Trình tự ngủ đêm theo EASY: Giải pháp vàng cho giấc ngủ ngon của bé

Việc chăm sóc trẻ sơ sinh thường khiến nhiều cha mẹ rơi vào trạng thái căng thẳng, mệt mỏi vì thiếu ngủ và không có thời gian cho bản thân. Do đó, nhiều mẹ tìm đến phương pháp EASY như một “cứu tinh”. Hãy cùng Nhà thuốc Long Châu khám phá chi tiết trình tự ngủ đêm theo EASY ngay trong bài viết dưới đây!

Phương pháp EASY là gì?

EASY là viết tắt của một chuỗi hoạt động cơ bản trong ngày của trẻ:

• E – Eat (Ăn): Bé được cho ăn khi vừa thức dậy.
• A – Activity (Hoạt động): Sau khi ăn xong, bé cần được vận động nhẹ nhàng hoặc tương tác với người lớn.
• S – Sleep (Ngủ): Bé sẽ đi vào giấc ngủ đúng lúc cơ thể cần nghỉ ngơi.
• Y – You (Thời gian cho mẹ): Khi bé ngủ, mẹ có thời gian để chăm sóc bản thân, nghỉ ngơi hoặc làm việc.

Chu trình EASY thường được lặp lại trong ngày, tuy nhiên vào ban đêm, cách áp dụng sẽ khác một chút.

Vì sao cần xây dựng trình tự ngủ đêm cho bé?

Trẻ nhỏ đặc biệt là trẻ sơ sinh chưa thể phân biệt được ngày và đêm, vì thế việc xây dựng thói quen ngủ đêm rõ ràng, đều đặn sẽ giúp bé:

• Dễ đi vào giấc ngủ hơn mà không cần bế rung hay dỗ dành quá lâu.
• Hạn chế tình trạng tỉnh giấc giữa đêm, ngủ không ngon giấc.
• Phát triển trí não tốt hơn nhờ giấc ngủ sâu và dài.
• Giúp cha mẹ có nhiều thời gian nghỉ ngơi hơn, tránh kiệt sức trong giai đoạn chăm con nhỏ.

Trình tự ngủ đêm theo EASY nên bắt đầu từ khi nào?

Theo các chuyên gia, cha mẹ có thể bắt đầu áp dụng trình tự ngủ đêm theo EASY từ khi bé khoảng 6 tuần tuổi trở lên. Lúc này, nhịp sinh học của bé bắt đầu hình thành và EASY sẽ giúp tạo khuôn khổ sinh hoạt ổn định mỗi ngày, đặc biệt là vào buổi tối.

Tạo môi trường ngủ yên tĩnh

Trước khi bắt đầu trình tự buổi tối, mẹ cần chuẩn bị không gian ngủ phù hợp cho bé:

• Giảm ánh sáng trong phòng, sử dụng đèn ngủ dịu nhẹ.
• Không gian mát mẻ, thoáng khí (nhiệt độ lý tưởng từ 26–28°C).
• Không có tiếng ồn lớn, nên bật tiếng ồn trắng nhẹ nếu bé hay giật mình.
• Đặt bé ngủ trong cũi hoặc giường riêng nếu có thể, giúp hình thành thói quen tự lập.

Tắm hoặc lau người nhẹ nhàng

Đây là bước rất quan trọng trong trình tự ngủ đêm theo EASY, giúp bé thư giãn và cảm thấy dễ chịu trước khi ngủ.

• Với bé sơ sinh, chỉ cần dùng khăn ấm lau người và thay quần áo thoáng mát.
• Với bé lớn hơn, có thể tắm nước ấm nhẹ nhàng trong 5 – 10 phút.

Massage thư giãn

Sau khi kết thúc thời gian tắm buổi tối, một trong những bước quan trọng không thể thiếu trong trình tự ngủ đêm theo EASY chính là massage cho bé. Mẹ nên dành khoảng 5–10 phút để xoa bóp nhẹ nhàng toàn thân cho bé, sử dụng các loại dầu massage an toàn, dịu nhẹ dành riêng cho trẻ sơ sinh. Việc này không chỉ có tác dụng giúp bé cảm thấy dễ chịu, thư giãn cơ thể sau một ngày vận động mà còn kích thích tuần hoàn máu, hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn và giảm tình trạng đầy hơi, khó ngủ.

Hơn thế nữa, khoảng thời gian massage còn là lúc mẹ và bé được gắn kết tình cảm thông qua tiếp xúc da kề da. Khi bé cảm nhận được sự dịu dàng và quan tâm từ mẹ, hệ thần kinh của bé sẽ ổn định hơn, từ đó giúp bé dễ dàng đi vào giấc ngủ sâu và dài. Đây cũng là một thói quen tốt để hình thành phản xạ buồn ngủ sinh lý – bé sẽ dần nhận biết rằng “massage là lúc sắp đến giờ đi ngủ”.

Cho bé bú (E – Eat)

Bữa bú cuối ngày nên là cữ bú no nhất, giúp bé có đủ năng lượng để ngủ giấc dài. Mẹ nên đảm bảo bé bú ở môi trường yên tĩnh, tránh chơi đùa hay bật đèn sáng trong lúc bú đêm. Nếu mẹ cho bé bú bình, hãy đảm bảo nhiệt độ sữa phù hợp và ôm bé trong tư thế thật thoải mái, nhẹ nhàng. Trong trường hợp cho bé bú mẹ, nên duy trì sự tiếp xúc da kề da để tăng cảm giác an toàn và dễ chịu cho bé. Khi cữ bú cuối được thực hiện đúng cách, bé sẽ dễ dàng chuyển từ trạng thái tỉnh táo sang buồn ngủ một cách tự nhiên, giảm thiểu việc quấy khóc hoặc thức dậy giữa đêm vì chưa no bụng.

