U tuyến yên tăng tiết prolactin là gì và cách điều trị hiệu quả

Bạn có thể chưa biết, u tuyến yên tăng tiết prolactin là một bệnh lý thường gặp ở tuyến yên, một tuyến nội tiết nhỏ nằm ở trung tâm của não. Tuyến yên có chức năng điều hòa các hormon khác trong cơ thể, bao gồm prolactin. Khi có khối u tại tuyến yên, nó có thể gây ra sự tăng tiết prolactin vượt quá mức cần thiết, dẫn đến các vấn đề về sức khỏe và sinh sản. Bài viết này của Nhà thuốc Long Châu sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh u tuyến yên tăng tiết prolactin là gì, nguyên nhân, triệu chứng, cách chẩn đoán và điều trị hiệu quả.

U tuyến yên tăng tiết prolactin là gì và nguyên nhân gây bệnh

U tuyến yên tăng tiết prolactin là một bệnh lý nội tiết liên quan đến sự tăng sinh bất thường của các tế bào tuyến yên, làm cho tuyến yên tiết ra quá nhiều hormon prolactin vào máu. Prolactin là một hormon có vai trò quan trọng trong việc kích thích sự phát triển và tiết sữa của tuyến vú, cũng như ảnh hưởng đến hoạt động của các tuyến nội tiết khác bao gồm tuyến thượng thận, tuyến giáp, buồng trứng và tinh hoàn. 

Khi nồng độ prolactin trong máu cao, nó có thể gây ra các triệu chứng như: Vô kinh, chảy sữa ở phụ nữ; giảm ham muốn tình dục, nữ hóa vú ở nam giới; suy giảm thị lực, đau đầu, vô sinh ở cả hai giới. U tuyến yên tăng tiết prolactin có thể xuất hiện ở bất kỳ độ tuổi nào, nhưng phổ biến nhất là ở phụ nữ từ 20 đến 34 tuổi.

Hiện nay, nguyên nhân gây ra u tuyến yên tăng tiết prolactin vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, có một số yếu tố có thể tác động đến sự tăng tiết prolactin của tuyến yên, bao gồm:

• Một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến hoạt động của tuyến yên như thuốc chống buồn nôn, thuốc chống động kinh, thuốc chống trầm cảm, thuốc chống loạn thần, thuốc tránh thai…
• Một số bệnh lý khác có thể gây ra sự tăng tiết prolactin như suy giáp, suy thận, suy gan, tổn thương vùng đồi dưới (vùng liên kết giữa tuyến yên và não), nhiễm trùng, u hoặc khối u ác tính ở ngực…
• Một số tình trạng sinh lý có thể làm tăng nồng độ prolactin như mang thai, cho con bú, căng thẳng, kích thích núm vú...

Triệu chứng của u tuyến yên tăng tiết prolactin

Triệu chứng của u tuyến yên tăng tiết prolactin có thể khác nhau tùy thuộc vào giới tính, độ tuổi, mức độ tăng prolactin và kích thước của khối u. Một số triệu chứng phổ biến bao gồm:

• Ở nữ giới: Rối loạn kinh nguyệt, chảy sữa ở núm vú không liên quan đến mang thai hoặc cho con bú, giảm ham muốn tình dục, vô sinh, tăng cân, mụn trứng cá, rụng tóc, đau vú…
• Ở nam giới: Giảm ham muốn tình dục, rối loạn cương dương, vô sinh, nữ hóa tuyến vú, giảm lông mày, rụng tóc…
• Ở cả nam và nữ: Suy giảm thị lực, đau đầu, mất trí nhớ, mất khả năng tập trung, mệt mỏi, khô âm đạo hoặc khô miệng, lo âu, trầm cảm…

Cách chẩn đoán u tuyến yên tăng tiết prolactin

Ở phần trước, bạn đã được giới thiệu về bệnh u tuyến yên tăng tiết prolactin là gì. Tiếp theo, Nhà thuốc Long Châu sẽ hướng dẫn bạn về các phương pháp chẩn đoán bệnh này. Bao gồm:

• Lấy sử bệnh và khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng, tiền sử bệnh, thuốc đang dùng, tình trạng sinh sản… và kiểm tra các dấu hiệu bất thường như chảy sữa ở núm vú, nữ hóa tuyến vú…
• Xét nghiệm máu: Bác sĩ sẽ lấy mẫu máu để đo nồng độ prolactin và các hormon khác liên quan đến tuyến yên như TSH, FSH, LH, estrogen, testosterone.... Nồng độ prolactin cao hơn bình thường có thể là dấu hiệu của u tuyến yên tăng tiết prolactin.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI) đầu: Bác sĩ sẽ sử dụng phương pháp này để chụp hình ảnh chi tiết của tuyến yên và não để phát hiện sự có mặt, kích thước, vị trí và hình dạng của khối u. MRI cũng có thể giúp bác sĩ theo dõi quá trình phát triển và điều trị của khối u.

