Tìm hiểu về công dụng, dinh dướng của rau bạc hà và những lưu ý khi sử dụng

Rau bạc hà ngày càng trở thành một nguyên liệu quý giá trong cuộc sống hàng ngày bởi những công dụng mà nó mang lại. Với khả năng thích nghi cao, loại cây này được trồng rộng rãi trên toàn thế giới, từ các khu vườn gia đình đến các trang trại lớn. Không chỉ làm tăng hương vị cho món ăn, rau bạc hà còn được sử dụng trong sản xuất các sản phẩm chăm sóc sức khỏe và làm đẹp.

Đặc điểm của rau bạc hà

Rau bạc hà là loại cây thân thảo, có tuổi thọ lâu năm. Nguồn gốc của bạc hà là từ Châu Âu và Trung Đông, nhưng hiện tại, loại cây này đã trở nên phổ biến trên toàn thế giới. Rau bạc hà thường phát triển tốt ở những khu vực ẩm ướt và có bóng râm.

Trong cây bạc hà, tinh dầu thơm có mặt ở mọi bộ phận, đặc biệt là ở lá và ngọn hoa, chứa nhiều menthol – hợp chất mang lại hương vị the mát đặc trưng. Nhờ vậy, bạc hà được sử dụng rộng rãi làm gia vị trong bánh kẹo, kem, đồ uống, cũng như trong các sản phẩm như xà phòng, dầu gội và tinh dầu.

Hàm lượng dinh dưỡng trong rau bạc hà

Rau bạc hà chứa nhiều vitamin A và các chất chống oxy hóa, cả hai đều rất có lợi cho sức khỏe. Chúng giúp bảo vệ cơ thể khỏi tình trạng stress oxy hóa và cải thiện thị lực. Bên cạnh đó, rau bạc hà cũng chứa một lượng nhỏ các dưỡng chất và khoáng chất khác như kali, magie, canxi, các loại vitamin B (B1, B2, B3), phốt pho, vitamin C, sắt và chất xơ.

Lá bạc hà tươi rất ít calo, chỉ khoảng 4 calo trong 25g. Hàm lượng protein và chất béo trong lá bạc hà là không đáng kể, và nó cũng chỉ chứa một lượng nhỏ carbohydrate. Cụ thể, trong 25g lá bạc hà tươi thường chỉ có khoảng 1g carbohydrate, bao gồm 0,5g chất xơ. Chất xơ trong rau bạc hà mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, như giúp giảm cholesterol trong máu và giảm nguy cơ mắc bệnh béo phì.

Lợi ích của rau bạc hà

Rau bạc hà mang lại nhiều công dụng có lợi cho sức khỏe. Dưới đây là một số tác dụng nổi bật của rau bạc hà:

Cải thiện tình trạng khó tiêu và đầy hơi

Rau bạc hà là một loại thảo dược có vị cay mát và dịu nhẹ. Từ lâu, bạc hà đã được sử dụng để giúp giảm các triệu chứng tiêu hóa như đau bụng, khó tiêu và cảm giác nặng nề ở dạ dày. Menthol trong bạc hà có thể giúp thư giãn cơ trơn đường tiêu hóa, làm giảm co thắt và giúp thức ăn di chuyển dễ dàng hơn. Một số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng bạc hà có thể tăng tiết dịch mật, hỗ trợ tiêu hóa chất béo.

Giảm triệu chứng của hội chứng ruột kích thích

Hội chứng ruột kích thích (IBS) là một rối loạn tiêu hóa phổ biến, gây đau bụng, đầy hơi, táo bón hoặc tiêu chảy. Một số nghiên cứu đã chứng minh rằng viên nang tinh dầu bạc hà có thể làm giảm triệu chứng IBS, nhờ tác dụng thư giãn cơ trơn và giảm viêm nhẹ của menthol.

Thử nghiệm lâm sàng cho thấy 75% bệnh nhân IBS cải thiện triệu chứng sau khi sử dụng viên nang tinh dầu bạc hà trong 4 tuần. Tuy nhiên, tinh dầu bạc hà có thể không phù hợp với người bị trào ngược dạ dày (GERD), vì nó có thể làm giãn cơ vòng thực quản dưới, dẫn đến tăng nguy cơ trào ngược axit.

