Tìm hiểu về chứng cuồng ăn vô độ và cách kiểm soát

Chứng cuồng ăn vô độ, hay còn được gọi là chứng ăn vô độ, là một trạng thái tâm lý khi người bệnh không thể kiểm soát được hành vi ăn uống của mình. Nếu không được kiểm soát và điều trị kịp thời có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cân nặng và sức khỏe tinh thần. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về nguyên nhân, biểu hiện và cách kiểm soát chứng bệnh này nhé!

Chứng cuồng ăn vô độ là gì?

Rối loạn ăn uống vô độ, còn được gọi là chứng cuồng ăn vô độ hoặc Binge Eating Disorder (BED) trong tiếng Anh, là một loại rối loạn ăn uống tâm lý. Đây là một trạng thái khi người bệnh thường có xu hướng ăn một lượng lớn thức ăn trong một khoảng thời gian ngắn mà không kiểm soát được hành vi ăn uống của mình.

Người mắc rối loạn ăn uống vô độ thường có các cơn thèm ăn mạnh mẽ, mất kiểm soát và cảm giác không thể dừng lại trong quá trình ăn. Họ thường ăn rất nhanh, không chú trọng đến cảm giác no và tiếp tục ăn dù đã đạt đến sự no căng. Các cơn cuồng ăn thường xảy ra trong khoảng thời gian ngắn và liên tục, thường kết thúc khi cảm thấy vô cùng đau buồn hoặc xấu hổ về hành vi ăn uống của mình.

Rối loạn ăn uống vô độ có thể gây ra những tác động tiêu cực cho sức khỏe cả về mặt tâm lý và vật lý. Tăng cân đột ngột, cảm giác tự ti, lo lắng và trầm cảm là những hậu quả thường gặp. Ngoài ra, nguy cơ phát triển các vấn đề sức khỏe khác như tiểu đường, bệnh tim mạch, bệnh cao huyết áp và béo phì cũng tăng cao.

Nguyên nhân chứng cuồng ăn vô độ

Nguyên nhân chính gây ra chứng cuồng ăn vô độ chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, các yếu tố sau có thể đóng vai trò quan trọng trong phát triển của chứng này:

Yếu tố tâm lý

Các yếu tố tâm lý như căng thẳng, lo lắng, trầm cảm, tự ti, sự tổn thương tinh thần, áp lực công việc hoặc quan hệ cá nhân có thể góp phần vào sự phát triển của chứng cuồng ăn vô độ. Thức ăn có thể trở thành một cách để giảm căng thẳng hoặc xoa dịu cảm xúc tiêu cực.

Sang chấn tâm lý

Khi trải qua các áp lực tâm lý lớn trong quá khứ có thể góp phần vào việc phát triển chứng ăn vô độ tâm thần. Thức ăn có thể trở thành một phản ứng về mặt tâm lý để tự bảo vệ hoặc thể hiện sự kiểm soát trong tình huống khó khăn.

Yếu tố di truyền

Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng có một yếu tố di truyền trong chứng cuồng ăn vô độ. Nếu một người có thành viên trong gia đình (cha mẹ hoặc anh chị em) mắc chứng ăn ngấu nghiến hoặc các rối loạn ăn uống khác, nguy cơ mắc bệnh tăng lên.

Chịu áp lực về cân nặng

Áp lực về ngoại hình và cân nặng có thể là nguyên nhân dẫn đến chứng ăn vô độ. Việc cố gắng kiểm soát cân nặng và tuân thủ các chế độ ăn giảm cân cứng nhắc có thể gây ra sự mất cân bằng trong việc ăn uống và dẫn đến cuồng ăn vô độ.

Cảm giác thèm ăn không kiểm soát

Một số người có cảm giác thèm ăn không kiểm soát đối với một số loại thức ăn nhất định, đặc biệt là những thực phẩm có chứa đường và chất béo cao. Cảm giác thèm ăn này có thể dẫn đến việc ăn quá nhiều.