Cách điều trị u tuyến yên tăng tiết prolactin

Mục tiêu của việc điều trị u tuyến yên tăng tiết prolactin là giảm nồng độ prolactin trong máu, khôi phục chức năng sinh sản, cải thiện triệu chứng và ngăn ngừa các biến chứng. Ba phương án điều trị chủ yếu là:

Dùng thuốc: Bác sĩ sẽ kê đơn các loại thuốc ức chế sự tiết prolactin của tuyến yên như Bromocriptine, Cabergoline... Những thuốc này có thể giúp giảm kích thước của khối u, giảm nồng độ prolactin, khắc phục các rối loạn sinh sản và cải thiện thị lực. Tuy nhiên, những thuốc này cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ như buồn nôn, chóng mặt, đau đầu, hạ huyết áp... Bạn cần uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ và thường xuyên kiểm tra nồng độ prolactin trong máu.

Phẫu thuật: Bác sĩ sẽ cân nhắc phương pháp này khi bạn không đáp ứng tốt với thuốc, hoặc khi khối u quá lớn và gây áp lực lên não. Phẫu thuật được thực hiện thông qua mũi hoặc xương trán để tiếp cận và loại bỏ khối u. Phẫu thuật có thể giúp giảm nhanh nồng độ prolactin, cải thiện thị lực và khắc phục các rối loạn sinh sản. Tuy nhiên, phẫu thuật cũng có thể gặp một số rủi ro như nhiễm trùng, chảy máu, tổn thương tuyến yên hoặc não, tái phát khối u… Bạn cần tuân thủ các hướng dẫn của bác sĩ trước và sau phẫu thuật và thường xuyên kiểm tra tình trạng sức khỏe.

Xạ trị: Bác sĩ sẽ sử dụng phương pháp này khi phẫu thuật không thành công, hoặc khi khối u không thể phẫu thuật được. Xạ trị là việc sử dụng các tia năng lượng cao để tiêu diệt các tế bào khối u. Xạ trị có thể giúp ngăn ngừa sự phát triển của khối u và giảm nồng độ prolactin trong máu. Tuy nhiên, xạ trị cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ như mất tóc, viêm nhiễm, suy giảm chức năng tuyến yên... Bạn cần theo dõi sát sao các chỉ số sức khỏe và bổ sung các hormon cần thiết nếu cần.

Cách phòng ngừa u tuyến yên tăng tiết prolactin là gì?

U tuyến yên tăng tiết prolactin là một bệnh lý có thể gây ra nhiều biến chứng như suy giảm thị lực, vô sinh, rối loạn kinh nguyệt, đau vú, núm vú tiết dịch… Bệnh có thể xuất hiện ở cả nam và nữ, nhưng phổ biến hơn ở phụ nữ từ 20 đến 34 tuổi. Để phòng ngừa bệnh, bạn có thể thực hiện những cách sau đây:

• Kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt là các bộ phận liên quan đến nội tiết như tuyến giáp, tuyến thượng thận, buồng trứng, tinh hoàn…
• Hạn chế sử dụng các loại thuốc có thể gây tăng tiết prolactin như thuốc tránh thai, thuốc chống buồn nôn, thuốc chống trầm cảm, thuốc chống loạn thần…
• Giữ một lối sống lành mạnh, cân bằng dinh dưỡng, tập thể dục thường xuyên, tránh căng thẳng, mất ngủ, hút thuốc, uống rượu…
• Nếu có triệu chứng bất thường ở vùng ngực, vùng sinh dục, hoặc thị lực, đau đầu, bạn nên đi khám bác sĩ sớm để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Hy vọng rằng bài viết trên của Nhà thuốc Long Châu đã giúp bạn giải đáp được thắc mắc u tuyến yên tăng tiết prolactin là gì cũng như các phương pháp chẩn đoán và điều trị bệnh hiệu quả. Bạn cần chú ý đến các triệu chứng bất thường và đi khám bác sĩ sớm để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Bạn cũng cần tuân thủ đúng lời khuyên của bác sĩ và duy trì một lối sống lành mạnh để phòng ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh u tuyến yên tăng tiết prolactin.

Xem thêm: U nang sàn mũi và phương pháp phẫu thuật cắt u nang sàn mũi