U kết mạc mắt: Nguyên nhân, phân loại, cách điều trị và phòng ngừa bệnh

Sự phát triển của các khối u nang chứa chất lỏng trên kết mạc mắt được gọi là u kết mạc mắt. Đây không phải là khối u ung thư mà là kết quả của nhiễm trùng, sự chấn thương hoặc một số vấn đề mắt khác. Thông thường, tình trạng này không quá nghiêm trọng, nhưng nếu khối u kết mạc mắt phát triển lớn và ảnh hưởng đến thị lực thì việc can thiệp điều trị sớm sẽ giúp ngăn chặn các biến chứng có thể xảy ra. Cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu kỹ hơn về căn bệnh này trong bài viết dưới đây.

Tổng quan về u kết mạc mắt là gì?

U kết mạc mắt là những túi chứa chất dịch lỏng phát triển ở phía trên của kết mạc mắt, một lớp màng mỏng bọc quanh tròng trắng của mắt. Bản chất của sự phát triển này là lành tính và không liên quan đến ung thư, thường xuất hiện do các yếu tố như chấn thương hoặc nhiễm trùng gây tắc nghẽn tuyến kết mạc mắt.

U nang trong kết mạc mắt có thể tạo ra cảm giác cộm khô, khó chịu và dẫn đến chảy nước mắt. Mặc dù các triệu chứng này rõ ràng nhưng bệnh vẫn dễ nhầm lẫn với các bệnh lý mắt khác. Điều này xảy ra ở mọi độ tuổi vì vậy việc thăm bác sĩ để chẩn đoán và điều trị đúng đắn là quan trọng, đặc biệt là khi xuất hiện các triệu chứng nghiêm trọng hơn.

Phân loại bệnh u kết mạc mắt

U kết mạc mắt được phân loại thành nhiều loại khác nhau dựa trên vị trí và đặc điểm của khối u. Cụ thể gồm 4 loại phổ biến như sau:

• U nhú không cuống: Đây là dạng phổ biến nhất, thường xuất hiện ở người trẻ. Điều đặc biệt là những u này không có cuống, có thể mọc đơn lẻ hoặc tập trung thành từng chùm, thường có màu hồng nhạt. Các tác nhân chính có thể liên quan đến nhiễm virus HPV type 6 hoặc 11.
• U nhú có cuống: Được hình thành từ các mạch máu trung tâm nằm trong các biểu mô dạng thùy tăng sinh quá mức.
• U kết mạc nhầy: Điển hình bởi sự tăng sinh của các lớp tế bào biểu mô kết mạc, hình thành những khoang chứa chất dịch nhầy. Thường xuất hiện do yếu tố bẩm sinh hoặc ảnh hưởng từ môi trường, không gây ra triệu chứng.
• U kết mạc sắc tố: Xuất hiện ở kết mạc nhãn cầu, có màu nâu và thường không gây ra triệu chứng. Đa số các trường hợp không nghiêm trọng và không đòi hỏi can thiệp điều trị.

Nguyên nhân gây bệnh u kết mạc mắt

Nguyên nhân gây u kết mạc mắt rất đa dạng, trong đó có một số nguyên nhân chủ yếu như sau:

Tác động của tia cực tím

Vị trí phổ biến của khối u thường nằm ở khe mi và rìa giác mạc, vùng dễ bị ánh sáng mặt trời kích thích nhất. U kết mạc mắt có thể xuất phát từ sự rối loạn chức năng của tế bào gốc và từ những tác nhân gây đột biến như tia cực tím UV gây đột biến gen TP53.

Nghiên cứu miễn dịch đã chỉ ra rằng tác động của tia cực tím có thể kích thích các enzyme phân giải protein như MMPs và chất ức chế TIMPs có liên quan đến sự phát triển của ung thư.

Virus HPV (Human Papilloma Virus)

Virus HPV thường gây nguy cơ ung thư cổ tử cung, cũng được liên kết với khối u tế bào vảy bề mặt nhãn cầu.

Sinh thiết và phân tích mô học chỉ ra rằng chủng nguy cơ thấp HPV type 16 và type 11 có liên quan đến u kết mạc mắt.

