Tính nữ độc hại là gì? Ảnh hưởng ra sao?

Đối lập với tính nam độc hại, tính nữ độc hại biểu hiện qua những kỳ vọng và chuẩn mực xã hội áp đặt lên người phụ nữ, gây ra những tác động bất lợi rõ rệt đến cuộc sống và sự tương tác của họ với những người khác. Nhận thức được những biểu hiện của nữ tính độc hại là bước đầu tiên để phá vỡ sự kìm kẹp của nó, hướng tới trao quyền và thay đổi giá trị của người phụ nữ.

Tính nữ độc hại (Toxic Femininity) là gì?

Tính nữ độc hại từ lâu đã là đối trọng của khái niệm tính nam độc hại, thể hiện những kỳ vọng sâu xa của xã hội đặt lên phụ nữ, thúc đẩy họ hướng tới những vai trò đề cao sự khoan dung, chấp nhận và dịu dàng mà đôi khi thường phải trả giá bằng hạnh phúc của chính họ.

Hiện tượng này không chỉ tổn hại nghiêm trọng đến quyền tự chủ của phụ nữ mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến sức khỏe cảm xúc và tinh thần của họ. Hiểu và giải quyết vấn đề tính nữ độc hại là rất quan trọng để thúc đẩy một xã hội bình đẳng - nơi mà cả nam giới và phụ nữ đều có thể phát triển mà không bị ảnh hưởng bởi những định kiến có hại. 

Bản chất của tính nữ độc hại phát sinh từ các chuẩn mực văn hóa vốn trong lịch sử đã mặc định phụ nữ là người chăm sóc và gìn giữ hạnh phúc gia đình, những vai trò đòi hỏi phải đặt nhu cầu của người khác lên trên nhu cầu của chính bản thân họ. Mặc dù những phẩm chất như sự đồng cảm và lòng trắc ẩn rất có giá trị nhưng việc quá chú trọng đến chúng có thể khiến phụ nữ hy sinh nhu cầu, mong muốn và hạnh phúc của mình để làm hài lòng người khác, điển hình là đàn ông. 

Sự mất cân bằng này có thể kìm hãm sự phát triển cá nhân, tính độc lập và lòng tự trọng, thậm chí dẫn đến hậu quả nghiêm trọng đó là sự phục tùng vô điều kiện, cam chịu trước sự bất bình đẳng. Phụ nữ có thể phải chịu đựng mức độ mắc các bệnh về tâm lý như căng thẳng, lo lắng và trầm cảm ngày càng tăng khi họ phải đối mặt với những kỳ vọng của xã hội.

Những biểu hiện của tính nữ độc hại

Tính nữ độc hại thông thường được biểu hiện qua những điều sau đây:

Hy sinh sức khỏe cho tiêu chuẩn sắc đẹp

Việc phụ nữ phải cố gắng đáp ứng các tiêu chuẩn về sắc đẹp của xã hội thường phải trả giá bằng sức khỏe và sở thích cá nhân của họ. Phụ nữ có thể bỏ bê hạnh phúc của mình hoặc kìm nén con người thật của mình để theo đuổi sự chấp nhận hoặc được ghi nhận từ người khác hoặc từ xã hội.

Sự cam chịu

Niềm tin lỗi thời của xã hội coi phụ nữ là giới tính “yếu hơn”, do đó họ phải chấp nhận sự thống trị của nam giới. Tư duy này nuôi dưỡng một nền văn hóa trong đó phụ nữ ưu tiên mong muốn của đàn ông hơn bản thân, bỏ qua nhu cầu và cảm xúc cá nhân để làm hài lòng người kia.

Làm suy yếu năng lực bản thân

Một khía cạnh đặc biệt ngấm ngầm của tính nữ độc hại là xu hướng làm giảm khả năng của bản thân, giả vờ kém cỏi hoặc yếu đuối để củng cố cái tôi của nam giới. Hành vi này không chỉ làm cản trở thành tích của phụ nữ mà còn kéo dài mãi sự tự ti của phụ nữ.

Yêu cầu người khác cũng phải nữ tính

Nữ tính độc hại cũng liên quan đến việc ép buộc những người phụ nữ khác nên thể hiện nữ tính của họ như thế nào. Điều này có nghĩa là gây áp lực những người phụ nữ khác phải tuân theo những hành vi cụ thể được coi là “phù hợp”, kìm hãm cá tính và sự thể hiện bản thân.

Ganh ghét với người cùng giới

Nơi làm việc thường trở thành “chiến trường” cho tính nữ độc hại, sự ghen ghét lẫn nhau thúc đẩy hành vi thiếu văn minh giữa các đồng nghiệp nữ. Điều này biểu hiện thông qua việc chê bai về ngoại hình, yêu cầu hoặc gây áp lực phải tuân thủ các tiêu chuẩn làm đẹp hay phải hành xử như quý cô, điều này dẫn đến kết quả là làm suy yếu sự đoàn kết và hỗ trợ.

Tính nữ độc hại ảnh hưởng đến chúng ta như thế nào?

Giống như tính nam độc hại, tính nữ độc hạị tác động đáng kể đến chị em phụ nữ khi bó buộc họ vào những khuôn mẫu cứng ngắt, gây ảnh hưởng không nhỏ về mặt xã hội.

