Tìm hiểu về phẫu thuật nội soi cắt chỏm nang thận

Với ưu điểm vượt trội như thời gian phục hồi nhanh chóng, ít đau đớn sau phẫu thuật và giảm nguy cơ nhiễm trùng so với phẫu thuật mở truyền thống, phương pháp phẫu thuật nội soi cắt chỏm nang thận ngày càng được áp dụng rộng rãi trong lâm sàng. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả cao và tránh các biến chứng, việc hiểu rõ quy trình và các yếu tố liên quan đến phẫu thuật là vô cùng quan trọng.

Tìm hiểu về nang thận

Nang thận là một khối chứa dịch bất thường xuất hiện ở thận, phần lớn mang bản chất bệnh lý lành tính. Mặc dù nang thận thường không gây triệu chứng nghiêm trọng, nhưng nếu không được quản lý và chăm sóc đúng cách, các biến chứng có thể phát sinh, ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Dưới đây là các loại nang thận thường gặp:

• Nang đơn độc: Nang đơn độc là loại phổ biến nhất, thường xuất hiện ở vỏ thận và đa phần là lành tính. Các nang này thường không gây triệu chứng, nhưng khi kích thước lớn có thể gây đau ở bên hông tương ứng và chèn ép nhu mô thận, ảnh hưởng đến chức năng thận. Trong những trường hợp nang lớn hoặc gây biến chứng, phẫu thuật loại bỏ nang có thể được chỉ định.
• Nhiều nang (từ 2 nang trở lên): Nhiều nang thận xuất hiện do sự tắc nghẽn nhiều đơn vị thận, khiến dịch tích tụ và hình thành nhiều nang. Tình trạng này có thể gây ra các vấn đề về chức năng thận nếu không được theo dõi và xử lý kịp thời.
• Đa nang: Đa nang thận là tình trạng bệnh lý có liên quan đến yếu tố di truyền, đặc biệt là khi có sự rối loạn cấu trúc gen. Phần lớn nhu mô thận trong trường hợp này bị thay thế bởi nhiều nang chứa dịch, làm giảm đáng kể chức năng lọc máu của thận. Bệnh đa nang thận thường tiến triển nặng dần theo thời gian và có thể dẫn đến suy thận mạn.

Nguyên nhân chính xác gây ra nang thận chưa được xác định rõ, nhưng các nghiên cứu đã chỉ ra một số yếu tố có thể góp phần vào sự hình thành nang thận:

• Ứ đọng nước tiểu: Do sự tắc nghẽn trong hệ thống lọc nước tiểu, dịch có thể bị ứ đọng và hình thành các nang.
• Thiếu máu: Sự thiếu hụt máu cung cấp cho thận có thể gây tổn thương tế bào và tạo điều kiện cho sự hình thành nang.
• Phá hủy cấu trúc ống thận: Sự tổn thương hoặc phá hủy các ống thận có thể dẫn đến hình thành nang.
• Túi thừa tách ra từ ống thận: Các túi thừa trong ống thận có thể tách ra và phát triển thành các nang.

Ngoài ra, các yếu tố sau đây cũng được coi là tăng nguy cơ mắc bệnh nang thận:

• Tuổi trên 50.
• Tiền sử nhiễm khuẩn đường tiết niệu.
• Đang sử dụng liệu pháp chạy thận nhân tạo.
• Tiền sử gia đình có người mắc các bệnh lý về thận.

Việc hiểu rõ về nang thận, bao gồm phân loại và nguyên nhân, có thể giúp bạn nhận biết sớm và quản lý tốt hơn tình trạng này. Nếu có triệu chứng bất thường hoặc nghi ngờ, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Phẫu thuật nội soi cắt chỏm nang thận là gì?

Phẫu thuật nội soi cắt chỏm nang thận được chỉ định và chống chỉ định trong nhiều trường hợp khác nhau, tùy thuộc vào tình trạng bệnh và sức khỏe của bệnh nhân.

Trong điều trị các bệnh lý ác tính như:

• Cắt thận rộng: Điều trị ung thư thận, chống chỉ định khi có rối loạn đông máu, bệnh tim phổi nặng, nhiễm khuẩn thành bụng, huyết khối tĩnh mạch chủ, và ung thư xâm lấn.
• Cắt thận bán phần: Dành cho khối u nhỏ ở bề mặt thận. Chống chỉ định khi u xâm lấn rốn thận, có huyết khối tĩnh mạch thận, hoặc rối loạn đông máu.
• Cắt thận và niệu quản: Được chỉ định khi ung thư biểu mô đường niệu trên.

