Tổng quan về hóa trị điều trị ung thư não

Ung thư não là một trong những loại ung thư nghiêm trọng và phức tạp nhất, đòi hỏi các phương pháp điều trị hiệu quả để tăng cơ hội sống sót cho bệnh nhân. Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ về hóa trị điều trị ung thư não, giúp bạn hiểu rõ hơn về phương pháp này từ cơ chế hoạt động, các loại thuốc sử dụng đến hiệu quả và tác dụng phụ.

Ung thư não là gì?

Ung thư não là sự hình thành các tế bào ung thư dưới dạng khối u trong mô não, gây cản trở hoạt động của não. Dựa vào vị trí phát sinh khối u, ung thư não được chia thành hai loại: Ung thư não nguyên phát và ung thư não thứ phát.

• Ung thư não nguyên phát: Các tế bào ác tính tăng sinh không kiểm soát trong não, hình thành các khối u gây chèn ép dây thần kinh và mạch máu trong não. Các khối u này bám chặt vào mạch máu và dây thần kinh, khiến chúng rất khó để cắt bỏ. Bệnh nhân mắc ung thư não nguyên phát thường có thời gian sống khoảng 2 năm sau khi phát hiện bệnh.
• Ung thư não thứ phát: Các tế bào ung thư từ các bộ phận khác của cơ thể di căn vào não chẳng hạn như ung thư gan, phổi, vú hoặc buồng trứng. Bệnh nhân mắc ung thư não thứ phát thường có thời gian sống từ 6 đến 12 tháng sau khi phát hiện bệnh.

Hoá trị điều trị ung thư não

Hóa trị sử dụng các loại thuốc chống ung thư thường được tiêm vào tĩnh mạch (IV) hoặc uống. Những loại thuốc này xâm nhập vào máu và lan đến hầu hết các vùng trên cơ thể. Tuy nhiên, nhiều loại thuốc hóa trị không thể xâm nhập vào não và tiếp cận các tế bào khối u.

Đối với một số khối u não, thuốc có thể được đưa trực tiếp vào dịch não tủy (CSF, chất lỏng bao quanh não và tủy sống) vào não hoặc vào ống sống bên dưới tủy sống. Để giải quyết vấn đề này, một ống mỏng được gọi là ống thông tiếp cận não thất có thể được đưa qua một lỗ nhỏ trên hộp sọ và vào não thất trong một cuộc phẫu thuật nhỏ.

Não có một hệ thống bảo vệ được gọi là hàng rào máu não, giúp bảo vệ não khỏi các chất có trong máu chẳng hạn như vi trùng hoặc hóa chất, có thể gây tổn thương cho não. Chỉ một số loại thuốc hóa trị có khả năng vượt qua hàng rào này.

Nói chung, hóa trị được sử dụng cho các khối u não phát triển nhanh. Một số loại u não, như u nguyên bào tủy và u lympho, có xu hướng đáp ứng tốt với hóa trị hơn các loại khác. Tuy nhiên, hóa trị không hữu ích cho một số khối u khác, chẳng hạn như khối u tủy sống, nên ít được sử dụng cho những trường hợp này.

Hóa trị ung thư não thường được kết hợp với các phương pháp điều trị khác như phẫu thuật và/hoặc xạ trị. Hóa trị cũng có thể được sử dụng riêng lẻ, đặc biệt là đối với các khối u tiến triển hoặc tái phát sau các phương pháp điều trị khác.

Thuốc hoá trị được sử dụng để điều trị các khối u não và tủy sống

Hóa trị có thể được thực hiện bằng cách uống viên nang hoặc viên nén hoặc thông qua tiêm tĩnh mạch (IV), nơi chất lỏng hóa trị được đưa vào tĩnh mạch của bạn.

Các loại thuốc hóa trị thường được sử dụng để điều trị các khối u não và tủy sống bao gồm:

• Carboplatin;
• Carmustine (BCNU);
• Cisplatin;
• Cyclophosphamide;
• Etoposide;
• Irinotecan;
• Lomustine (CCNU);
• Methotrexate;
• Procarbazine;
• Temozolomide;
• Vincristine.

