Tốt nghiệp loại giỏi trường Đại học Y Dược Huế. Từng tham gia nghiên cứu khoa học đề tài về Dược liệu. Nhiều năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực Dược phẩm. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Thị Thúy
04/11/2025
Mặc định
Lớn hơn
Trên thị trường hiện nay, có nhiều loại thuốc tiêm tiểu đường khác nhau, từ insulin tác dụng nhanh, trung bình, dài, đến các thuốc tiêm hiện đại như GLP-1 receptor agonists. Mỗi loại có cơ chế và thời gian tác dụng riêng, phù hợp với nhu cầu điều trị của từng người bệnh.
Bệnh tiểu đường đang ngày càng trở nên phổ biến và là nguyên nhân gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được kiểm soát tốt. Bên cạnh chế độ ăn uống và luyện tập, thuốc tiêm tiểu đường đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì mức đường huyết ổn định, giảm nguy cơ biến chứng tim mạch, thận, thần kinh và mắt. Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại thuốc tiêm tiểu đường khác nhau từ bút tiêm insulin, đến các thuốc tiêm hiện đại thuộc nhóm GLP-1 receptor agonists. Việc hiểu rõ từng loại thuốc sẽ giúp người bệnh và gia đình lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, nâng cao hiệu quả kiểm soát đường huyết và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Thuốc tiêm tiểu đường thường được chỉ định trong điều trị bệnh tiểu đường, đặc biệt đối với những người bị tiểu đường tuýp 1 và những bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 không kiểm soát được đường huyết bằng thuốc uống. Những loại thuốc này giúp cơ thể duy trì mức đường huyết ổn định, từ đó giảm nguy cơ các biến chứng nghiêm trọng như bệnh tim mạch, tổn thương thận, tổn thương thần kinh và các vấn đề về mắt. Việc sử dụng thuốc tiêm tiểu đường đúng cách không chỉ hỗ trợ kiểm soát đường huyết mà còn góp phần cải thiện chất lượng sống cho người bệnh, giúp họ duy trì sinh hoạt hàng ngày một cách bình thường hơn.

Hiện nay, các thuốc tiêm tiểu đường được phân loại thành nhiều nhóm chính dựa trên cơ chế tác dụng và thời gian kiểm soát đường huyết. Bút tiêm insulin là loại thuốc tiêm phổ biến nhất, được sử dụng rộng rãi cho cả tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2. Bên cạnh bút tiêm insulin, GLP-1 receptor agonists là nhóm thuốc tiêm không phải insulin nhưng được sử dụng phổ biến trong điều trị tiểu đường tuýp 2. Nhóm thuốc này giúp cơ thể tăng tiết insulin khi cần thiết, giảm tiết glucagon, đồng thời làm chậm quá trình tiêu hóa và tạo cảm giác no, hỗ trợ kiểm soát cân nặng và giảm nguy cơ tim mạch.
Bác sĩ chuyên khoa sẽ lựa chọn loại thuốc tiêm phù hợp phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm loại tiểu đường, mức độ kiểm soát đường huyết, lối sống, cân nặng và nguy cơ hạ đường huyết. Sử dụng thuốc tiêm đúng cách, kết hợp với chế độ ăn hợp lý, tập luyện đều đặn và theo dõi đường huyết thường xuyên sẽ giúp người bệnh duy trì sức khỏe ổn định, phòng ngừa biến chứng lâu dài và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Các loại thuốc tiêm tiểu đường được phân loại nhiều nhóm khác nhau, mỗi nhóm có cơ chế và thời gian tác dụng riêng, phù hợp với từng tình trạng bệnh nhân. Dưới đây là tổng hợp các loại thuốc tiêm phổ biến và đặc điểm của từng loại.
Thuốc tiêm thuộc nhóm GLP-1 agonists như Liraglutide (Victoza) và Semaglutide (Ozempic) được sử dụng chủ yếu trong điều trị tiểu đường tuýp 2. Đây là nhóm thuốc không phải insulin nhưng mang lại nhiều lợi ích vượt trội. Chúng giúp kích thích tuyến tụy tiết insulin khi đường huyết tăng, đồng thời giảm sản xuất glucagon, làm chậm quá trình tiêu hóa và tăng cảm giác no.

Nhờ cơ chế này, GLP-1 agonists không chỉ kiểm soát đường huyết mà còn hỗ trợ giảm cân, đặc biệt hữu ích cho những người bệnh thừa cân hoặc béo phì. Thuốc thường được tiêm dưới da với tần suất 1 lần mỗi tuần hoặc mỗi ngày tùy loại, giúp người bệnh dễ dàng tuân thủ điều trị.
Insulin tác dụng nhanh là lựa chọn lý tưởng để kiểm soát đường huyết ngay sau bữa ăn. Loại insulin này bắt đầu tác dụng nhanh chóng, giúp làm giảm đường huyết tức thì và kiểm soát sự tăng đột ngột của đường sau ăn. Insulin nhanh thường được tiêm trước bữa ăn, giúp người bệnh duy trì mức đường huyết ổn định và giảm nguy cơ biến chứng liên quan đến đường huyết tăng cao.
Insulin tác dụng trung bình, chẳng hạn như NPH insulin, giúp duy trì mức đường huyết ổn định trong ngày với thời gian tác dụng từ 12 đến 18 giờ. Loại insulin này phù hợp cho những bệnh nhân cần kiểm soát đường huyết nền suốt ngày nhưng không cần tác dụng ngay lập tức như insulin nhanh. Nhờ vậy, người bệnh có thể kiểm soát đường huyết tốt hơn mà không cần tiêm quá nhiều lần trong ngày.
Insulin tác dụng dài như insulin glargine và insulin detemir cung cấp hiệu quả kiểm soát đường huyết ổn định suốt 24 giờ, không có đỉnh cao hay đáy thấp. Loại insulin này thường chỉ cần tiêm một lần mỗi ngày và đặc biệt phù hợp cho những người cần duy trì đường huyết nền ổn định lâu dài, giảm nguy cơ hạ đường huyết ngoài ý muốn.
Insulin hỗn hợp như Mixtard là sự kết hợp giữa insulin tác dụng nhanh và tác dụng dài, giúp kiểm soát đường huyết ngay sau bữa ăn và duy trì mức ổn định trong cả ngày. Đây là lựa chọn phổ biến giúp người bệnh dễ dàng tuân thủ phác đồ điều trị và giảm thiểu nguy cơ biến chứng do dao động đường huyết quá mức.