Điều trị các bệnh lành tính: Thận hư, viêm thận mạn tính, bệnh thận đa nang, và các bệnh thận do trào ngược nước tiểu hoặc tăng huyết áp do nguyên nhân thận.

Cắt thận ở người sống cho thận: Phẫu thuật nội soi cắt ghép thận ở người sống mang lại nhiều ưu điểm, nhưng đòi hỏi sự chính xác cao.

Sau khi có chỉ định được thực hiện phẫu thuật nội soi cắt chỏm nang thận, quy trình thực hiện diễn ra như sau:

Chuẩn bị:

• Bệnh nhân được gây mê nội khí quản hoặc gây tê vùng tủy sống, ngoài màng cứng.
• Đặt bệnh nhân nằm nghiêng 90° về phía đối diện với bên nang thận, kê gối ở vùng hông bên dưới.
• Sát khuẩn và che chắn vô khuẩn vùng mổ.

Thực hiện phẫu thuật:

• Vào khoang sau phúc mạc bằng 3 trocart (2 trocart 10mm, 1 trocart 5mm).
• Sử dụng cơ thắt lưng chậu làm mốc, cẩn thận bóc tách và cầm máu đến vùng nang thận.
• Dùng kéo nội soi cắt chỏm nang thận, đốt cầm máu viền nang và lấy nang gửi đi giải phẫu bệnh; lấy dịch nang để làm cytology.
• Đặt một ống dẫn lưu sau phúc mạc gần lòng nang ra ngoài qua lỗ trocart, khâu lại các vết mổ.

Theo dõi hậu phẫu:

• Theo dõi dịch từ ống dẫn lưu, nếu không có dịch ra thêm thì rút ống sau 24-48 giờ.
• Bệnh nhân xuất viện khi tình trạng ổn định; cắt chỉ vết mổ nội soi sau 5-7 ngày tùy thuộc vào quá trình phục hồi.

Biến chứng có thể gặp khi phẫu thuật nội soi cắt chỏm nang thận

Mặc dù phẫu thuật nội soi cắt chỏm nang thận là quy trình an toàn và hiệu quả, nhưng vẫn có thể xảy ra một số biến chứng cần chú ý. Tai biến trong phẫu thuật có thể gặp như:

• Rách phúc mạc: Xử lý bằng cách đặt thêm trocart hoặc khâu lại. Nếu không thể, chuyển sang phẫu thuật nội soi qua phúc mạc.
• Rách màng phổi/thủng cơ hoành: Khâu qua nội soi, đặt dẫn lưu màng phổi; chuyển mổ mở nếu cần.
• Chảy máu từ tĩnh mạch chủ dưới/sinh dục: Không kiểm soát được, chuyển mổ mở.
• Tổn thương tá tràng, đại tràng: Chuyển mổ mở nếu tổn thương nặng.
• Khó khăn kỹ thuật/tổn thương lan rộng: Chuyển mổ mở.

Ngoài ra sau khi đã thực hiện phẫu thuật, cũng có thể gặp phải một số tai biến khác như:

Chảy máu trong ổ bụng: Cần phẫu thuật ngay để xử lý.

Tụ dịch hoặc áp xe trong ổ bụng:

• Nếu khối tụ dịch, áp xe nhỏ hơn 5 cm và nông, có thể chọc hút dưới hướng dẫn của siêu âm.
• Đối với khối tụ dịch, áp xe ở sâu, cần dẫn lưu hoặc phẫu thuật làm sạch ổ áp xe.

Việc phát hiện sớm và xử lý kịp thời các biến chứng sẽ giúp giảm nguy cơ và đảm bảo hiệu quả điều trị cho bệnh nhân.

Phẫu thuật nội soi cắt chỏm nang thận là một giải pháp hiệu quả và an toàn trong điều trị các nang thận gây triệu chứng hoặc biến chứng. Nhờ tính chất ít xâm lấn, phẫu thuật này không chỉ giúp bệnh nhân giảm thiểu đau đớn và rút ngắn thời gian hồi phục, mà còn tối ưu hóa kết quả điều trị. Việc nắm vững quy trình phẫu thuật, cùng với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và chăm sóc hậu phẫu đúng cách, sẽ giúp tối đa hóa lợi ích của phương pháp này, mang lại sức khỏe và chất lượng cuộc sống tốt hơn cho người bệnh.