Thời gian ru ngủ ngắn (A – Activity)

Sau khi bú, nếu bé còn tỉnh, mẹ có thể thực hiện vài hoạt động nhẹ như:

• Đọc truyện ngắn;
• Hát ru;
• Vuốt ve nhẹ nhàng;
• Cho bé làm quen với âm thanh tiếng ồn trắng hoặc nhạc ru êm dịu.

Mục tiêu là giữ cho bé thoải mái nhưng không quá kích thích trước khi đi ngủ.

Cho bé đi ngủ (S – Sleep)

Điều quan trọng trong phương pháp EASY là tập cho bé tự ngủ, không phụ thuộc vào bế, rung hay ti giả.

• Khi bé bắt đầu có dấu hiệu buồn ngủ (dụi mắt, ngáp, uể oải), mẹ hãy đặt bé xuống giường khi bé vẫn còn tỉnh táo.
• Bé sẽ dần học cách tự đưa mình vào giấc ngủ, không cần hỗ trợ quá nhiều từ người lớn.

Bạn có thời gian cho chính mình (Y – Your time)

Khi bé đã ngủ yên, không còn quấy khóc hay cần chăm sóc ngay lập tức, đó chính là lúc cha mẹ – đặc biệt là mẹ – có thể tạm gác lại vai trò chăm con để quay về với chính mình. Đây cũng là triết lý quan trọng trong phương pháp EASY – không chỉ tập trung vào bé mà còn đề cao vai trò và sức khỏe của người chăm sóc. Một người mẹ hạnh phúc và có thời gian cho chính mình sẽ là nền tảng vững chắc để nuôi dưỡng một em bé phát triển toàn diện.

Nhược điểm của phương pháp EASY

Dù được đánh giá là một phương pháp chăm sóc trẻ sơ sinh hiệu quả và khoa học, EASY vẫn tồn tại một số điểm trừ mà cha mẹ cần cân nhắc trước khi áp dụng:

• Khác biệt trong quan điểm nuôi dạy trẻ: EASY là phương pháp hiện đại, thiên về kỷ luật tích cực, nên không ít phụ huynh trẻ tuổi gặp khó khăn khi thuyết phục ông bà – những người vốn quen với cách chăm cháu truyền thống. Sự khác biệt về thế hệ có thể dẫn đến mâu thuẫn trong cách nuôi dạy trẻ.
• Tác động tâm lý nếu áp dụng sai: Khi cha mẹ cố ép con theo khung giờ cứng nhắc mà không chú ý đến tín hiệu của bé, trẻ có thể bị căng thẳng, dễ quấy khóc hoặc phát triển tâm lý không ổn định. Điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến cảm xúc và khả năng thích nghi của trẻ.
• Ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa: Nếu bố mẹ chưa hiểu rõ về nhu cầu dinh dưỡng theo từng độ tuổi mà cho bé ăn quá thường xuyên, hệ tiêu hóa non nớt của trẻ có thể bị quá tải, dẫn đến đầy bụng, nôn trớ hoặc rối loạn tiêu hóa.
• Gây xáo trộn nhịp sinh học nếu thiếu linh hoạt: Trình tự ngủ đêm theo EASY cần được cá nhân hóa theo từng bé. Nếu phụ huynh áp dụng cứng nhắc hoặc thiếu kiến thức nền tảng, bé có thể ngủ sai thời điểm, bỏ ăn hoặc chậm tăng cân, lâu dần ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và hành vi.

Một số lưu ý khi áp dụng trình tự ngủ đêm theo EASY

Ngoài một số nhược điểm nêu trên, khi áp dụng trình tự này cho bé, cha mẹ cần chú ý một số điều sau:

• Kiên nhẫn: Trẻ nhỏ cần thời gian để làm quen với lịch sinh hoạt mới. Có thể mất từ 1 – 2 tuần để bé thích nghi hoàn toàn.
• Đọc hiểu tín hiệu buồn ngủ của bé: Đừng chờ đến khi bé quá mệt mới bắt đầu trình tự, vì khi đó bé dễ cáu gắt và khó ngủ.
• Không bắt ép bé: Nếu bé đang ốm, mọc răng hoặc đang ở giai đoạn "khủng hoảng giấc ngủ", hãy linh hoạt và nhẹ nhàng điều chỉnh kế hoạch.
• Duy trì đều đặn mỗi ngày: Việc lặp lại đúng trình tự hàng tối sẽ giúp bé “nhớ lịch” và tự động chuyển sang chế độ ngủ khi đến giờ.

Trình tự ngủ đêm theo EASY không chỉ là cách giúp bé ngủ ngon mà còn là nền tảng xây dựng thói quen sinh hoạt lành mạnh, tạo sự ổn định trong cuộc sống của cả mẹ và bé. Khi được áp dụng đúng cách và kiên trì, phương pháp này có thể biến những đêm mất ngủ thành khoảng thời gian yên bình, nhẹ nhàng hơn cho cả gia đình. Hãy theo dõi Nhà thuốc Long Châu để cập nhật thêm các phương pháp chăm con hữu ích khác nhé!