Khi bác sĩ chỉ định: Thuốc tiêm tiểu đường thường được sử dụng theo chỉ định của bác sĩ, đặc biệt khi các phương pháp điều trị bằng thuốc uống không đạt hiệu quả.
Khi mức đường huyết không kiểm soát được: Nếu mức đường huyết của bạn vẫn cao dù đã tuân thủ chế độ ăn uống, tập luyện và dùng thuốc uống, bác sĩ có thể đề nghị chuyển sang thuốc tiêm.
Lưu ý: Việc sử dụng thuốc tiêm cần tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Thuốc tiêm tiểu đường là giải pháp hiệu quả giúp kiểm soát đường huyết, đặc biệt khi các phương pháp điều trị bằng chế độ ăn uống, tập luyện hoặc thuốc uống không còn đủ hiệu quả. Đối với người bị tiểu đường tuýp 2, việc sử dụng thuốc tiêm có thể được xem xét khi mức đường huyết vẫn cao mặc dù đã sử dụng thuốc uống, hoặc khi bệnh nhân cần hỗ trợ giảm cân và giảm nguy cơ biến chứng tim mạch.

Giá thuốc tiêm tiểu đường hiện nay phụ thuộc vào loại thuốc, nhãn hiệu, dạng bào chế và liệu trình sử dụng. Các loại thuốc tiêm tiểu đường có mức giá dao động từ vài trăm nghìn đến hơn một triệu đồng cho mỗi hộp hoặc bút tiêm, tùy loại và nơi bán.
Việc lựa chọn sử dụng các loại thuốc tiêm cần dựa trên tư vấn của bác sĩ, cân nhắc khả năng tài chính, mục tiêu điều trị và tình trạng sức khỏe cá nhân. Đây là yếu tố quan trọng để tối ưu hiệu quả điều trị, giảm biến chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh tiểu đường.
Việc sử dụng thuốc tiêm tiểu đường đúng cách đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát đường huyết và phòng ngừa biến chứng. Trước khi tiêm, người bệnh cần rửa tay sạch sẽ và chuẩn bị đầy đủ dụng cụ như bút tiêm, kim tiêm và cồn sát trùng. Khi tiêm insulin hoặc các thuốc tiêm khác, cần kiểm tra kỹ ngày sản xuất, hạn sử dụng và xem dung dịch có trong, không vẩn đục hoặc đổi màu. Liều lượng và thời điểm tiêm nên tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ, phù hợp với loại thuốc và tình trạng đường huyết của từng người.

Ngoài ra, việc thay đổi vị trí tiêm luân phiên trên cơ thể, chẳng hạn như bụng, đùi hoặc mông, giúp giảm nguy cơ hình thành cục u hoặc vết sẹo. Sau khi tiêm, kim tiêm cần được bỏ vào hộp chứa an toàn để tránh nguy cơ lây nhiễm hoặc tai nạn kim chích.
Về bảo quản, hầu hết thuốc tiêm tiểu đường cần được giữ trong tủ lạnh ở nhiệt độ từ 2 đến 8°C, tránh ánh sáng trực tiếp và nơi có nhiệt độ cao. Một số loại insulin hoặc GLP-1 agonists có thể sử dụng trong thời gian ngắn ở nhiệt độ phòng, nhưng không quá 28 ngày tùy hướng dẫn của nhà sản xuất. Tuân thủ đúng cách sử dụng và bảo quản giúp thuốc giữ được hiệu quả tối ưu, đảm bảo kiểm soát đường huyết ổn định và an toàn cho người bệnh.
Hiện nay, với sự phát triển đa dạng của các loại thuốc tiêm tiểu đường, người bệnh có nhiều lựa chọn để kiểm soát đường huyết hiệu quả và phù hợp với tình trạng sức khỏe cá nhân. Việc hiểu rõ cơ chế, thời gian tác dụng và cách sử dụng từng loại thuốc sẽ giúp người bệnh tối ưu hóa điều trị, phòng ngừa biến chứng và duy trì chất lượng cuộc sống tốt hơn. Chỉ sử dụng thuốc tiêm tiểu đường theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa, kết hợp với chế độ ăn uống hợp lý, luyện tập đều đặn và theo dõi đường huyết thường xuyên để đạt được kết quả tốt nhất.
Dược sĩ Đại họcNgô Kim Thúy
Tốt nghiệp loại giỏi trường Đại học Y Dược Huế. Từng tham gia nghiên cứu khoa học đề tài về Dược liệu. Nhiều năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực Dược phẩm. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.