Trẻ bị điếc có nói được không? Cách chẩn đoán và điều trị bệnh điếc ở trẻ

Theo dự tính, tại Việt Nam có hơn 39.000 em bé gặp khó khăn trong việc nghe và nói, trong đó khoảng 15.500 trẻ thuộc độ tuổi từ 0 đến 6 bị điếc hoặc có khả năng nghe kém. Do đó, việc thực hiện sàng lọc các trường hợp câm điếc kể từ khi mới sinh trở nên càng quan trọng hơn bao giờ hết. Bài viết dưới đây của Nhà thuốc Long Châu sẽ chia sẻ chi tiết hơn về vấn đề điếc có nói được không và cách điều trị căn bệnh này.

Tìm hiểu về bệnh điếc ở trẻ

Trước khi tìm hiểu trẻ bị điếc có nói được không thì chúng ta cùng xem bệnh điếc ở trẻ là thế nào nhé. Trẻ bị điếc thường được phân loại thành hai nhóm chính là trẻ điếc bẩm sinh và trẻ điếc do các nguyên nhân nào đó gây ra sau khi sinh.

Trường hợp điếc bẩm sinh ở trẻ sơ sinh là một hiện tượng hiếm gặp. Nguyên nhân của điều này có thể liên quan đến những yếu tố sau:

• Vấn đề gen: Do mẹ của trẻ mắc chứng bệnh về tai từ khi còn nhỏ hoặc trong gia đình có tiền sử về bệnh điếc. Có trường hợp điếc có thể được di truyền từ thế hệ trước đó.
• Thời kỳ thai kỳ: Có thể do người mẹ trong thời kỳ thai kỳ đã tiếp xúc với các chất gây hại như rượu, thuốc lá, thuốc chữa bệnh hoặc chất độc như streptomycin, gây tổn thương đến hệ thần kinh thính giác của thai nhi.
• Tổn thương đầu khi sinh nở: Một số trường hợp điếc bẩm sinh xuất phát từ việc đầu của trẻ bị tổn thương trong quá trình sinh nở khó khăn, gây ra tổn thương đối với thính giác sơ sinh.

Còn về trường hợp trẻ bị điếc sau khi sinh ra thì có hai khả năng chính đó là:

• Tổn thương từ bên ngoài: Điều này xảy ra khi trẻ bị tổn thương tai bên ngoài, gây ra tổn thương nghiêm trọng và mất thính giác.
• Bệnh lý trong quá trình trưởng thành: Một số trường hợp điếc sau này có thể liên quan đến các căn bệnh gây tổn thương đến khu vực thính giác trong não hoặc thần kinh thính giác, ví dụ như viêm màng não, viêm tai giữa, cảm cúm và trong trường hợp nghiêm trọng có thể phá hủy hệ thống truyền âm trong tai.

Trẻ bị điếc có nói được không?

Về thắc mắc trẻ bị điếc có nói được không thì Nhà thuốc Long Châu thông tin đến bạn như sau: Trong hầu hết trường hợp, trẻ bị điếc thường gặp khó khăn trong việc nói, nhưng điều quan trọng cần lưu ý là không phải tất cả trẻ bị điếc đều mất khả năng nói từ khi mới sinh. Nguyên nhân chính cho hiện tượng này có liên quan đến sự mất niềm tin của một số bậc cha mẹ vào khả năng học nói của con mình, họ không tạo cơ hội cho trẻ phát triển khả năng ngôn ngữ. Kết quả, trẻ không thể nói được.

Điếc có nói được không thì trong trường hợp trẻ mất khả năng nghe trước khi trẻ biết nói (thường là trước 2 tuổi) thì được gọi là điếc bẩm sinh và câm là hậu quả của việc bị điếc trong giai đoạn đầu đời của trẻ. Do trẻ không thể tiếp nhận các tín hiệu âm thanh, trẻ không thể bắt chước và rèn luyện ngôn ngữ, dẫn đến tình trạng không nói được.

Như vậy có thể thấy việc trẻ bị điếc có nói được không còn phụ thuộc rất nhiều vào cách xử lý của các bậc cha mẹ. Nếu cha mẹ có đủ lòng kiên nhẫn và tình yêu, họ có thể giúp trẻ rèn luyện khả năng ngôn ngữ miệng. Bằng cách hướng dẫn và rèn luyện đặc biệt dành riêng cho trẻ điếc, trẻ sẽ học được cách phát âm và truyền đạt ý nghĩa bằng giọng nói, ngay cả khi trẻ có chứng điếc bẩm sinh.

Cách chẩn đoán trẻ bị bệnh điếc

Như vậy ở phần trên chúng ta đã giải đáp được vấn đề trẻ bị điếc có nói được không? Vậy cách xác định trẻ bị điếc như thế nào? Thông thường có nhiều phụ huynh tập trung vào việc theo dõi khả năng nói của trẻ nhưng lại bỏ qua việc kiểm tra khả năng thính giác của con. Điều này dẫn đến việc bỏ lỡ "thời kỳ vàng" để sàng lọc và can thiệp sớm cho trẻ mắc chứng điếc bẩm sinh trước 6 tháng tuổi.

