Trẻ hay cáu gắt phải làm sao? Cách giúp trẻ giải tỏa cảm xúc

Trong quá trình chăm sóc trẻ sơ sinh, một số trẻ sẽ thường trải qua giai đoạn cáu gắt và dễ nổi nóng. Điều này cũng khiến cho việc giúp trẻ quản lý và cân bằng cảm xúc trở nên thách thức hơn đối với các bậc phụ huynh. Vậy khi trẻ hay cáu gắt phải làm sao để giúp trẻ xử lý cảm xúc một cách hiệu quả và làm sao để dạy trẻ học cách kiểm soát bản thân trong những tình huống căng thẳng?

Nguyên nhân khiến trẻ cáu gắt

Trước khi tìm hiểu kỹ hơn về vấn đề trẻ hay cáu gắt phải làm sao cũng như các nguyên nhân khiến trẻ cáu gắt, cần làm rõ cáu gắt, tức giận là một trạng thái tâm lý bình thường của con người. Bất cứ ai kể cả trẻ nhỏ đều có quyền được cáu gắt và đây là biểu hiện hoàn toàn bình thường.

Khi cáu gắt, trẻ sẽ có những biểu hiện như nóng giận, có các dấu hiệu phản kháng hoặc thậm chí là có hành động gây hại cho chính bản thân hoặc người khác. Ngoài ra, khi cáu gắt trẻ cũng có thể thể hiện sự lo lắng, căng thẳng hoặc dễ dàng rơi vào tình trạng tâm trạng không ổn định. Khi thấy trẻ xuất hiện những dấu hiệu này thì cha mẹ nên tìm cách can thiệp kịp thời để giúp trẻ giải quyết vấn đề dẫn đến việc trẻ cáu gắt và giúp trẻ cân bằng, xử lý cảm xúc một cách tích cực.

Điều quan trọng nhất khi “xoa dịu” những trẻ đang cáu gắt chính là tìm ra và hiểu rõ nguyên nhân gây ra sự cáu gắt ở trẻ. Có nhiều yếu tố có thể đóng vai trò trong việc khiến trẻ trở nên cáu gắt, bao gồm yếu tố nội tại và yếu tố ngoại cảnh. Yếu tố nội tại thường bao gồm sự phát triển của hệ thần kinh, tại một số giai đoạn phát triển trẻ có thể nhạy cảm hơn, điều này khiến cho trẻ dễ bị kích động và khó kiểm soát cảm xúc. Ngoài ra, các yếu tố ngoại cảnh như môi trường gia đình, áp lực học tập, xã hội và tình trạng sức khỏe cũng có thể ảnh hưởng đến cách trẻ xử lý cảm xúc của mình và dễ khiến trẻ cáu gắt. Việc hiểu rõ những nguyên nhân này sẽ giúp chúng ta áp dụng các biện pháp phù hợp để hỗ trợ trẻ giải tỏa cảm xúc hiệu quả hơn.

Các biện pháp giúp trẻ giải tỏa cảm xúc khi cáu gắt

Chắc hẳn có rất nhiều cha mẹ không biết trẻ hay cáu gắt phải làm sao để xoa dịu. Tuy nhiên thực tế điều này hoàn toàn không quá khó khăn. 

Để giúp trẻ xử lý, cân bằng cảm xúc một cách hiệu quả, có một số biện pháp và kỹ thuật mà cha mẹ có thể tham khảo áp dụng.