Chủng nguy cơ cao HPV type 16 và 18 cũng được tìm thấy liên quan đến u nhú kết mạc, đặc biệt là trong các trường hợp có mức độ cao và trong trường hợp ung thư xâm lấn tế bào vảy kết mạc.

Phương pháp điều trị u kết mạc mắt

Nguyên lý quan trọng trong quá trình điều trị bệnh là phát hiện và điều trị u kết mạc mắt ngay từ khi mới xuất hiện sẽ mang lại triển vọng hồi phục toàn bộ, giảm biến dạng ở mắt và giảm thiểu chi phí điều trị.

Đối với u lành kết mạc và u mỡ kết mạc, phẫu thuật là lựa chọn thích hợp, không yêu cầu xạ trị hoặc hóa trị. Tùy thuộc vào kích thước, u lành kết mạc có thể được loại bỏ bằng đốt điện, laser hoặc dao kéo.

Đối với u kết mạc ác tính thì cần điều trị phức tạp hơn, nhưng với việc phát hiện sớm thì kết quả điều trị vẫn là khả quan. Đối với các trường hợp u kết mạc xâm lấn rộng, phẫu thuật trở nên phức tạp, thậm chí có thể đòi hỏi nạo vét toàn bộ hốc mắt để cứu tính mạng và sau đó điều chỉnh mặt thẩm mỹ.

Sau phẫu thuật, đối với các u kết mạc lớn thì cần băng ép, duy trì vệ sinh, chăm sóc tốt để tránh nhiễm trùng. Cần đảm bảo ánh sáng tự nhiên chiếu vào mắt vào buổi sáng và tránh nước vào mắt. Hành động kiểm tra theo định kỳ do bác sĩ đề xuất là quan trọng để phòng ngừa tái phát.

Nếu u kết mạc mắt gây ảnh hưởng đến thị lực hoặc tạo ra khó chịu, người bệnh có thể thực hiện phẫu thuật cắt bỏ bởi bác sĩ nhãn khoa mà không cần nằm viện. Loại bỏ cũng thường được thực hiện vì mục đích thẩm mỹ.

Biện pháp phòng ngừa u kết mạc mắt

Mặc dù không có biện pháp nào đảm bảo hoàn toàn ngăn chặn u kết mạc mắt nhưng việc thực hiện tích cực các biện pháp sau đây có thể giảm nguy cơ phát triển bệnh và bảo vệ đôi mắt của bạn:

• Giữ vệ sinh mắt: Tránh chạm tay vào mắt khi chưa rửa sạch, hạn chế việc dụi mắt.
• Sử dụng thuốc nhỏ mắt: Dùng thuốc nhỏ mắt để giữ ẩm và ngăn chặn tình trạng khô mắt.
• Đeo kính râm khi ra ngoài: Đeo kính râm để giảm tiếp xúc với môi trường và giảm nguy cơ bị dị vật xâm nhập gây dị ứng mắt.
• Bảo vệ mắt khi làm việc hoặc chơi thể thao: Hạn chế tối đa các chấn thương mắt bằng cách sử dụng bảo vệ mắt khi làm việc ở những nơi nguy hiểm hoặc khi tham gia hoạt động thể thao.
• Sử dụng kính áp tròng đúng cách: Tuân thủ quy tắc vệ sinh và bảo quản kính áp tròng để tránh gây tổn thương hoặc nhiễm trùng mắt.
• Phát hiện và điều trị sớm các vấn đề về mắt: Điều trị kịp thời các vấn đề như nhiễm trùng mắt hoặc chấn thương để giảm nguy cơ phát triển u kết mạc mắt.

Như vậy, Nhà thuốc Long Châu vừa chia sẻ tới bạn đọc những thông tin chi tiết về bệnh u kết mạc mắt. Mặc dù đa phần các trường hợp u kết mạc mắt là lành tính và không gây hại nghiêm trọng nhưng người bệnh không nên có tư duy chủ quan sẽ tạo điều kiện cho sự phát triển của các biến chứng khó lường, nguy hiểm cho sức khỏe. Vì vậy, chuyên gia khuyến cáo rằng bệnh nhân nên tích cực thăm khám ngay khi phát hiện triệu chứng, nhằm đạt được việc chẩn đoán đúng và có phương pháp điều trị phù hợp.