Triệu chứng của bệnh viêm phổi và các loại thuốc điều trị viêm phổi ở trẻ em

Viêm phổi ở trẻ em là một bệnh lý nhiễm trùng cấp tính và thường gặp nhóm từ 0 - 5 tuổi. Bệnh cần được phát hiện sớm và điều trị kịp thời để hạn chế các biến chứng cho người bệnh. Vậy dấu hiệu nhận biết bệnh viêm phổi ở trẻ em là gì? Các loại thuốc điều trị viêm phổi ở trẻ em như thế nào? Nhà thuốc Long Châu sẽ giải đáp các thắc mắc trên trong bài viết dưới đây nhé!

Triệu chứng bệnh viêm phổi ở trẻ em

Viêm phổi ở trẻ em là một bệnh lý nhiễm trùng bên trong phổi được gây ra bởi virus hoặc vi khuẩn tấn công vào phổi và gây ra những ổ nhiễm trùng. Bệnh có thể tiến triển nặng và gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được xử trí kịp thời. Do đó, việc nắm rõ các triệu chứng của bệnh viêm phổi ở trẻ em sẽ giúp cha mẹ phát hiện sớm và điều trị bệnh ngay từ giai đoạn đầu.

Dưới đây là những triệu chứng bệnh viêm phổi ở trẻ em ở giai đoạn sớm và giai đoạn nặng mà cha mẹ nên biết, cụ thể như sau:

Triệu chứng bệnh viêm phổi ở trẻ giai đoạn sớm

Cha mẹ có thể quan sát nhịp thở và hơi thở của trẻ để nhận biết trẻ có bị bệnh viêm phổi không. Biểu hiện sớm nhất của bệnh viêm phổi ở trẻ là trẻ thở nhanh và có thể dễ dàng phát hiện thông qua việc đếm nhịp thở khi trẻ ở ở trạng thái nằm im, thân nhiệt bình thường:

• Nhịp thở trên 60 lần/phút đối với trẻ dưới 2 tháng tuổi.
• Nhịp thở trên 50 lần/phút đối với trẻ từ 2 - 12 tháng tuổi.
• Nhịp thở trên 40 lần/phút đối với trẻ từ 1 - 5 tuổi.

Bên cạnh đó, ở giai đoạn sớm của bệnh viêm phổi, trẻ có thể gặp phải nhiều triệu chứng khác như:

• Sốt cao hơn 39 độ C;
• Mệt mỏi, ngủ li bì;
• Khó thở;
• Ho khan;
• Ho có đờm;
• Môi khô, nhợt nhạt và da xanh xao;
• Đau bụng;
• Tức ngực;
• Bú kém;
• Nôn trớ;
• Tiêu chảy.

Triệu chứng viêm phổi ở trẻ giai đoạn nặng

Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh viêm phổi ở trẻ có thể diễn tiến sang giai đoạn nặng với các triệu chứng như sau:

• Sốt cao kéo dài: Thân nhiệt không hạ ngay cả khi đã sử dụng thuốc hạ sốt;
• Rút lõm lồng ngực (chỉ xảy ra ở trẻ < 2 tuổi);
• Thở nhanh và co kéo cơ hô hấp (xảy ra ở trẻ > 2 tuổi);
• Da tím tái, nhợt nhạt;
• Khó thở, thở khò khè;
• Đau ngực;
• Đau nhức toàn thân;
• Biếng ăn;
• Quấy khóc;
• Xuất hiện dấu hiệu mất nước…

Tổng hợp các loại thuốc điều trị viêm phổi ở trẻ em

Bệnh viêm phổi ở trẻ có thể tự khỏi mà không cần sử dụng thuốc hoặc điều trị tại bệnh viện. Tuy nhiên, có không ít trường hợp trẻ bị viêm phổi cần dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ và điều trị tích cực để tránh những ảnh hưởng nặng từ các di chứng do bệnh gây ra. Vậy các loại thuốc điều trị viêm phổi ở trẻ em là gì?