Biểu hiện của chứng cuồng ăn vô độ

Các biểu hiện của chứng thèm ăn vô độ có thể khác nhau tùy theo từng người. Dưới đây là một số dấu hiệu phổ biến:

• Ăn nhanh chóng: Người bị chứng cuồng ăn vô độ thường ăn nhanh, hầu như không chú ý đến việc nhai thức ăn. Họ có xu hướng ăn cảm xúc, không phản ánh đúng nhu cầu thực sự của cơ thể.
• Ăn không kiểm soát: Người mắc chứng này thường không thể kiềm chế được mình khi đối diện với thức ăn. Họ có thể ăn liên tục, dù đã đầy bụng hoặc biết rằng việc ăn quá mức gây hại cho sức khỏe.
• Cảm giác mất kiểm soát: Sau khi ăn quá nhiều, người bị chứng cuồng ăn vô độ thường trải qua cảm giác mất kiểm soát và hối tiếc. Họ có thể cảm thấy xấu hổ, tự trách bản thân và rơi vào một vòng luẩn quẩn không thể thoát ra.
• Tăng cân đột ngột: Chứng thèm ăn vô độ dẫn đến việc tăng cân nhanh chóng và đột ngột. Điều này gây ra căng thẳng về hình ảnh cơ thể và có thể dẫn đến tình trạng bất an và tự ti.
• Ảnh hưởng tới tâm lý và tinh thần: Chứng thèm ăn vô độ có thể gây ra tình trạng trầm cảm, lo lắng, căng thẳng và tự ti. Cảm giác không thoải mái về ngoại hình và sự thất bại trong việc kiểm soát ăn uống cũng có thể ảnh hưởng đến tinh thần chung của người bệnh.

Cách điều trị chứng cuồng ăn vô độ

Để điều trị chứng cuồng ăn vô độ, cần tiếp cận từ nhiều phương diện, bao gồm cả khía cạnh tâm lý và vật lý. Dưới đây là một số phương pháp điều trị thường được áp dụng:

Tư vấn tâm lý

Tìm kiếm sự hỗ trợ từ chuyên gia tâm lý như nhà tâm lý học hoặc chuyên gia dinh dưỡng có kinh nghiệm trong lĩnh vực ăn uống. Tư vấn tâm lý có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân và cách thức điều chỉnh thói quen ăn uống không lành mạnh.

Dinh dưỡng và lối sống lành mạnh

Hãy tập trung vào việc xây dựng một chế độ ăn uống cân đối và lành mạnh. Hãy ưu tiên các thực phẩm giàu chất xơ, chất dinh dưỡng và chọn những bữa ăn có giá trị dinh dưỡng cao. Đồng thời, tập trung vào việc duy trì một lối sống hoạt động với các hoạt động thể chất thường xuyên.

Quản lý cảm xúc

Học cách nhận biết và quản lý cảm xúc một cách hiệu quả là một phần quan trọng trong việc kiểm soát chứng cuồng ăn vô độ. Thử các phương pháp như yoga, thiền định, viết nhật ký hoặc tham gia các hoạt động giảm stress để giúp giảm căng thẳng và cải thiện tâm trạng.

Hỗ trợ từ người thân

Tham gia vào một nhóm hỗ trợ hoặc tìm kiếm sự hỗ trợ từ người thân yêu có thể cung cấp sự khích lệ, hiểu biết và chia sẻ kinh nghiệm với những người đang trải qua cùng một vấn đề. Chia sẻ với những người có cùng mục tiêu sẽ giúp bạn cảm thấy không cô đơn và có sự hỗ trợ trong quá trình điều trị.

Sử dụng thuốc

Trong một số trường hợp nghiêm trọng, bác sĩ có thể đề xuất sử dụng thuốc để hỗ trợ quá trình điều trị. Các loại thuốc này có thể giúp kiểm soát cảm giác no đói, giảm triệu chứng lo lắng và trầm cảm, từ đó giúp giảm thiểu hành vi ăn quá mức.

Chứng cuồng ăn vô độ là một vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe tâm lý và sinh lý. Sự kết hợp giữa tư vấn tâm lý, quản lý dinh dưỡng và thay đổi lối sống lành mạnh để giúp kiểm soát các triệu chứng và tái lập sự cân bằng trong cuộc sống. Hy vọng bài viết trên đây sẽ giúp bạn có thêm nhiều thông tin hữu ích nhé!