được bổ sung thêm vị bạc hà nhưng thuốc lá bạc hà không an toàn hơn các loại thuốc lá không có vị bạn nhé. Lượng menthol được thêm vào chỉ nhằm mục đích tạo ra cảm giác the mát trong cổ họng khi hút thuốc mà thôi. Vị bạc hà có thể sẽ làm giảm phản ứng ho và che giấu cảm giác khô cổ mà người hút thuốc hay gặp phải. 

Nhưng điều này khiến người hút thuốc lá bạc hà hít sâu hơn và giữ khói thuốc lâu hơn, dẫn đến nguy cơ mắc ung thư phổi (thường có khối u tại một số vị trí nhất định ở phổi). Chưa kể, thuốc lá bạc hà sẽ khiến những người hút nó khó bỏ thuốc hơn so với thuốc lá thường.

Xì gà

Một điếu xì gà lớn có thể chứa lượng thuốc lá ngang với một bao thuốc lá thông thường.

Nhiều người cho rằng sẽ sang chảnh hơn và ít nguy hại hơn nếu hút xì gà nhưng trên thực tế một điếu xì gà lớn có thể chứa lượng thuốc lá ngang với một bao thuốc lá thông thường. Một điếu thuốc lá chứa trung bình 8mg nicotine nhưng người hút chỉ hấp thụ 1 - 2mg nicotine. Trong khi đó, nhiều thương hiệu xì gà lớn nổi tiếng lại chứa 100 - 200mg nicotine trong 1 điếu (có hãng lên tới 444mg nicotine). 

Xì gà phần lớn được làm từ lá thuốc lá già, sau khi phơi khô/làm khô rồi lên men theo một quy trình gồm nhiều bước (các phản ứng hóa học và vi sinh khiến lá thuốc lá biến đổi). Do đó, mùi vị xì gà sẽ khác với thuốc lá. 

Nguy cơ ở người hút xì gà là đối diện với các loại ung thư miệng, hầu họng, thanh quản và thực quản cao gấp 4 - 10 lần so với người không hút. Cũng giống như thuốc lá, xì gà cũng nhả khói và gây hại cho những người xung quanh hít phải khói thuốc. 

Thuốc lá điện tử (các thiết bị vape/vaping)

Mô phỏng theo thuốc lá điếu truyền thống, thuốc lá điện tử là một hình thái thuốc lá mới và được sử dụng khá phổ biến. 

Chất lỏng trong các thiết bị thuốc lá điện tử được đốt nóng và tạo thành dạng khí dung chứa các hạt nhỏ (gọi là “hơi”) – mà người dùng sẽ hít vào. Nhiều người cho rằng thuốc lá điện tử ít gây hại nhưng các hạt khí dung của thuốc lá điện tử cũng có thể chứa nicotine và các chất gây nghiện khác. Điều này nghĩa là thuốc lá điện tử cũng có thể gây ra các bệnh lý liên quan đến phổi, tim và ung thư.

Mô phỏng theo thuốc lá điếu truyền thống, thuốc lá điện tử là một hình thái thuốc lá mới và được sử dụng khá phổ biến. 

Thuốc lào Ả rập (điếu nước, hookah)

Không phổ biến như thuốc lá điếu truyền thống hay thuốc lá điện tử, loại thuốc lào Ả rập (còn gọi là điếu ống), có nguồn gốc từ châu Á và Trung Đông. 

Với loại này, lá thuốc lá được trộn sẵn với một số hương vị (mật ong, bạc hà, cam thảo, mật mía hay vị trái cây) được đốt trên một ống nước, khói được hít vào thông qua một vòi dài. Thông thường, người ta dùng than đá để đốt nóng hỗn hợp thuốc lá hay còn được gọi là shisha (lưu ý là chưa kể đến tác hại của thuốc lào mà ngay như bản thân than đá cũng tạo ra carbon monoxide và các độc tố khác).

Các dạng thuốc lào Ả Rập mới bao gồm đá hơi đã được nhúng trong chất lỏng, và bút hookah dùng pin. Cả hai dạng này đều tạo ra hơi để có thể hít vào. Bút hookah hoạt động giống như thuốc lá điện tử. Một số nơi quảng cáo rằng các dạng mới này thuần khiết và an toàn hơn so với thuốc lào Ả rập thông thường, tuy nhiên khẳng định này chưa được chứng minh.

Không có loại thuốc lá nào là an toàn cho sức khỏe.

Khói của thuốc lào Ả rập đã được chứng minh có chứa các độc tố như carbon monoxid, nicotin, hắc ín và các kim loại nặng ở nồng độ cao, thậm chí còn cao hơn khói thuốc lá điếu thông thường. Người hút thuốc lào Ả rập sẽ có nguy cơ cao mắc một số loại ung thư, bao gồm ung thư phổi,... Ngoài ra, hút thuốc lào cũng ảnh hưởng đến tim, gây bệnh mạch vành, nhịp nhanh và tăng huyết áp. Những người xung quanh dù không trực tiếp hút thuốc lào nhưng sức khỏe vẫn bị ảnh hưởng bởi hít phải khói thuốc và khói từ than đá dùng để đốt nóng thuốc.

Trên đây là thông tin giải đáp một số thắc mắc về thuốc lá như "Thuốc lá có mấy loại và có loại nào an toàn không?". Hầu hết mọi sản phẩm thuốc lá đều gây hại, vì vậy, các tổ chức y tế thường kêu gọi mọi người không hút thuốc cần tránh xa mọi sản phẩm thuốc lá. 

Như Quỳnh

Nguồn tham khảo: Tổng hợp