Trẻ ho kéo dài uống thuốc không khỏi phải làm sao?

Không ít cha mẹ rơi vào tình trạng bối rối khi trẻ ho kéo dài uống thuốc không khỏi. Liệu đây có phải là dấu hiệu của một bệnh lý tiềm ẩn nào đó? Trong bối cảnh trẻ em dễ bị tác động bởi môi trường, virus và sức đề kháng còn yếu, tình trạng ho dai dẳng không nên xem nhẹ. Việc hiểu nguyên nhân, nhận biết dấu hiệu nguy hiểm và có hướng xử lý đúng sẽ giúp cha mẹ yên tâm trong việc chăm sóc con.

Nguyên nhân khiến trẻ ho kéo dài uống thuốc không khỏi

Trẻ ho kéo dài là một vấn đề thường gặp tại các cơ sở khám chữa bệnh nhi khoa. Nhiều trường hợp, dù đã điều trị bằng thuốc nhưng tình trạng vẫn không cải thiện. Và không ít trẻ ho kéo dài uống thuốc không khỏi cần tái khám nhiều lần. Tình trạng này có thể xuất phát từ những nguyên nhân như:

Lạm dụng thuốc, không điều trị theo nguyên nhân gây ho

Có một thực tế không thể phủ nhận là không ít bậc phụ huynh hiện nay vẫn có thói quen tự ý mua thuốc ho, thuốc kháng sinh khi thấy trẻ bị ho. Tuy nhiên, ho là một triệu chứng, không phải bệnh. Nếu không xác định được căn nguyên gây ho, việc dùng thuốc không những không hiệu quả mà còn có thể gây hại cho sức khỏe của bé.

Không phân biệt được ho do virus, vi khuẩn hay dị ứng cũng là một sai lầm thường gặp. Ho do virus thường tự khỏi sau 7 - 10 ngày, và thường không cần điều trị bằng thuốc. Trong khi đó, ho do vi khuẩn như trong bệnh viêm phổi, viêm phế quản lại cần được điều trị bằng kháng sinh phù hợp. Ho do dị ứng lại liên quan đến phản ứng miễn dịch, cần được điều trị theo cách khác.

Trẻ bị kháng thuốc kháng sinh

Trẻ ho kéo dài uống thuốc không khỏi cũng có thể do tình trạng kháng thuốc. Việc cha mẹ nhiều lần tự ý cho con uống kháng sinh khi chưa có chỉ định của bác sĩ, uống không đúng cách sẽ dẫn đến tình trạng kháng thuốc kháng sinh.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã xếp Việt Nam vào nhóm các nước có tỷ lệ kháng kháng sinh cao nhất thế giới. Khi kháng sinh không còn tác dụng, điều trị nguyên nhân gây ho trở nên khó khăn và kéo dài hơn.

Trẻ ho do bệnh lý

Trẻ bị hen phế quản hoặc viêm phế quản mãn tính cũng có biểu hiện ho kéo dài. Đây là những bệnh lý cần theo dõi lâu dài và điều trị kiểm soát viêm, chứ không thể khỏi chỉ với thuốc ho thông thường.

Một số trẻ bị trào ngược dạ dày thực quản. Khi dịch vị trào lên họng, trẻ có thể ho dai dẳng, đặc biệt vào ban đêm. Các bệnh viêm tai giữa hoặc viêm xoang kéo dài cũng có thể gây ho mãn tính do dịch chảy thường xuyên chảy xuống họng của trẻ.

Trẻ bị ho do dị ứng

Dị ứng với thời tiết, khói bụi hoặc lông thú hay phấn hoa cũng là nguyên nhân phổ biến khiến trẻ bị ho. Trong trường hợp này, uống thuốc sẽ không thể giúp trẻ khỏi ho nếu hàng ngày trẻ vẫn tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng.

Cần làm gì khi trẻ ho kéo dài uống thuốc không khỏi?

Khi con bị ho kéo dài không khỏi, dưới đây là những việc cha mẹ nên làm:

Ngừng việc dùng thuốc tùy tiện

Khi trẻ ho kéo dài mà không đáp ứng điều trị, cha mẹ hãy ngừng việc cho con dùng thuốc tùy tiện, không có chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ. Tự ý dùng thuốc khi chưa xác định nguyên nhân dẫn đến điều trị sai hướng và làm chậm quá trình hồi phục.

