Trầm cảm thể thao và những hậu quả khôn lường

Trầm cảm thể thao là một trong các vấn đề xảy ra ở các vận động viên thể thao ở thời kỳ đỉnh cao, gây nhiều tiếc nuối trong sự nghiệp của họ. Những hệ lụy của trầm cảm là điều bạn khó có thể lường trước. Vậy đâu là những biểu hiện và cách điều trị, phòng ngừa trầm cảm thể thao, cùng tìm hiểu với Nhà thuốc Long Châu.

Trầm cảm thể thao là gì?

Trầm cảm trong thể thao là vấn đề đã thu hút nhiều sự chú ý, đặc biệt là sau những trường hợp trầm cảm của một số vận động viên nổi tiếng tại Việt Nam trong thời gian gần đây, khi họ đã cần phải tìm kiếm sự trợ giúp từ các chuyên gia tâm lý để điều trị và thậm chí suýt bỏ cuộc với sự nghiệp thể thao của mình. Mặc dù vấn đề này đang trở nên nóng bỏng, nhưng hiện vẫn chưa có số liệu chính xác hoặc nghiên cứu cụ thể nào về tình trạng trầm cảm trong cộng đồng vận động viên ở Việt Nam.

Trái lại, có sự khẳng định rõ ràng từ phía các nhà nghiên cứu về tác dụng tích cực của việc tập thể dục trong việc giảm căng thẳng, lo lắng và trầm cảm. Ví dụ, một nghiên cứu trên một nhóm hơn 33.000 người khỏe mạnh trong suốt hơn 10 năm đã chỉ ra rằng, 44% số người không thực hiện hoạt động thể chất đều gặp phải các triệu chứng của trầm cảm, so với những người dành từ 1 đến 2 giờ mỗi tuần cho việc tập thể dục. Việc duy trì một lối sống vận động cân đối thường đi kèm với việc giảm stress và lo lắng.

Tuy nhiên, đối với các vận động viên chuyên nghiệp - Những người đều có lịch trình tập luyện hàng ngày, họ vẫn phải đối mặt với nguy cơ cao về khủng hoảng tinh thần. Những áp lực từ việc thi đấu, cũng như những cảm xúc trước và sau trận đấu, đặc biệt là khi phải đối mặt với thất bại, tạo ra một môi trường căng thẳng không thể tránh khỏi.

Các môn thể thao yêu cầu sự hy sinh và khổ luyện từ khi còn nhỏ đã tạo ra một tỷ lệ cao của vận động viên gặp phải trầm cảm thể thao. Những áp lực về vấn đề thể chất, cùng với áp lực từ việc vượt qua các vòng loại và mục tiêu thành công trong tương lai có thể gây ra những ảnh hưởng lâu dài đến tâm trí của các tài năng trẻ.

Ngoài ra, nhiều biến cố khác như chấn thương hay các sự kiện không mong muốn trong quá trình tập luyện và thi đấu cũng là nguyên nhân gây ra vấn đề về sức khỏe tinh thần cho các vận động viên thể thao chuyên nghiệp.

Nguyên nhân gây trầm cảm ở vận động viên chuyên nghiệp

Vận động viên chuyên nghiệp có thể rơi vào trạng thái trầm cảm thể thao vì một số lý do sau:

• Chấn thương dài hạn và suy giảm thể chất, thể lực làm giảm hiệu suất trong tập luyện và thi đấu, đôi khi buộc họ phải nghỉ ngơi hoặc thậm chí phải chấm dứt sự nghiệp.
• Lịch trình tập luyện quá độ, dẫn đến mệt mỏi và sợ hãi, khiến họ tránh xa việc tập luyện.
• Áp lực từ mục tiêu cá nhân hoặc kỳ vọng từ huấn luyện viên, gia đình và xã hội khiến họ cảm thấy thất vọng và buồn bã khi không đạt được như mong đợi.
• Suy nhược cơ thể hoặc thiếu ngủ kéo dài do nhiều lý do khác nhau.
• Lạm dụng chất kích thích có thể dẫn đến tình trạng trầm cảm.
• Bệnh lý tại não như viêm não, u não hoặc tai biến mạch máu não có thể ảnh hưởng đến cảm xúc và hành vi.
• Mối quan hệ xấu trong đội tuyển, gia đình và xã hội, bao gồm sự ganh đua không lành mạnh và sự thiếu công bằng từ phía huấn luyện viên.
• Các cú sốc tình cảm như mất mát, khủng hoảng tài chính hoặc thiên tai cũng có thể góp phần vào tình trạng trầm cảm.

