Tiêm 1 mũi phế cầu có được không? Khi tiêm cần lưu ý những gì?

Vắc xin phế cầu được xem là một trong những biện pháp hiệu quả để phòng ngừa các bệnh lý nghiêm trọng do vi khuẩn phế cầu gây ra. Tuy nhiên, vẫn có nhiều câu hỏi xung quanh việc tiêm 1 mũi phế cầu có được không. Trong bài viết này, Nhà thuốc Long Châu sẽ giúp bạn trả lời câu hỏi liên quan về vắc xin phế cầu, từ đó đưa ra quyết định đúng đắn về việc tiêm phòng.

Tiêm 1 mũi vắc xin phế cầu có được không?

Việc có thể tiêm 1 mũi vắc xin phế cầu hay không phụ thuộc vào độ tuổi, tình trạng sức khỏe, tiền sử tiêm chủng và loại vắc xin sử dụng. Một số đối tượng có thể hoàn thành tiêm chủng chỉ với 1 liều, trong khi nhiều nhóm khác, đặc biệt là trẻ nhỏ cần tiêm theo lịch nhiều liều để đạt được miễn dịch bảo vệ tối ưu.

Với trẻ dưới 2 tuổi

Không nên chỉ tiêm 1 mũi vắc xin phế cầu. Ở độ tuổi này, hệ miễn dịch của trẻ còn non yếu, không đủ khả năng tạo ra miễn dịch bền vững chỉ với một liều. Vì vậy, các vắc xin phế cầu liên hợp như Synflorix (PCV10), Prevenar 13 (PCV13), Vaxneuvance (PCV15) hay Prevenar 20 (PCV20) đều cần tiêm từ 2 đến 4 mũi theo đúng lịch khuyến cáo tùy theo độ tuổi bắt đầu tiêm.

Việc tuân thủ đầy đủ lịch tiêm sẽ giúp hệ miễn dịch của trẻ phát triển khả năng bảo vệ mạnh mẽ, giảm nguy cơ mắc các bệnh nguy hiểm như viêm phổi, viêm màng não, viêm tai giữa, hay nhiễm khuẩn huyết.

Không nên chờ đến khi trẻ đủ 2 tuổi để tiêm 1 mũi duy nhất, vì trong 2 năm đầu đời, trẻ rất dễ bị nhiễm bệnh do phế cầu khuẩn, và khi mắc bệnh, biến chứng có thể rất nghiêm trọng, thậm chí ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe.

Với trẻ từ 2 tuổi trở lên và người lớn

Có thể tiêm 1 mũi vắc xin phế cầu nếu chưa từng tiêm trước đó, tùy theo loại vắc xin:

• Prevenar 13 (PCV13): Có thể được sử dụng cho người lớn và trẻ ≥ 2 tuổi. PCV13 được tiêm 1 liều duy nhất cho các đối tượng này và thường chỉ được chỉ định trong những trường hợp đặc biệt theo hướng dẫn của bác sĩ, vì nhiều khuyến cáo hiện nay ưu tiên sử dụng các vắc xin thế hệ mới hơn như PCV15 hoặc PCV20.
• Pneumovax 23 (PPSV23): Có thể tiêm 1 mũi cho người ≥ 2 tuổi, đặc biệt là người lớn tuổi, người có bệnh nền mạn tính. Một số trường hợp nguy cơ cao có thể cần tiêm nhắc lại sau 5 năm.
• Prevenar 20 (PCV20): Vắc xin thế hệ mới, bảo vệ 20 tuýp phế cầu, có thể dùng cho người lớn và trẻ từ 6 tuần tuổi. Chỉ cần 1 mũi duy nhất cho trẻ từ tròn 24 tháng trở lên và người lớn để tạo miễn dịch lâu dài, không cần tiêm thêm PPSV23.

Các trường hợp bệnh nền, suy giảm miễn dịch, có nguy cơ cao có thể cần lịch tiêm phức tạp hơn (bao gồm mũi nhắc PPSV23), cần được bác sĩ tư vấn cụ thể.

Tìm hiểu phế cầu khuẩn là gì?

Phế cầu (Streptococcus pneumoniae) là một loại vi khuẩn gram dương, tồn tại chủ yếu trong mũi và họng của con người. Trong điều kiện bình thường, phế cầu khuẩn có thể không gây ra bất kỳ triệu chứng nào và tồn tại trong cơ thể mà không gây hại. Tuy nhiên, khi hệ miễn dịch bị suy yếu hoặc bị tác động bởi các yếu tố khác như cúm hoặc tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, vi khuẩn này có thể tấn công cơ thể và gây ra nhiều bệnh lý nghiêm trọng.

Những bệnh do phế cầu gây ra có thể kể đến như viêm phổi, viêm màng não, viêm tai giữa và nhiễm trùng huyết. Đối với trẻ nhỏ, người già và những người mắc các bệnh mãn tính như tiểu đường hay tim mạch, phế cầu khuẩn đặc biệt nguy hiểm và có thể dẫn đến những biến chứng nặng nề hoặc thậm chí tử vong.