Giữ vệ sinh nơi ở, hạn chế tác nhân gây dị ứng

Hãy thường xuyên lau dọn, hút bụi, giặt chăn màn, để trẻ tránh xa vật nuôi và khói thuốc,… nếu trẻ có cơ địa dị ứng. Nhiều nghiên cứu cho thấy, trẻ sống trong môi trường không khí ô nhiễm có nguy cơ mắc bệnh hô hấp cao gấp 1,7 lần.

Chăm sóc, hỗ trợ giảm ho tại nhà

Các biện pháp chăm sóc tại nhà như xông hơi bằng tinh dầu an toàn, uống nước ấm thường xuyên, dùng các loại thảo dược như gừng, mật ong, húng chanh,… cũng có thể giúp bé giảm ho phần nào. Tuy nhiên trước khi áp dụng cho trẻ dưới 1 tuổi cha mẹ cần cân nhắc kỹ và tham khảo ý kiến bác sĩ.

Tăng cường miễn dịch cho trẻ

Một số nghiên cứu cho thấy thiếu vi chất như vitamin A, D, kẽm có thể liên quan đến nguy cơ nhiễm trùng hô hấp. Cha mẹ cần đảm bảo cho trẻ ăn uống đủ chất, uống đủ nước và ngủ đủ giấc. Trẻ có hệ miễn dịch tốt cũng sẽ chống lại các tác nhân gây bệnh tốt hơn, nhanh khỏi ho hơn.

Cho trẻ đi khám để tìm chính xác nguyên nhân

Cha mẹ nên tìm hiểu nguyên nhân trước khi áp dụng bất cứ cách trị ho cho trẻ nào. Nếu trẻ ho kéo dài uống thuốc không khỏi, cha mẹ cần đưa bé đến cơ sở y tế uy tín để được bác sĩ chuyên khoa nhi hoặc hô hấp thăm khám. Khi đã xác định được chính xác nguyên nhân khiến trẻ ho kéo dài, bác sĩ sẽ có hướng điều trị phù hợp và hiệu quả.

Dấu hiệu nhận biết cần đưa trẻ đi khám ngay

Một số dấu hiệu cho thấy trẻ cần được đi khám ngay như:

• Nếu trẻ ho kéo dài trên 14 ngày, phụ huynh nên đưa trẻ đi khám để xác định nguyên nhân và có hướng điều trị phù hợp.
• Nếu trẻ ho kèm theo sốt, thở rít, hoặc có biểu hiện mệt mỏi, sụt cân, phụ huynh nên đưa trẻ đi khám ngay.
• Trẻ xuất hiện tiếng khò khè hoặc khó thở khi vận động nhẹ cần được kiểm tra chức năng hô hấp.
• Trường hợp trẻ ho có đờm xanh vàng đặc kéo dài cũng cần thăm khám sớm vì đây là dấu hiệu nhiễm trùng đường hô hấp dưới.
• Trẻ bú kém, bỏ ăn, quấy khóc kéo dài và ngủ không ngon giấc, cần sớm loại trừ các nguyên nhân bệnh lý tiềm ẩn.

Theo thống kê, các bệnh hô hấp là nguyên nhân nhập viện hàng đầu ở trẻ dưới 5 tuổi tại Việt Nam. Do đó, nhận diện đúng thời điểm cần đưa trẻ đi khám rất quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe trẻ em.

Trẻ ho kéo dài uống thuốc không khỏi có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong đó phổ biến nhất là xác định không đúng nguyên nhân dẫn đến điều trị sai cách. Vì vậy, để bảo vệ sức khỏe của con, cha mẹ nên cho bé đi khám sớm ngay từ khi triệu chứng ho mới xuất hiện.

Trong một số trường hợp, ho kéo dài cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý. Vì vậy, cha mẹ nên theo dõi các triệu chứng khác kèm theo ho và cung cấp thông tin đầy đủ, giúp các bác sĩ chẩn đoán bệnh chính xác.