• Giúp trẻ bình tĩnh: Trẻ cáu gắt sẽ rất dễ mất bình tĩnh, vì vậy cha mẹ nên tìm cách để giúp trẻ giữ bình tĩnh trở lại. Tuyệt đối không nên nổi nóng ngược lại với trẻ khi trẻ đang cáu gắt vì có thể càng khiến tình hình trở nên nghiêm trọng hơn.
• Giao tiếp với trẻ: Phương pháp quan trọng và hiệu quả nhất để xoa dịu những trẻ đang cáu gắt chính là giao tiếp với trẻ. Cha mẹ nên bình tĩnh, tìm cách giao tiếp hiệu quả với trẻ để tìm ra nguyên nhân khiến trẻ cáu gắt. Từ đó tìm ra phương pháp giải quyết gốc rễ của vấn đề.
• Không nên để trẻ một mình: Khi trẻ cáu gắt hoặc có các hành vi phản kháng, nhiều phụ huynh lựa chọn rời đi để trẻ ở một mình và tự giải quyết cảm xúc của mình. Tuy nhiên đây là suy nghĩ hoàn toàn không đúng. Khi trẻ cáu giận, trẻ rất dễ mất kiểm soát và có thể thực hiện những hành động gây tổn thương cho chính bản thân mình hoặc những gì xung quanh. Thậm chí, về lâu dài, việc này còn có thể dẫn đến tình trạng trẻ bị “chai lì cảm xúc”, vô cảm và khiến cho khoảng cách giữa cha mẹ và trẻ trở nên xa dần.
• Không nên quá tập trung vào việc dỗ dành trẻ: Nhiều cha mẹ có xu hướng dỗ dành, chiều trẻ vô điều kiện mỗi khi trẻ cáu giận hay quấy khóc. Nhưng điều này sẽ khiến cho trẻ cảm thấy mình là “trung tâm” của mọi thứ và chỉ cần thể hiện cảm xúc cáu giận là có thể đạt được mọi thứ. Vì vậy, khi này cha mẹ nên bình tĩnh giao tiếp với trẻ để tìm hiểu nguyên nhân khiến trẻ cáu giận và tìm phương hướng giải quyết.

Phương pháp dạy trẻ kiểm soát cảm xúc

Bên cạnh việc tìm cách xử lý khi trẻ cáu gắt cha mẹ cũng nên học cách dạy trẻ kiểm soát cảm xúc để trẻ không cáu giận vô cớ. Dưới đây là một số phương pháp dạy trẻ kiểm soát cảm xúc khá hiệu quả mà cha mẹ có thể tham khảo:

• Giáo dục cách thể hiện cảm xúc cho trẻ: Đầu tiên, việc dạy trẻ cách thể hiện cảm xúc là một phương pháp vô cùng quan trọng. Trẻ cần được học cách nhận biết và biểu đạt cảm xúc của mình một cách lành mạnh và tích cực, thay vì dễ dàng trở nên cáu gắt, căng thẳng hoặc tức giận. Bằng cách này, chúng ta có thể giúp trẻ học được cách kiểm soát và thể hiện cảm xúc của mình một cách lành mạnh và xây dựng.
• Dạy trẻ thư giãn: Không chỉ người lớn mà trẻ nhỏ cũng cần được thư giãn và giải tỏa cảm xúc. Các hoạt động như thiền, yoga hoặc thậm chí là việc thực hiện những hoạt động ngoại khóa yêu thích có thể giúp trẻ giảm căng thẳng và tạo ra một trạng thái tinh thần thoải mái hơn.
• Dạy trẻ kiên nhẫn và khả năng kiểm soát, quản lý cảm xúc: Một phần quan trọng của việc giúp trẻ quản lý cảm xúc là nuôi dưỡng tính kiên nhẫn và tự kiểm soát cảm xúc của trẻ. Bằng cách này, chúng ta có thể giúp trẻ phát triển các kỹ năng quan trọng để tự tin và tự chủ trong việc xử lý cảm xúc và đối diện với các thách thức trong cuộc sống.

Để hỗ trợ trẻ vượt qua giai đoạn cáu gắt và xử lý cảm xúc một cách tích cực, hãy tạo ra một môi trường hỗ trợ và đồng cảm. Luôn lắng nghe và hiểu rõ cảm xúc của trẻ, và hỗ trợ trẻ trong việc biểu đạt và giải quyết những cảm xúc đó một cách an toàn và lành mạnh.

Để tránh những bối rối, không biết trẻ hay cáu gắt phải làm sao, cha mẹ nên dạy trẻ cách quản lý cảm xúc và phát triển tính kiên nhẫn và tự kiểm soát. Bằng cách cung cấp cho trẻ các kỹ năng và hỗ trợ cần thiết, chúng ta có thể giúp trẻ xây dựng sự tự tin và sức mạnh trong việc đối phó với các thách thức trong cuộc sống và xây dựng một tương lai thành công và hạnh phúc.

Xem thêm: Tình trạng trẻ sơ sinh đổ mồ hôi sau gáy là bệnh gì?