Phế cầu khuẩn có hơn 90 loại (tuýp) khác nhau, nhưng chỉ một số ít trong đó là nguyên nhân gây ra các bệnh nghiêm trọng. Các bệnh lý do phế cầu thường lây lan qua các giọt bắn khi ho, hắt hơi hoặc qua tiếp xúc trực tiếp với người nhiễm bệnh. Vậy nên, việc tiêm phòng vắc xin phế cầu là biện pháp hiệu quả để ngăn ngừa các bệnh nhiễm trùng do loại vi khuẩn này gây ra. Cũng vì vậy mà câu hỏi tiêm 1 mũi phế cầu có được không trở nên được quan tâm.

Các loại vắc xin phế cầu hiện có

Hiện nay có nhiều loại vắc xin phế cầu đang được sử dụng với phạm vi bảo vệ khác nhau:

• Synflorix (PCV10): Là vắc xin phế cầu liên hợp bảo vệ 10 tuýp huyết thanh. Thường được chỉ định chủ yếu cho trẻ em nhằm phòng ngừa viêm phổi, viêm tai giữa và viêm màng não.
• Prevenar 13 (PCV13): Bảo vệ 13 tuýp phế cầu phổ biến, được sử dụng cho trẻ em từ 6 tuần tuổi trở lên và người lớn có nguy cơ cao mắc bệnh phế cầu.
• Vaxneuvance (PCV15): Vắc xin liên hợp thế hệ mới bảo vệ 15 tuýp, bổ sung thêm 22F và 33F so với PCV13 – là các tuýp thường gây bệnh xâm lấn (viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết), chỉ định cho trẻ từ 6 tuần tuổi trở lên.
• Prevenar 20 (PCV20): Vắc xin liên hợp thế hệ mới nhất bảo vệ 20 tuýp phế cầu, bao phủ rộng nhất hiện nay. Được chỉ định cho trẻ từ 6 tuần tuổi và người lớn theo phác đồ phù hợp từng độ tuổi.
• Pneumovax 23 (PPSV23): Là vắc xin polysaccharide bao phủ 23 tuýp phế cầu, thường được khuyến cáo bổ sung cho trẻ em từ 2 tuổi trở lên, thanh thiếu niên và người lớn, đặc biệt nhóm nguy cơ cao như người già hoặc có bệnh nền.

Lưu ý khi tiêm vắc xin phế cầu

Ngoài câu hỏi tiêm 1 mũi phế cầu có được không, các lưu ý khi tiêm phế cầu cũng là điều bạn cần biết để đảm bảo an toàn và hiệu quả của vắc xin:

• Tham khảo ý kiến bác sĩ: Trước khi tiêm vắc xin phế cầu, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để lựa chọn loại vắc xin phù hợp với độ tuổi và tình trạng sức khỏe của mình. Đặc biệt, đối với những người có tiền sử dị ứng hoặc mắc bệnh mãn tính, việc tư vấn kỹ lưỡng là rất cần thiết.
• Tuân thủ lịch tiêm chủng: Để đạt được hiệu quả phòng bệnh tốt nhất, bạn cần tuân thủ lịch tiêm chủng đã được chỉ định. Đối với trẻ em, cần tiêm đủ số mũi vắc xin phế cầu liên hợp theo lịch khuyến cáo (thường là 3 hoặc 4 mũi tùy chương trình quốc gia) để đạt được miễn dịch bảo vệ tối ưu.
• Theo dõi sau tiêm: Sau khi tiêm vắc xin, một số người có thể gặp các phản ứng nhẹ như sưng đau tại chỗ tiêm, sốt nhẹ hoặc mệt mỏi. Tuy nhiên, các phản ứng này thường không kéo dài và sẽ tự hết sau vài ngày. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào khác, bạn nên liên hệ với bác sĩ ngay.
• Tiêm nhắc lại khi cần thiết: Đối với những người có nguy cơ cao hoặc đã tiêm vắc xin từ lâu, tiêm nhắc lại là cách hiệu quả để duy trì khả năng miễn dịch. Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng sức khỏe của bạn và đưa ra khuyến nghị về việc tiêm mũi phế cầu nhắc lại.

Như vậy, tiêm 1 mũi phế cầu có được không? Câu trả lời phụ thuộc vào độ tuổi, tình trạng sức khỏe và loại vắc xin mà bạn được tiêm. Hy vọng qua bài viết trên, mọi người có thêm được các thông tin về vắc xin phế cầu để chủ động trong việc bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.

Bệnh phế cầu do vi khuẩn Streptococcus pneumoniae gây ra có thể dẫn đến các bệnh nghiêm trọng như viêm phổi, viêm màng não, viêm tai giữa và nhiễm trùng máu. Để bảo vệ sức khỏe cho trẻ em và người lớn, việc tiêm vắc xin phòng bệnh phế cầu là rất quan trọng. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp các loại vắc xin phế cầu như Synflorix, PCV13, PPSV23, PCV15 và PCV20 giúp bảo vệ khỏi nhiều serotype phế cầu, giảm nguy cơ mắc các bệnh nghiêm trọng. Việc lựa chọn tiêm cần có sự tư vấn từ bác sĩ để phù hợp với độ tuổi, tiền sử tiêm chủng và tình trạng sức khỏe.

Vắc xin tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu được nhập khẩu chính hãng, tiêm an toàn và hiệu quả, với đội ngũ bác sĩ tận tâm, luôn đảm bảo sự chăm sóc tốt nhất cho khách hàng.

Xem thêm:

• Vắc xin phế cầu 13 giá bao nhiêu? Địa chỉ tiêm chủng uy tín?
• Tiêm phế cầu có sốt không? Cách chăm sóc trẻ sau tiêm