Tổng quan về phương pháp mổ xoang và những biến chứng có thể gặp

Mổ xoang là một phương pháp điều trị hiệu quả cho nhiều bệnh lý về xoang. Tuy nhiên, như bất kỳ thủ thuật y tế nào, mổ xoang cũng có thể tiềm ẩn một số biến chứng. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn thông tin chi tiết về phương pháp mổ xoang và những biến chứng có thể gặp sau mổ. Hy vọng những thông tin này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về phương pháp điều trị này và có thể đưa ra quyết định phù hợp cho bản thân.

Những đối tượng nên mổ xoang

Phẫu thuật xoang có thể sẽ được bác sĩ chỉ định thực hiện cho những người bị viêm xoang mạn tính không hiệu quả với thuốc. Bên cạnh đó cũng được dùng để điều trị những bệnh nhân có tình trạng như:

• Viêm xoang mãn tính: Viêm xoang mãn tính là tình trạng viêm niêm mạc xoang kéo dài hơn 12 tuần. Viêm xoang có thể ảnh hưởng đến một hoặc nhiều xoang, nằm ở hai bên mặt và xung quanh mắt. Có thể do một số nguyên nhân như: Nhiễm trùng do vi khuẩn hay virus, dị ứng với bụi, phấn hoa, có cấu trúc xoang bất thường,... Viêm xoang nếu không được điều trị có thể gây ra những biến chứng như: Áp xe ổ mắt, viêm não, viêm màng não,...
• Polyp mũi: Polyp mũi là những khối u lành tính phát triển từ niêm mạc mũi hoặc xoang. Chúng thường mềm, nhão, có màu hồng hoặc đỏ, và có thể có kích thước khác nhau, từ nhỏ như hạt đậu đến lớn như quả nho. Polyp mũi to, gây tắc nghẽn đường thở, chảy nước mũi, nghẹt mũi, mất khứu giác,...
• Vách ngăn mũi lệch: Vách ngăn mũi lệch nặng, gây tắc nghẽn đường thở, ảnh hưởng đến chức năng hô hấp. Vách ngăn mũi lệch kết hợp với các bệnh lý khác như: Viêm xoang mãn tính, polyp mũi,...
• U xoang: U xoang là một thuật ngữ chung để chỉ các khối u phát triển trong xoang. Bao gồm u xoang lành tính: Loại u xoang này khá phổ biến và không cần điều trị. U xoang ác tính hiếm gặp hơn, có thể gây ra những triệu chứng nghiêm trọng và cần phải được điều trị.
• Các trường hợp khác: Chấn thương xoang, dị tật bẩm sinh ở xoang, các bệnh lý khác liên quan đến xoang.

Lưu ý: Việc quyết định mổ xoang cần được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng sau khi thăm khám và đánh giá kỹ lưỡng tình trạng bệnh lý của bạn. Mổ xoang chỉ là phương pháp điều trị cuối cùng khi các phương pháp điều trị nội khoa không hiệu quả.

Các phương pháp mổ xoang phổ biến hiện nay

Bạn có biết có bao nhiêu phương pháp phẫu thuật xoang khác nhau? Ngay sau đây chúng tôi sẽ bật mí cho bạn.

Chỉnh hình vách ngăn

Chỉnh hình vách ngăn là một thủ thuật phẫu thuật nhằm điều chỉnh vách ngăn mũi bị lệch, giúp cải thiện lưu thông khí và giảm các triệu chứng liên quan. Vách ngăn mũi là cấu trúc bằng sụn và xương chia hốc mũi thành hai bên. Vách ngăn bình thường sẽ thẳng, tuy nhiên một số trường hợp có thể bị cong hoặc lệch. Thủ thuật chỉnh hình vách ngăn được thực hiện để: Làm thẳng vách ngăn, cải thiện lưu thông khí, giảm các triệu chứng liên quan. 

Có hai phương pháp chỉnh hình vách ngăn chính:

• Nội soi: Sử dụng dụng cụ chuyên dụng và camera nhỏ đưa qua mũi để chỉnh hình vách ngăn.
• Mổ hở: Cắt một đường nhỏ bên ngoài mũi để chỉnh hình vách ngăn.

