Trẻ sơ sinh hay gãi đầu dụi mắt có sao không?

Trong các giai đoạn phát triển, trẻ sơ sinh sẽ hình thành nhiều thói quen khác nhau. Đó có thể là thói quen mút tay, dụi mắt hay gãi đầu. Những thói quen này có thể tự biến mất trong một vài tuần và cũng có thể đi cùng trẻ hết giai đoạn sơ sinh. Các hành động lạ lặp lại thường xuyên khiến các bậc cha mẹ ít nhiều lo lắng. Đây là lý do nhiều ông bố, bà mẹ băn khoăn trẻ sơ sinh hay gãi đầu dụi mắt có sao không?

Nguyên nhân trẻ sơ sinh hay gãi đầu dụi mắt

Ngoài mút tay, gãi đầu và dụi mắt cũng là những thói quen thường gặp ở trẻ sơ sinh. Có nhiều nguyên nhân khác nhau khiến trẻ thường xuyên gãi đầu hay dụi mắt.

Vì sao trẻ sơ sinh hay gãi đầu?

Trẻ sơ sinh bỗng nhiên thích gãi đầu có thể là vì các lý do như:

• Ngay từ khi còn trong bụng mẹ, thai nhi đã có thói quen chạm tay vào khuôn mặt. Thói quen này vẫn tiếp tục phát triển sau sinh và khi chào đời mẹ có thể nhiều lần bắt gặp trẻ gãi đầu.
• Một số trẻ gãi đầu chỉ vì tò mò muốn khám phá chính mình và cảm nhận được các bộ phận trên cơ thể. Những hành động khám phá này là bản năng mà bất kỳ em bé nào cũng có.
• Trong những tuần đầu mới sinh, trẻ sơ sinh không đủ cả năng kiểm soát các vận động của cơ thể. Phản xạ Moro ở trẻ sơ sinh còn gọi là phản xạ giật mình - một phản ứng không có chủ ý. Khi đó, bé có biểu hiện ưỡn lưng, huơ tay chân,… để phản ứng với một tiếng động lớn hay chuyển động đột ngột. Trong phản xạ không chủ ý này, trẻ vô tình gãi lên đầu và mặt của mình.
• Các tình trạng bất thường về da cũng khiến trẻ. Nếu da đầu bị khô, ngứa, rát, bong tróc, kích ứng, viêm da, rôm sảy, trẻ sơ sinh bị gàu,… cũng khiến bé có phản ứng gãi đầu để xoa dịu cảm giác khó chịu.
• Trẻ bứt rứt, khó chịu vì một điều gì đó mà chưa có khả năng diễn đạt bằng lời nên “báo hiệu” cho mẹ bằng hành động. Lúc này, kèm theo hành động gãi đầu, bứt tóc, trẻ có thể có biểu hiện mặt cau có, chân giãy đạp.

Nguyên nhân trẻ sơ sinh hay dụi mắt

Tương tự như việc trẻ gãi đầu, dụi mắt cũng có thể là thói quen bình thường nhưng cũng có thể do trẻ bị khó chịu trong mắt. Nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh hay dụi mắt có thể là:

• Trẻ buồn ngủ, mỏi mắt, chói mắt hay thấy mệt sẽ dụi mắt như một cách để massage, giúp trẻ thấy dễ chịu hơn.
• Trẻ sơ sinh bị khô mắt khiến bé cảm thấy khó chịu nên có phản xạ dụi mắt. Hành động này giúp kích thích nước mắt tiết ra, giúp khôi phục độ ẩm và bé sẽ cảm thấy dễ chịu hơn.
• Đôi khi việc bé dụi mắt có thể do xuất hiện dị vật trong mắt bé như lông mi rụng, bụi vải,… Nếu dị vật lớn và bé dụi mắt nhiều có thể làm xước niêm mạc mắt.
• Một số bệnh về mắt khiến trẻ sơ sinh bị ngứa, đau, khô rát hoặc khó chịu trong mắt như: viêm kết mạc, đau mắt đỏ,...
• Cũng có khi bé tò mò khám phá khuôn mặt hoặc học được một kỹ năng vận động mới của mình nên lặp lại liên tục hành động dụi mắt.
• Một số trẻ bị sặc sữa cũng có thể khiến sữa trào cả lên mắt. Nếu mẹ không vệ sinh mắt sạch sẽ trẻ cũng sẽ bị khó chịu và dụi mắt liên tục.

Cần làm gì khi trẻ sơ sinh hay gãi đầu dụi mắt?