Thuốc kháng sinh, thuốc điều trị triệu chứng… là những nhóm thuốc điều trị viêm phổi ở trẻ em được sử dụng rộng rãi. Bác sĩ sẽ cân nhắc đến liều lượng thuốc kháng sinh phù hợp cho trường hợp trẻ bị viêm phổi do vi khuẩn. Trong khi đó, thuốc kháng virus sẽ được chỉ định sử dụng cho trẻ bị viêm phổi mức độ nặng do virus gây ra. Bên cạnh đó, bác sĩ có thể sẽ chỉ định dùng thêm một số loại thuốc điều trị triệu chứng như hạ sốt, giảm đau, tiêu đờm… để người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn.

Dưới đây là các loại thuốc điều trị viêm phổi ở trẻ em mà Nhà thuốc Long Châu đã tổng hợp được, bao gồm:

Nhóm thuốc beta lactam

Các loại thuốc kháng sinh nhóm beta lactam có tác dụng ngăn chặn sự tổng hợp mucopeptide của thành tế bào và ức chế quá trình nhân lên của vi khuẩn để tiêu diệt vi khuẩn. Tuy nhiên, nhược điểm của thuốc kháng sinh nhóm beta lactam là hạn chế tác dụng đối với trường hợp viêm phổi được gây ra bởi vi khuẩn gram âm hoặc trẻ nhỏ bị kháng kháng sinh.

Một số loại kháng sinh thuộc nhóm beta lactam thường gặp như:

• Amoxicillin (Trimox, Amoxil): Có tác dụng trong điều trị bệnh viêm phổi ở trẻ do phế cầu gây ra.
• Ampicillin (Omnipen, Marcillin, Polycillin): Được sử dụng thay thế Amoxicillin do trẻ không thể dùng thuốc theo đường uống.

Nhóm Cephalosporin

Nhóm thuốc Cephalosporin trong điều trị bệnh viêm phổi ở trẻ em có cấu trúc và dược lý tương tự như Penicillin. Do đó, Cephalosporin cũng có tác dụng ức chế quá trình tổng hợp thành tế bào của vi khuẩn, từ đó tiêu diệt vi khuẩn.

Cephalosporin được chia thành 3 thế hệ, bao gồm:

• Thế hệ thứ nhất: Có tác dụng chống lại vi khuẩn gram dương mạnh.
• Thế hệ thứ hai và thứ 3: Có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn gram âm tăng lên, tuy nhiên tác dụng chống lại vi khuẩn gram dương bị giảm xuống.

Một số loại thuốc kháng sinh nhóm Cephalosporin thường gặp như:

• Cefpodoxime (Vantin);
• Ceftriaxone (Rocephin);
• Cefprozil (Cefzil);
• Cefdinir (Omnicef);
• Cefotaxime (Claforan);
• Cefuroxime (Ceftin, Kefurox, Zinacef);
• Ceftaroline (Teflaro);
• Ceftobiprole medocaril (Zevtera);
• Ceftazidime/avibactam (Avycaz).

Glycopeptide

Glycopeptide là một trong các loại thuốc điều trị viêm phổi ở trẻ em được nhiều bác sĩ lựa chọn. Glycopeptide có tác dụng ức chế quá trình sinh tổng hợp thành tế bào và làm thay đổi tính thấm của màng tế bào vi khuẩn và tổng hợp RNA. Loại thuốc này được chỉ định điều trị viêm phổi ở trẻ em do vi khuẩn gram dương kháng thuốc gây ra.

Nhóm Macrolides

Macrolides là loại kháng sinh có tác dụng kìm khuẩn và kháng khuẩn bằng cách liên kết với tiểu đơn vị ribosome 50S có trong tác nhân gây bệnh, từ đó làm ức chế tổng hợp protein và quá trình sản sinh của vi khuẩn.