Dưới đây là một số tác động tiêu cực của tính nữ độc hại bạn cần biết:

Định kiến và lạm dụng

Quan niệm phụ nữ là hiện thân của sự dịu dàng và bao dung dễ dàng có thể biến họ trở thành nạn nhân của sự lạm dụng. Áp lực phải làm hài lòng và hoàn thành vai trò truyền thống của người phụ nữ thường khiến họ rơi vào những điều kiện không an toàn, hy sinh sự an toàn và hạnh phúc của mình để được nam giới, xã hội chấp nhận và xác nhận.

Tiêu chuẩn sắc đẹp phi thực tế

Tính nữ độc hại duy trì những lý tưởng sắc đẹp có hại, nuôi dưỡng sự tự ti và không hài lòng với ngoại hình của một người. Nỗi ám ảnh về việc đáp ứng những kỳ vọng của xã hội có thể dẫn đến chứng rối loạn ăn uống nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và lòng tự trọng của phụ nữ.

Kiệt sức vì những kỳ vọng không thực tế

Nhu cầu kép về gia đình và công việc, cộng với những kỳ vọng của xã hội, khiến nhiều phụ nữ cảm thấy bị kiệt sức kinh niên. Áp lực không ngừng này không chỉ góp phần gây căng thẳng tâm lý mà còn có thể biểu hiện ở các vấn đề sức khỏe thể chất, bao gồm loét dạ dày và các vấn đề về tim mạch.

Áp lực tuân thủ các chuẩn mực về giới tính

Việc tuân thủ các chuẩn mực giới tính cứng nhắc sẽ gò bó phụ nữ trong một khuôn khổ hạn chế, bao gồm hạn chế quyền tự chủ và quyền ra quyết định của họ. Sự thiếu tự do này có thể dẫn đến sự bế tắc của bản thân vì không có quyền quyết định cuộc sống của mình. Nhiều trường hợp nữ tính độc hại còn gây tình trạng bất an, chán ghét bản thân, đặc biệt khi các tiêu chuẩn xã hội về nữ tính không được đáp ứng.

Những thách thức tại nơi làm việc

Tính nữ độc hại nơi làm việc có thể tạo ra một môi trường công sở không lành mạnh, cản trở sự thăng tiến trong sự nghiệp của phụ nữ. Điều này góp phần tạo ra sự thiếu đa dạng trong vai trò lãnh đạo hiện nay, kéo dài vòng luẩn quẩn về bất bình đẳng giới và bỏ lỡ các cơ hội đổi mới, tăng trưởng.

Cần làm gì đối với tính nữ độc hại?

Trong một thế giới mà các chuẩn mực xã hội và phương tiện truyền thông thường áp đặt cách phụ nữ nên suy nghĩ, hành động và cảm nhận thế nào mới đúng chuẩn mực, tính nữ độc hại giống như một “kẻ áp bức” thầm lặng, làm xói mòn sự tự tin của phụ nữ, cản trở sự phát triển của họ.

Dưới đây là một số phương pháp có thể giúp bạn tránh xa các khuôn mẫu độc hại:

Tìm ra nguồn gốc về niềm tin và sự nữ tính của mình

Hãy tự hỏi: Gia đình, bạn bè và giới truyền thông đã ảnh hưởng đến nhận thức của tôi như thế nào? Xác định những ảnh hưởng này là một bước quan trọng để hiểu và phá bỏ nền tảng của sự tính nữ độc hại trong cuộc sống của bạn.

Công nhận giá trị của bản thân

Dành thời gian tự suy ngẫm để đánh giá cao giá trị nội tại của bạn. Thực hành các bài tập giúp củng cố lòng tự trọng của bản thân và nhắc nhở bạn về điểm mạnh, tài năng và thành tích của bạn. Nhận thức được giá trị của mình là điều then chốt trong việc chống lại quan điểm rằng bạn cần phải đáp ứng các tiêu chuẩn nhất định để trở nên có giá trị.

Tránh xa môi trường tính nữ độc hại

Chủ động tránh các cá nhân hoặc nhóm duy trì sự tính nữ độc hại, từ chối tham gia vào những môi trường gây áp lực buộc bạn phải tuân theo những khuôn mẫu có hại.

Lưu ý đến cách sử dụng mạng xã hội

Mạng xã hội có thể là nơi ươm mầm cho tính nữ độc hại thông qua những hình ảnh và câu chuyện được tuyển chọn nhằm cổ vũ những tiêu chuẩn phi thực tế. Hãy tránh xa các khuôn mẫu độc hại bằng cách hủy theo dõi các tài khoản gây ra cảm giác tiêu cực, thay vào đó tìm kiếm nội dung tích cực, truyền cảm hứng.

Lựa chọn môi trường phù hợp

Chọn tham gia vào các cộng đồng và môi trường giúp khẳng định giá trị của bạn, khuyến khích sự phát triển cá nhân.

Tóm lại, giải quyết vấn đề tính nữ độc hại không chỉ là giải phóng phụ nữ khỏi ràng buộc của những kỳ vọng xã hội mà còn là nỗ lực thay đổi văn hóa, góp phần thúc đẩy sự bình đẳng, hiểu biết và tôn trọng tất cả các cá nhân. Đừng để những định kiến, hay các khuôn mẫu cảm xúc tác động đến cảm xúc, cuộc sống của chính mình, hãy cho phép bản thân ở gần những người thấy được giá trị bạn, tôn trọng bạn. Lựa chọn tham gia vào những môi trường tôn trọng để đa dạng hóa bản thân, giúp mỗi cá nhân có thể phát triển toàn diện và đúng với bản chất của mình.

Xem thêm: Overlove là gì? Ý nghĩa và cách dùng khái niệm này trong tình yêu