Trẻ sơ sinh hay gãi đầu dụi mắt có thể đến từ nguyên nhân sinh lý hoặc bệnh lý. Dù nguyên nhân là gì, nếu lặp lại hành động này quá thường xuyên, trẻ sẽ dễ gặp tổn thương ở da đầu hoặc mắt. Vì vậy, cha mẹ cần giúp trẻ hạn chế hành động này bằng cách:

Cách để trẻ sơ sinh hạn chế gãi đầu

Trong hầu hết trường hợp, nếu bé gãi đầu vì tò mò khám phá, hành động này sẽ chấm dứt trong vài tuần. Nếu không, mẹ có thể căn cứ vào từng nguyên nhân thực tế để giúp trẻ hạn chế hành động này. Cụ thể là:

• Gãi đầu và mặt do phản xạ cũng có thể chấm dứt khi bé kiểm soát các cử động cơ thể tốt hơn.
• Khi thấy trẻ gãi đầu thường xuyên, mẹ cần quan sát kỹ xem da đầu bé có bất thường không. Nếu có các vấn đề về da, mẹ nên đưa trẻ đi khám da liễu để điều trị kịp thời. Khi các vấn đề ngoài da được chữa khỏi, trẻ sẽ không còn thói quen gãi đầu nữa.
• Vào mùa đông, thời tiết hanh khô dễ khiến làn da mỏng manh nhạy cảm của các bé bị kích ứng. Mẹ nên chọn loại sữa tắm, dầu gội hoặc kem dưỡng ẩm phù hợp giúp bổ sung độ ẩm cho da đầu. Việc này sẽ giúp giảm tần suất trẻ gãi đầu do khô da.
• Nếu trẻ chưa thể từ bỏ thói quen gãi đầu, mẹ nên cắt tỉa móng tay hoặc đeo bao tay cho bé. Việc này giúp giảm nguy cơ trầy xước da đầu. Trong trường hợp không may trẻ đã làm xước da đầu và mặt, mẹ nên dùng nước muối sinh lý làm sạch vết xước. Sau đó, mẹ có thể dùng kem hoặc thuốc mỡ không kê đơn bôi cho bé để giúp da nhanh lành đồng thời chống viêm nhiễm.

Cách để trẻ sơ sinh hạn chế dụi mắt

Trẻ sơ sinh hay gãi đầu dụi mắt có thể khiến những người làm cha mẹ lần đầu bối rối. Thật khó để ngăn không cho bé dụi mắt, nhưng mẹ có thể giúp bé giảm số lần dụi mắt bằng cách:

• Khi quan sát thấy con có ý định dụi mắt, mẹ có thể làm phân tán sự chú ý bằng cách trò chuyện, đưa cho bé món đồ chơi để bé quên đi.
• Mẹ cần quan sát kỹ các triệu chứng của các bệnh ở mắt như: đau mắt đỏ ở trẻ sơ sinh, viêm bờ mi, tắc tuyến lệ, bong võng mạc trẻ đẻ non, glôcôm bẩm sinh, sụp mí bẩm sinh,… Nếu thấy các triệu chứng bất thường, mẹ cần đưa trẻ đi khám bác sĩ để được tư vấn thuốc nhỏ mắt phù hợp. Tuyệt đối mẹ không nên tự điều trị cho trẻ bằng các mẹo truyền miệng hay kinh nghiệm dân gian như chữa đau mắt cho trẻ sơ sinh bằng sữa mẹ - một cách phản khoa học nhưng vẫn nhiều mẹ áp dụng.
• Nếu thấy trong mắt trẻ có dị vật, mẹ nên nhỏ nước muối sinh lý để dị vật trôi ra khóe mắt rồi nhẹ nhàng dùng bông tăm lấy dị vật ra. Mẹ cũng có thể dùng bông gòn thấm nước muối sinh lý để lau mắt cho trẻ. Nếu không thể tự xử lý được, mẹ nên đưa bé đến tìm sự hỗ trợ của bác sĩ. Để phòng ngừa trẻ bị rơi dị vật vào mắt, mẹ cần đảm bảo môi trường nghỉ ngơi, vui chơi của trẻ luôn sạch sẽ. Nếu cho trẻ ra ngoài cần che chắn cẩn thận.

Trẻ sơ sinh hay gãi đầu dụi mắt có thể là thói quen bình thường nhưng cũng có thể là cách để trẻ báo hiệu cho cha mẹ một vấn đề bất thường nào đó. Cha mẹ nên quan sát kỹ trong quá trình chăm sóc trẻ sơ sinh để phát hiện sớm các bất thường nếu có, tránh ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.

Xem thêm:

• Trẻ sơ sinh mút tay có tốt không?
• Trẻ sơ sinh nằm gối cao su non được không?