Một số loại thuốc thuộc nhóm Macrolides có thể kể đến như:

• Azithromycin (Zithromax);
• Erythromycin - sulfisoxazole (Pediazole);
• Erythromycin (EES, Ery-Tab, E-mycin);
• Clarithromycin (Biaxin).

Aminoglycoside

Aminoglycoside là một loại thuốc kháng sinh được sử dụng chủ yếu trong điều trị bệnh viêm phổi do vi khuẩn gram âm gây ra.

Cơ chế tác dụng: Aminoglycoside liên kết với các tiểu đơn vị ribosome 30S và ribosome 50S nhằm ức chế quá trình tổng hợp protein của vi khuẩn.

Thuốc chống lao

Thuốc chống lao được chỉ định dùng trong điều trị bệnh viêm phổi do vi khuẩn lao hoặc vi khuẩn loài Mycobacteria gây ra. Một số loại thuốc chống lao được sử dụng rộng rãi như:

• Ethambutol (Myambutol);
• Rifampin (Rimactane, Rifadin);
• Pyrazinamide;
• Streptomycin.

Acyclovir (Zovirax)

Acyclovir là một trong những loại thuốc kháng virus được sử dụng trong điều trị bệnh viêm phổi ở trẻ em do virus herpes gây ra. Thuốc có tác dụng thông qua cơ chế ức chế hoạt động của HSV-1 và HSV-2. Ngoài ra, acyclovir còn giúp giảm cơn đau và các tổn thương ở da nhanh chóng trong vòng 48 tiếng kể từ khi phát ban.

Tác dụng phụ của thuốc điều trị viêm phổi ở trẻ nhỏ

Trẻ có thể gặp phải một số tác dụng phụ trong quá trình dùng thuốc điều trị viêm phổi, cụ thể là:

• Sốt;
• Tiêu chảy;
• Phát ban;
• Buồn nôn, nôn;
• Đau đầu;
• Ảnh hưởng đến chức năng của hệ thần kinh, miễn dịch, gan, thận…

Chính vì vậy, phụ huynh cần tuân thủ theo loại thuốc và liều lượng do bác sĩ chỉ định trong điều trị bệnh viêm phổi ở trẻ nhỏ. Đồng thời, cha mẹ cũng cần theo dõi sát sao tình trạng của trẻ trong quá trình dùng thuốc và thông báo ngay cho bác sĩ khi trẻ có dấu hiệu bất thường.

Các loại vacxin phòng ngừa viêm phổi ở trẻ

Một trong những biện pháp giúp trẻ phòng ngừa bệnh viêm phổi hiệu quả là tiêm vacxin. Dưới đây là một số loại vacxin phòng ngừa bệnh viêm phổi ở trẻ được Bộ Y tế khuyến cáo tiêm cho trẻ, bao gồm:

• Vacxin 6 trong 1 (Hexaxim/Infanrix Hexa);
• Vacxin 5 trong 1 (Pentaxim/Infanrix IPV + Hib);
• Vacxin cúm mùa;
• Vacxin Prevenar 13 (Phế cầu 13/Synflorix);
• Vacxin Menactra;
• Vacxin Boostrix/Adacel;
• Vacxin VA-Mengoc-BC.

Tóm lại, viêm phổi là một bệnh lý nhiễm trùng đường hô hấp có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là trẻ từ 0 - 5 tuổi. Thuốc điều trị viêm phổi ở trẻ em cần phải được bác sĩ chỉ định và tuân theo đúng liều lượng sử dụng. Cha mẹ tuyệt đối không được tự ý cho trẻ bị viêm phổi dùng các bài thuốc dân gian hay kháng sinh để điều trị mà không có chỉ định của bác sĩ.

Xem thêm:

• Viêm phổi nặng ở trẻ em: Nguyên nhân, triệu chứng, điều trị
• Phác đồ điều trị viêm phổi ngoại trú và nội trú tại bệnh viện