Khi trẻ bị mắc chứng nghe kém và được phát hiện sớm, có thể áp dụng các phương pháp điều trị và can thiệp kịp thời, giúp trẻ có cơ hội phục hồi, thậm chí học nói và phát triển như trẻ bình thường, tuy rằng tiến trình này có thể chậm hơn so với trẻ bình thường.

Nói chung, việc theo dõi khả năng thính giác của trẻ là quan trọng ở mọi giai đoạn phát triển. Các dấu hiệu về tai cần được quan tâm, ví dụ như viêm mũi họng, dị hình vành tai hoặc ống tai ngoài, đau tai hoặc viêm tai đều là những tín hiệu mà cha mẹ cần chú ý.

Cách thực hiện sàng lọc chứng điếc bẩm sinh:

• Trẻ sơ sinh: Quan sát phản xạ của trẻ khi có tiếng động. Trẻ bình thường thường sẽ cử động tay chân, chớp mắt hoặc khóc khi có âm thanh. Trẻ bị khiếm thính sẽ không có các dấu hiệu này.
• Trẻ từ vài tháng đến 1 tuổi: Ở độ tuổi này, trẻ đã biết quay đầu theo các nguồn âm thanh như chuông hoặc lục lạc. Trẻ bình thường sẽ giật mình hoặc khóc khi nghe tiếng động lớn như còi ô tô, sấm hoặc đồ vật rơi mạnh. Trẻ bị điếc sẽ không phản ứng như vậy.
• Trẻ từ 1 - 3 tuổi: Trẻ thường bắt đầu học nói và thường nói các từ đơn giản. Trẻ suy giảm thính lực có thể nói chậm, nói ngọng hoặc không nói. Trẻ cũng có thể không phản ứng khi được gọi hoặc khi nghe âm thanh lớn.
• Trẻ trên 3 tuổi: Những dấu hiệu về sự kém thính giác trở nên rõ ràng hơn, bao gồm việc trẻ không có phản ứng đúng mức với âm thanh, trẻ nói ngọng hoặc không rõ.
• Trẻ trong giai đoạn học đường: Trẻ có khả năng nghe kém thường thể hiện sự tiếp thu chậm, có thành tích học kém hơn so với bạn đồng trang lứa, dễ cáu giận, thiếu tập trung, không muốn tương tác xã hội, tham gia vào các hoạt động tập thể.

Phương pháp điều trị bệnh điếc ở trẻ

Ở Việt Nam hiện nay, việc can thiệp sớm cho trẻ mắc chứng điếc bẩm sinh được thực hiện thông qua hai phương pháp chính đó là:

• Phương pháp khoa học hiện đại: Trong phương pháp này, chuyên gia sẽ áp dụng các thiết bị nghe tiên tiến như cấy ốc tai điện tử. Các thiết bị này được điều chỉnh và tùy chỉnh để phù hợp với mức độ thính lực của trẻ, nhằm cải thiện khả năng nghe và hiểu âm thanh.
• Phương pháp ngôn ngữ ký hiệu và trị liệu ngôn ngữ: Đây là phương pháp đòi hỏi sự kiên nhẫn và chú tâm cao độ từ phía gia đình. Trong quá trình này, trẻ được hướng dẫn sử dụng ngôn ngữ ký hiệu cùng với việc học nói thông qua trị liệu ngôn ngữ. Kết hợp giữa ngôn ngữ ký hiệu và trị liệu giúp trẻ học cách truyền đạt ý nghĩa bằng cách sử dụng ngôn ngữ ký hiệu cũng như phát triển khả năng nói.

Trong trường hợp trẻ sơ sinh, triệu chứng điếc thường không rõ ràng từ bên ngoài, cha mẹ rất khó dựa vào quan sát để xác định. Việc chậm trễ trong điều trị có thể khiến trẻ mắc chứng điếc bẩm sinh và trong tương lai nó còn có thể gây ra tình trạng câm. Vì vậy, tốt nhất là gia đình nên đưa trẻ đi kiểm tra thính lực ngay từ khi trẻ mới sinh để có cơ hội sàng lọc sớm cho trẻ mắc chứng điếc bẩm sinh từ đó đưa ra can thiệp thích hợp.

Như vậy Nhà thuốc Long Châu vừa chia sẻ tới bạn đọc những thông tin giải đáp thắc mắc trẻ điếc có nói được không? Hy vọng qua bài viết các bậc phụ huynh sẽ có thêm kiến thức để chăm sóc trẻ tốt hơn. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết của chúng tôi.

Xem thêm:

• Các dạng khiếm thính thường gặp và đặc điểm của từng loại
• Bị điếc bẩm sinh có chữa được không? Các phương pháp chữa trị