Rau bạc hà hỗ trợ điều trị cảm lạnh, cảm cúm

Rau bạc hà chứa tinh chất menthol có tác dụng long đờm và thông mũi rất hiệu quả. Menthol giúp giảm tắc nghẽn mũi, mang lại sự thông thoáng cho đường hô hấp. Ngoài ra, nó còn có khả năng làm dịu cơn viêm họng, đặc biệt khi được kết hợp với trà bạc hà. Đây là lý do bạc hà được sử dụng phổ biến trong các loại kẹo ngậm ho, trà bạc hà và tinh dầu xông mũi họng.

Hỗ trợ giảm buồn nôn và say xe

Hít tinh dầu bạc hà có thể giúp giảm cảm giác buồn nôn do say tàu xe hoặc thai nghén. Một số nghiên cứu cũng cho thấy nhai lá bạc hà hoặc uống trà bạc hà có thể làm dịu dạ dày, giảm buồn nôn nhẹ. Ngoài ra, xịt tinh dầu bạc hà còn giúp xua đuổi côn trùng và khử mùi hôi một cách hiệu quả.

Tăng cường chức năng não bộ

Việc ngửi hương thơm từ tinh dầu bạc hà thường xuyên mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt là trong việc cải thiện chức năng não. Một nghiên cứu thực hiện với 144 người trưởng thành đã chỉ ra rằng, việc ngửi hương bạc hà trong khoảng 5 phút trước khi làm bài kiểm tra có thể giúp tăng cường đáng kể khả năng ghi nhớ. Thêm vào đó, khi lái xe, việc hít thở tinh dầu bạc hà cũng giúp bạn tỉnh táo hơn, giảm cảm giác mệt mỏi và lo âu, đồng thời cải thiện triệu chứng của bệnh Alzheimer.

Giảm đau nhức cho phụ nữ đang cho con bú

Trẻ sơ sinh thường bú sữa mẹ, nhưng hành động này có thể gây ra đau đớn, nứt nẻ và tổn thương cho núm vú. Một nghiên cứu công bố vào tháng 4 năm 2007 cho thấy, việc thoa nước hoặc đắp lá bạc hà lên vùng xung quanh núm vú có thể làm giảm hiệu quả cơn đau. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ nên áp dụng với tinh dầu bạc hà hoặc lá bạc hà tươi đã được giã nhỏ trộn với nước. Không nên ăn rau bạc hà trực tiếp, vì điều này có thể làm thay đổi hương vị của sữa mẹ.

Tốt cho sức khỏe răng miệng, giúp thơm miệng

Bạc hà có đặc tính kháng khuẩn, giúp tiêu diệt vi khuẩn gây mùi trong miệng, mang lại hơi thở thơm mát. Đây là lý do tinh dầu bạc hà thường có mặt trong kem đánh răng, nước súc miệng và kẹo bạc hà.

Rau bạc hà sở hữu nhiều hợp chất tự nhiên có khả năng chống lại vi khuẩn, giúp tiêu diệt mầm bệnh và giữ cho hơi thở luôn tươi mát. Bạn có thể thưởng thức trà làm từ lá bạc hà tươi để súc miệng, hoặc nhai lá trực tiếp để có tác dụng kháng khuẩn và mang lại cảm giác thoải mái cho khoang miệng.

Lưu ý khi sử dụng bạc hà

Mặc dù bạc hà có nhiều lợi ích, nhưng cần sử dụng đúng cách để tránh tác dụng phụ:

• Không nên lạm dụng tinh dầu bạc hà: Tinh dầu bạc hà đậm đặc có thể gây kích ứng da, niêm mạc hoặc gây ngộ độc nếu dùng quá nhiều.
• Người bị trào ngược dạ dày (GERD) nên hạn chế bạc hà: Vì nó có thể làm giãn cơ vòng thực quản dưới, khiến axit dạ dày trào ngược lên.
• Phụ nữ cho con bú nên sử dụng bạc hà với lượng vừa phải: Vì bạc hà có thể làm giảm tiết sữa.
• Không sử dụng bạc hà để thay thế thuốc điều trị: Mặc dù có nhiều lợi ích, bạc hà không phải là phương pháp điều trị thay thế cho các bệnh lý như viêm loét dạ dày, Alzheimer hay hội chứng ruột kích thích.

Tóm lại, rau bạc hà mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người, được xem như một loại thảo dược quý giá trong y học dân gian với nhiều công dụng kỳ diệu. Việc dùng rau bạc hà được đánh giá khá an toàn và hiếm khi gây ra tác dụng phụ. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về công dụng của lá bạc hà và cách sử dụng chúng hiệu quả.