Trên 65 có cần tiêm vắc xin phế cầu không?

Người trên 65 tuổi là nhóm đối tượng có nguy cơ cao mắc các bệnh nghiêm trọng do phế cầu khuẩn. Một trong những biện pháp phòng ngừa hiệu quả là tiêm vắc xin phế cầu. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là liệu việc tiêm vắc xin có thực sự cần thiết và an toàn đối với người cao tuổi. Cùng Long Châu giải đáp thắc mắc trên 65 có cần tiêm vắc xin phế cầu không qua bài viết này bạn nhé!

Người trên 65 tuổi có cần tiêm vắc xin phế cầu không?

Hệ miễn dịch ở người cao tuổi đóng vai trò then chốt trong việc bảo vệ cơ thể khỏi vi khuẩn, virus và các tác nhân gây bệnh. Khi tuổi càng cao, hệ miễn dịch suy yếu, số lượng và chức năng tế bào miễn dịch giảm, khiến người cao tuổi dễ mắc bệnh truyền nhiễm, hồi phục chậm và nguy cơ biến chứng cao hơn so với người trẻ.

Một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với người cao tuổi là phế cầu khuẩn (Streptococcus pneumoniae). Vi khuẩn này có thể gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm như viêm phổi, viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết, viêm tai giữa… Đặc biệt, viêm phổi do phế cầu khuẩn là nguyên nhân hàng đầu gây nhập viện và tử vong ở người trên 65 tuổi, nhất là khi có bệnh nền như tiểu đường, tim mạch, phổi tắc nghẽn mạn tính. Viêm màng não phế cầu cũng rất nguy hiểm, có thể gây di chứng thần kinh nặng nề hoặc tử vong nếu không được điều trị kịp thời. 

Nhiều nước và tổ chức y tế lớn như CDC, WHO đều khuyến cáo người trên 65 tuổi nên tiêm phòng vắc xin phế cầu. Thậm chí gần đây các tổ chức y tế đã hạ độ tuổi khuyến nghị tiêm xuống từ 50 tuổi. Vắc xin phế cầu mang lại nhiều lợi ích vượt trội, giúp phòng ngừa hiệu quả các bệnh nguy hiểm như: Viêm phổi, viêm màng não, nhiễm trùng huyết và viêm tai giữa do phế cầu khuẩn gây ra.

Tiêm vắc xin phế cầu giúp làm giảm đáng kể nguy cơ mắc các bệnh nghiêm trọng như viêm phổi, viêm màng não và nhiễm trùng huyết do phế cầu khuẩn gây ra, đặc biệt ở người cao tuổi và người có bệnh nền. Các nghiên cứu cho thấy vắc xin PCV13 có thể làm giảm khoảng 45 - 75% nguy cơ mắc bệnh phế cầu xâm lấn ở người lớn, trong khi PPSV23 có hiệu quả trong việc mở rộng phạm vi bảo vệ với nhiều chủng phế cầu. Tiêm chủng cũng giúp giảm nhu cầu kháng sinh và góp phần kiểm soát tình trạng kháng kháng sinh ngày càng gia tăng.

Hiện nay, các vắc xin phế cầu phổ biến gồm Prevenar 13 và Synflorix phù hợp cho cả trẻ nhỏ và người lớn, còn Pneumovax 23 chủ yếu dùng cho người lớn và nhóm nguy cơ cao.

Vì sao người trên 65 tuổi dễ mắc bệnh do phế cầu khuẩn?

Vậy lý do người trên 65 tuổi nên tiêm phòng phế cầu là gì?

Hệ miễn dịch suy giảm theo tuổi tác

Khi cơ thể lão hóa, khả năng đáp ứng miễn dịch của cơ thể giảm sút, khiến người cao tuổi dễ bị nhiễm trùng và khó khăn hơn trong việc chống lại các tác nhân gây bệnh, bao gồm phế cầu khuẩn. Điều này làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng như viêm phổi, viêm màng não, và nhiễm trùng máu.

Người cao tuổi thường mắc nhiều bệnh nền

Ngoài ra, các bệnh nền thường gặp ở người cao tuổi, như bệnh tim mạch, tiểu đường, và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), cũng góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh do phế cầu khuẩn. Các bệnh này không chỉ làm suy yếu hệ miễn dịch mà còn gây ra các rối loạn khác trong cơ thể, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển và lây lan. Khi người cao tuổi mắc các bệnh lý này, việc điều trị và phục hồi trở nên khó khăn hơn, làm tăng khả năng xuất hiện các biến chứng nguy hiểm.

Người cao tuổi có nguy cơ cao gặp biến chứng nghiêm trọng

Thống kê cho thấy tỷ lệ tử vong do viêm phổi do phế cầu ở người cao tuổi có thể lên tới 50% nếu không được phòng ngừa hoặc điều trị kịp thời. Phế cầu khuẩn là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do viêm phổi ở người cao tuổi. Viêm phổi do phế cầu khuẩn có thể tiến triển nhanh chóng và dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng như suy hô hấp, mủ màng phổi, sốc nhiễm khuẩn, hoặc thậm chí tử vong nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Tiêm vắc xin giúp bảo vệ sức khỏe cộng đồng

Tiêm vắc xin phế cầu không chỉ là biện pháp bảo vệ sức khỏe người cao tuổi. Việc tiêm chủng còn góp phần giảm gánh nặng bệnh tật cho cộng đồng. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh gia tăng kháng kháng sinh và tỷ lệ người già ngày càng cao.