Lựa chọn phương pháp phụ thuộc vào mức độ lệch vách ngăn và tay nghề của bác sĩ. Chỉnh hình vách ngăn là một thủ thuật an toàn và hiệu quả. Tuy nhiên, cần có thời gian để hồi phục sau phẫu thuật.

Chỉnh hình cuốn mũi dưới

Chỉnh hình cuốn mũi dưới là thủ thuật nhằm giảm kích thước của cuốn mũi dưới, giúp cải thiện lưu thông khí và giảm nghẹt mũi. Có nhiều phương pháp chỉnh hình cuốn mũi dưới, bao gồm:

• Cắt bỏ cuốn mũi dưới: Bác sĩ phẫu thuật sẽ loại bỏ một phần hoặc toàn bộ cuốn mũi dưới.
• Thu gọn niêm mạc: Bác sĩ phẫu thuật sẽ sử dụng phương pháp đốt điện hoặc laser để giảm kích thước niêm mạc cuốn mũi.
• Chỉnh hình cuốn mũi: Bác sĩ phẫu thuật sẽ thay đổi vị trí hoặc hình dạng của cuốn mũi.

Phương pháp chỉnh hình cụ thể sẽ được lựa chọn dựa trên mức độ phì đại của cuốn mũi và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Chỉnh hình cuốn mũi dưới có thể được thực hiện dưới dạng:

• Phẫu thuật nội soi: Bác sĩ phẫu thuật sẽ sử dụng một dụng cụ nhỏ có camera để nhìn vào bên trong mũi và thực hiện phẫu thuật.
• Phẫu thuật mở: Bác sĩ phẫu thuật sẽ tạo một đường mổ nhỏ bên ngoài mũi để thực hiện phẫu thuật.

Chỉnh hình cuốn mũi dưới là một thủ thuật tương đối an toàn và hiệu quả. Hầu hết bệnh nhân có thể hồi phục hoàn toàn trong vòng vài tuần.

Phẫu thuật xoang nội soi chức năng

Phẫu thuật xoang nội soi chức năng (FESS) là một kỹ thuật tiên tiến được sử dụng để điều trị các bệnh lý về xoang. Phương pháp này sử dụng một ống nội soi nhỏ, có gắn camera và đèn soi, để đưa vào mũi và quan sát bên trong xoang. Sau đó, bác sĩ phẫu thuật sẽ sử dụng các dụng cụ chuyên dụng đi qua ống nội soi để thực hiện các thao tác điều trị.

Ưu điểm

FESS chỉ sử dụng các đường mổ nhỏ, hạn chế tối đa tổn thương và sẹo so với phẫu thuật xoang truyền thống, sử dụng camera giúp bác sĩ quan sát trực tiếp bên trong xoang, đảm bảo thao tác chính xác. Khi thực hiện phẫu thuật có sử dụng kỹ thuật gây tê hoặc gây mê, giúp giảm thiểu cảm giác đau đớn cho bệnh nhân. 

FESS ít xâm lấn hơn nên nguy cơ biến chứng cũng thấp hơn so với phẫu thuật xoang truyền thống. Chính vì vậy, thời gian hồi phục sau phẫu thuật thường ngắn hơn so với phẫu thuật xoang truyền thống và có thể điều trị hiệu quả nhiều bệnh lý xoang, bao gồm polyp mũi, viêm xoang mãn tính, lệch vách ngăn mũi,...

Nhược điểm: 

Chi phí phẫu thuật tốn kém hơn so với phẫu thuật xoang truyền thống. FESS đòi hỏi bác sĩ phải có kỹ thuật chuyên môn cao và giàu kinh nghiệm. Tuy ít gặp như thủ thuật này vẫn có thể dẫn đến một số biến chứng như chảy máu, nhiễm trùng, tổn thương thần kinh,... Và đặc biệt không phải ai cũng phù hợp, phẫu thuật xoang nội soi không phù hợp với những bệnh nhân có bệnh lý tim mạch, hô hấp nặng hoặc dị ứng với thuốc gây mê.