Tất cả những vấn đề trên, nếu xảy ra đột ngột hoặc kéo dài, có thể gây ra sự ức chế trong não, dẫn đến trầm cảm ở các vận động viên chuyên nghiệp.

Dấu hiệu của trầm cảm thể thao

Dấu hiệu của trầm cảm ở vận động viên chuyên nghiệp thường dễ nhận biết từ bên ngoài, có thể bao gồm:

• Khí sắc u tối trong tâm trạng, thể hiện qua việc trở nên ít nói và ít tương tác hơn với người khác.
• Sự mất tập trung và khả năng chú ý kém, thường xuyên quên mất các thông tin và nhiệm vụ của mình.
• Mất động lực và niềm tin, thể hiện qua sự buông lỏng và thiếu sức sống trong các hoạt động thể thao, cũng như khó khăn trong việc duy trì động lực và hứng khởi.
• Thái độ cáu kỉnh, bực tức và thường xuyên chống đối trong giao tiếp và tương tác với người khác.
• Thay đổi cân nặng không rõ nguyên nhân, có thể là tăng hoặc giảm cân một cách bất thường.
• Cảm giác lo lắng, khó ngủ, mất ngủ, và thậm chí là không thèm ăn uống hoặc bỏ bữa ăn.
• Sự tránh xa và cô lập bản thân, có thể thể hiện qua việc tránh gặp gỡ và giao tiếp với đám đông.

Trong quá trình tập luyện, những vận động viên mắc trầm cảm thể thao thường gặp phải các vấn đề như mắc lỗi kỹ thuật thường xuyên, sự giảm sút về thể lực và cảm giác mệt mỏi không thể hoàn thành các bài tập hoặc thi đấu.

Ngoài ra, họ cũng có thể phát triển xu hướng nghiện rượu và hút thuốc, cũng như dấn thân vào một lối sống bê tha. Mức độ nghiêm trọng nhất có thể xuất hiện những hoang tưởng và suy nghĩ về cái chết.

Hậu quả của trầm cảm thể thao

Các hậu quả của trầm cảm trong thể thao rất nghiêm trọng. Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, vận động viên chuyên nghiệp sẽ trải qua sự suy sụp về cả thể chất và tinh thần. Họ sẽ mất đi ý chí để đặt ra và hoàn thành những mục tiêu của mình, dẫn đến sự giảm sút trong sự nghiệp thể thao của họ. Nguy hiểm hơn nữa, họ có thể rơi vào tình trạng nghiện ngập, kết thân với những nhóm người xấu, sống một cuộc sống không tuân thủ các quy tắc và nghiêm trọng nhất là có suy nghĩ về tự sát.

Ngoài ra, một cá nhân bị trầm cảm cũng có thể gây ra sự hoang mang và nghi kỵ trong tập thể, ảnh hưởng đến tinh thần của các thành viên khác.

Điều trị và phòng ngừa trầm cảm thể thao

Để điều trị và phòng ngừa trầm cảm ở vận động viên chuyên nghiệp, cần có sự phối hợp từ bản thân vận động viên, huấn luyện viên, đồng đội, gia đình và cả các tổ chức xã hội.

Việc tập luyện cần kết hợp với lối sống có trật tự, kỷ cương trong ăn uống, sinh hoạt, ngủ nghỉ và tăng cường giao lưu với người khác. Ngoài ra, khi xuất hiện chấn thương hoặc bệnh tật nên được điều trị triệt để cân nhắc điều chỉnh mục tiêu tập luyện cũng như thi đấu phù hợp với khả năng bản thân.

Khi cần thiết, vận động viên cần tìm đến bác sĩ tâm lý để được kê đơn thuốc chống trầm cảm phù hợp, nhưng không nên lạm dụng thuốc và phải giảm dần sự phụ thuộc.

Nhà thuốc Long Châu hy vọng bài viết trên đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về trầm cảm thể thao. Trầm cảm mang theo những hệ lụy rất lớn, vậy nên bên cạnh việc chăm sóc sức khỏe thể chất thì cũng đừng quên chăm lo cho sức khỏe tinh thần mình để có tinh thần luôn thoải mái và an yên.

Xem thêm: Nguy cơ bị trầm cảm gia tăng nếu lười vận động