Các loại vắc xin phế cầu dành cho người trên 65 tuổi

Trên 65 có cần tiêm vắc xin phế cầu không đến đây bạn đã biết. Vậy trên 65 nên tiêm vắc xin phế cầu nào? Hiện nay, tại Việt Nam, hai loại vắc xin phế cầu chính được sử dụng cho người lớn tuổi là:

• Prevenar 13 (PCV13): Là vắc xin cộng hợp, phòng ngừa 13 chủng phế cầu khuẩn phổ biến gây bệnh nặng ở người lớn. Đối với người trên 65 tuổi, chỉ cần tiêm 1 mũi duy nhất để đạt hiệu quả bảo vệ lâu dài. Prevenar 13 được đánh giá an toàn, hiệu quả cao và phù hợp cho cả người cao tuổi có bệnh nền.
• Pneumovax 23 (PPSV23): Là vắc xin polysaccharide, phòng ngừa 23 chủng phế cầu khuẩn. Vắc xin này thường được khuyến cáo tiêm bổ sung sau PCV13, đặc biệt ở người cao tuổi có nguy cơ cao hoặc bệnh nền mạn tính như tiểu đường, bệnh phổi, bệnh tim. PPSV23 giúp mở rộng phạm vi bảo vệ đối với nhiều chủng phế cầu hơn.

Người trên 65 tuổi nên tiêm 1 mũi Prevenar 13 trước, sau đó tiêm Pneumovax 23 cách tối thiểu 8 tuần để tối ưu hiệu quả bảo vệ. Trong một số trường hợp đặc biệt (suy thận, suy giảm miễn dịch...), có thể cần tiêm nhắc lại PPSV23 sau 5 năm.

Những lưu ý trước và sau khi tiêm

Trên 65 có cần tiêm vắc xin phế cầu không? Câu trả lời là có. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và hiệu quả, cần lưu ý những điều sau:

• Nếu người trên 65 tuổi có tiền sử dị ứng với bất kỳ thành phần nào của vắc xin phế cầu, hãy thông báo ngay cho bác sĩ để tránh nguy cơ phản ứng dị ứng.
• Nếu người đi tiêm đang bị sốt, nhiễm trùng cấp tính hoặc có các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác, việc tiêm vắc xin có thể cần phải hoãn lại cho đến khi khỏi ốm.
• Trước khi tiêm, người trên 65 hãy cung cấp đầy đủ thông tin về tình trạng sức khỏe, bệnh lý nền hoặc thuốc bạn đang sử dụng cho bác sĩ hoặc nhân viên y tế.
• Sau khi tiêm vắc xin phế cầu, người tiêm cần theo dõi một số phản ứng có thể xảy ra như sưng, đỏ hoặc đau tại vị trí tiêm, sốt nhẹ, mệt mỏi hoặc đau đầu. Những triệu chứng này thường tự giảm sau vài ngày và không cần điều trị đặc biệt. Tuy nhiên, nếu có triệu chứng nghiêm trọng như khó thở, phát ban, hoặc các dấu hiệu phản ứng dị ứng nghiêm trọng, người được tiêm cần lập tức đến cơ sở y tế gần nhất để được xử lý kịp thời.

Trong thời gian tới, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu sẽ chính thức triển khai vắc xin phế cầu Vaxneuvance (PCV15). Đây là vắc xin phế cầu được thiết kế để phòng 15 týp huyết thanh phế cầu khuẩn thường gặp (gồm: 1, 3, 4, 5, 6A, 6B, 7F, 9V, 14, 18C, 19A, 19F, 23F, với 2 týp huyết thanh bổ sung 22F và 33F), ngăn ngừa các bệnh nguy hiểm như viêm phổi, viêm màng não, viêm tai giữa cấp và nhiễm khuẩn huyết. PCV15 chỉ định cho trẻ từ 6 tuần tuổi và người trưởng thành.

Vắc xin Vaxneuvance cho thấy hiệu quả miễn dịch vượt trội với 2 tuýp huyết thanh bổ sung 22F và 33F, là những tuýp phổ biến gây bệnh nặng ở người lớn và người có bệnh nền. Vắc xin PCV15 cũng được chứng minh hiệu quả và an toàn qua nhiều nghiên cứu.

Tiêm vắc xin phế cầu cho người trên 65 tuổi là một biện pháp phòng ngừa quan trọng. Việc tiêm chủng nên được thực hiện tại các cơ sở y tế uy tín, theo chỉ định và tư vấn của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả tối ưu cho sức khỏe người cao tuổi. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp dịch vụ tiêm vắc xin phế cầu an toàn, chất lượng, giúp bảo vệ sức khỏe của người cao tuổi. Đội ngũ bác sĩ tại Long Châu sẽ tư vấn và tiêm vắc xin phù hợp với nhu cầu, tình trạng sức khỏe và lịch sử tiêm chủng của người bệnh.

Hy vọng qua bài viết này bạn đã giải đáp được thắc mắc người trên 65 có cần tiêm vắc xin phế cầu không. Tiêm vắc xin phế cầu giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh và bảo vệ sức khỏe lâu dài cho người cao tuổi. Người trên 65 tuổi nên tham khảo ý kiến bác sĩ để quyết định tiêm phòng phù hợp với tình trạng sức khỏe của mình.