Nong lỗ xoang bằng bóng

Nong lỗ thông xoang bằng bóng, còn được gọi là nong xoang bằng bóng, là một thủ thuật xâm lấn tối thiểu được sử dụng để điều trị viêm xoang mạn tính. Có quy trình thực hiện như sau:

• Bác sĩ phẫu thuật sẽ đưa một ống mỏng, linh hoạt gọi là ống thông vào mũi và dẫn nó vào xoang.
• Ở cuối ống thông là một quả bóng xì hơi.
• Khi quả bóng được định vị trong phần bị tắc của xoang, bác sĩ phẫu thuật sẽ thổi phồng nó lên, làm xẹp nó, sau đó bơm lại nó.
• Điều này giúp nong và mở rộng phần bị ảnh hưởng của xoang, giúp cải thiện sự lưu thông khí và dịch trong xoang.
• Bóng và ống thông được lấy ra sau thủ thuật.

Nong lỗ xoang bằng bóng giúp người bệnh thấy ít đau hơn so với phẫu thuật xoang truyền thống. Thời gian hồi phục nhanh hơn và đặc biệt hiệu quả trong điều trị viêm xoang mạn tính.

Các biến chứng có thể gặp sau phẫu thuật xoang

Phẫu thuật xoang là một kỹ thuật y tế hiệu quả để điều trị nhiều bệnh lý về xoang, bao gồm viêm xoang mãn tính, polyp mũi, vách ngăn lệch,... Tuy nhiên, như bất kỳ thủ thuật y tế nào, phẫu thuật xoang cũng có thể tiềm ẩn một số biến chứng. Dưới đây là một số biến chứng có thể gặp sau phẫu thuật xoang:

• Chảy máu: Đây là biến chứng thường gặp nhất, thường xảy ra trong vài ngày đầu sau phẫu thuật. Chảy máu nhẹ thường tự cầm máu hoặc có thể được kiểm soát bằng cách nhét bông gòn. Chảy máu nặng cần được xử lý kịp thời bởi bác sĩ.
• Nhiễm trùng: Nguy cơ nhiễm trùng sau phẫu thuật xoang khá thấp. Các triệu chứng nhiễm trùng bao gồm sốt, chảy mủ hôi, đau nhức, sưng tấy. Cần điều trị bằng kháng sinh nếu có dấu hiệu nhiễm trùng.
• Tổn thương thần kinh: Có thể xảy ra tổn thương thần kinh trong quá trình phẫu thuật, dẫn đến tê bì, ngứa ran hoặc mất cảm giác ở vùng mũi và môi. Hầu hết các trường hợp tổn thương thần kinh đều hồi phục sau một thời gian.
• Rò rỉ dịch não tủy: Biến chứng hiếm gặp nhưng nguy hiểm, xảy ra khi có rò rỉ dịch não tủy từ não qua xoang. Các triệu chứng bao gồm đau đầu dữ dội, chảy nước mũi trong suốt, cứng cổ. Cần được phẫu thuật để sửa chữa rò rỉ.
• Sẹo: Phẫu thuật xoang có thể để lại sẹo ở bên ngoài hoặc bên trong mũi. Mức độ sẹo phụ thuộc vào kỹ thuật phẫu thuật và cơ địa của mỗi người.
• Các biến chứng khác: Khô mũi, nghẹt mũi, thay đổi khứu giác, ù tai, đau họng. Hầu hết các biến chứng này đều nhẹ và sẽ tự khỏi sau một thời gian.

Để giảm thiểu nguy cơ biến chứng sau phẫu thuật xoang, bạn cần:

• Lựa chọn bệnh viện uy tín và bác sĩ có kinh nghiệm.
• Tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ trước và sau phẫu thuật.
• Báo cho bác sĩ biết nếu có bất kỳ triệu chứng bất thường nào sau phẫu thuật.

Mổ xoang là một phương pháp điều trị hiệu quả cho các bệnh lý về mũi xoang. Tuy nhiên, mổ xoang cũng có thể tiềm ẩn một số biến chứng. Hy vọng bài viết đã cung cấp những thông tin hữu ích về các phương pháp mổ xoang và những biến chứng có thể gặp. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn cụ thể về phương pháp mổ xoang phù hợp với bản thân.

Xem thêm: 

• Một số cách chữa nhức đầu viêm xoang hiệu quả mà bạn có thể tham khảo
• Viêm xoang để lâu có sao không? Có gây biến chứng không?