Trong số các loại thuốc này, Temozolomide là loại thuốc hóa trị phổ biến nhất để điều trị u não thần kinh đệm. Temozolomide được sử dụng dưới dạng viên nang uống tại nhà. Mỗi đợt điều trị thường kéo dài vài tuần và được theo sau bởi một khoảng thời gian nghỉ ngơi. Quá trình hóa trị có thể kéo dài lên đến 6 tháng.

Các loại thuốc này có thể được sử dụng đơn lẻ hoặc kết hợp, phụ thuộc vào loại khối u não. Quá trình truyền hóa chất điều trị ung thư não thường được thực hiện theo chu kỳ, mỗi chu kỳ điều trị sau đó là một khoảng thời gian nghỉ ngơi để cơ thể có thời gian phục hồi. Mỗi chu kỳ điều trị thường kéo dài trong vài tuần.

Bánh xốp Carmustine (Gliadel) là một loại liệu pháp đặc biệt, trong đó những tấm xốp tan chứa Carmustine thuốc hóa trị (BCNU). Sau khi bác sĩ phẫu thuật loại bỏ càng nhiều khối u não càng an toàn trong quá trình phẫu thuật cắt sọ, các tấm xốp này có thể được đặt trực tiếp lên hoặc gần các phần không thể cắt bỏ của khối u. Không giống như phương pháp hóa trị tiêm tĩnh mạch (IV) hoặc uống có tác dụng khắp cơ thể, liệu pháp này tập trung thuốc tại vị trí khối u, giảm thiểu tác dụng phụ đối với các bộ phận khác của cơ thể.

Các tác dụng phụ có thể xảy ra của hóa trị liệu

Thuốc hóa trị có thể gây ra các tác dụng phụ khác nhau phụ thuộc vào loại thuốc, liều lượng và thời gian sử dụng. Một số tác dụng phụ thường gặp khi sử dụng hóa trị để điều trị ung thư não bao gồm rụng tóc, lở miệng, mất cảm giác vị giác, buồn nôn và nôn mửa, tiêu chảy, tăng khả năng nhiễm trùng (do giảm bạch cầu), dễ bầm tím hoặc chảy máu (do giảm tiểu cầu), mệt mỏi (do giảm hồng cầu và các yếu tố khác).

Mặc dù có tác dụng phụ nhưng một số loại thuốc hóa trị hiệu quả nhất trong điều trị ung thư não thường có ít tác dụng phụ hơn so với các loại khác. Hầu hết các tác dụng phụ thường biến mất sau khi điều trị kết thúc. Bác sĩ thường có thể giúp giảm bớt các tác dụng phụ này bằng cách điều chỉnh liều lượng thuốc hoặc cung cấp thuốc hỗ trợ để ngăn ngừa hoặc giảm thiểu buồn nôn và nôn.

Các loại thuốc hóa trị có thể gây ra các tác dụng phụ khác, mặc dù ít phổ biến hơn. Ví dụ, Cisplatin và Carboplatin có thể gây tổn thương cho thận và làm giảm thính lực. Nếu bạn sử dụng những loại thuốc này, bác sĩ sẽ kiểm tra chức năng thận và thính giác của bạn. Một số tác dụng phụ này có thể kéo dài sau khi ngừng điều trị.

Nếu bạn đang áp dụng hóa trị, hãy đảm bảo thông báo bất kỳ tác dụng phụ nào cho nhân viên y tế. Điều này giúp bạn có thể nhận được giải pháp khắc phục phù hợp và được điều trị kịp thời. Đôi khi, việc điều chỉnh liều lượng thuốc hoặc tạm dừng hoặc ngừng điều trị có thể cần thiết để ngăn ngừa tác dụng phụ trở nên nghiêm trọng hơn

Tóm lại, để tối ưu hóa điều trị, các phương pháp hóa trị điều trị ung thư não thường được kết hợp với phẫu thuật hoặc xạ trị để đạt hiệu quả cao nhất và giảm thiểu tổn thương cho các cơ quan xung quanh. Việc theo dõi chặt chẽ và báo cáo các tác dụng phụ cho bác sĩ là rất quan trọng để đảm bảo điều trị an toàn và hiệu quả. Tuy nhiên, hóa trị vẫn là một phương pháp quan trọng và hiệu quả trong cuộc chiến chống lại căn bệnh nguy hiểm này.