Uống bổ sung sắt cho bà bầu từ tuần bao nhiêu, như nào cho đúng?

Được làm mẹ là một điều tuyệt vời của người phụ nữ, nhưng trong quá trình mang thai người mẹ cần bổ sung đầy đủ chất để còn được phát triển tốt nhất. Thiếu sắt có thể làm mẹ mệt mỏi, đau đầu và ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Vậy sử dụng viên uống bổ sung sắt cho bà bầu từ tuần bao nhiêu, uống hàm lượng bao nhiêu là hợp lý?

Sắt có tác dụng gì đối với bà bầu?

Tác dụng của sắt đối với bà bầu

Quá trình hình thành hồng cầu và cấu tạo nên enzym hệ miễn dịch thì sắt đóng vai trò quan trọng giúp tăng cường sức đề kháng của cơ thể. Thiếu sắt sẽ ảnh hưởng đến việc vận chuyển oxy cho cơ thể người mẹ và thai nhi. Người phụ nữ trong thời kỳ mang thai cần nhiều máu hơn người bình thường nhằm tăng sức khỏe và nhu cầu phát triển của thai nhi. Do đó, thiếu sắt sẽ làm người mẹ thiếu máu gây ra mệt mỏi, đau đầu, chóng mặt. 

Ngoài ra, sắt còn có tác dụng làm tăng cảm giác ngon miệng cho người mẹ. Phụ nữ thiếu sắt khi mang thai sẽ có cảm giác chán ăn, khó ngủ, cơ thể mệt mỏi vì lượng oxy lên não cũng như các tế bào trong cơ thể rất ít. Chưa hết, thiếu sắt còn là nguyên nhân làm giảm sức đề kháng của người mẹ dẫn đến nhiễm trùng. Đây cũng chính là nguyên nhân khiến trẻ sinh ra có nguy cơ thiếu máu cao, dẫn đến tình trạng sức khỏe kém.

Mẹ bầu thiếu sắt còn làm tăng nguy cơ sinh non, nhiễm trùng hậu sản, băng huyết sau sinh, suy nhược cơ thể... Các yếu tố trên sẽ dẫn đến sự suy dinh dưỡng bào thai, non tháng, nhẹ cân, sự phát triển thể lực và trí lực của trẻ sau này cũng bị ảnh hưởng.

Bà bầu uống sắt như thế nào?

Mẹ bầu cần bao nhiêu sắt mỗi ngày?

Thông thường trước khi mang thai một người người phụ nữ cần tối thiểu 15mg/ngày.

Đến khi có thai, cơ thể sẽ cần một lượng sắt theo từng giai đoạn:

• 3 tháng đầu: Cần bổ sung 30 - 60mg mỗi ngày để thai nhi tạo máu và đáp ứng sự hình thành và phát triển của thai nhi. 
• 3 tháng giữa: Tiếp tục duy trì 30 - 60mg sắt hàng ngày vì thai nhi cần được cung cấp nhiều máu hơn để đáp ứng nhu cầu phát triển đó.
• 3 tháng cuối: Nên bổ sung khoảng 50 - 60mg sắt nguyên tố mỗi ngày và duy trì đến sau sinh. Giai đoạn cuối này, thai nhi sẽ tăng nhanh chóng về cân nặng cũng như kích thước nên cơ thể người mẹ cũng có nhiều biến đổi để chuẩn bị cho quá trình chuyển dạ.

Các dạng sắt trên thị trường

Trên thị trường sắt được chia thành nhiều loại. Nếu theo cấu tạo phân tử có sắt hóa trị II và sắt hóa trị III. Theo nguồn gốc sẽ có sắt hữu cơ, sắt vô cơ. Còn theo dạng bào chế thì sắt có dạng viên và dạng nước. Cụ thể mỗi loại như sau:

Theo cấu tạo phân tử:

• Sắt II: Hàm lượng sắt nguyên tố cao, dễ hấp thu tại ruột nên thường được bác sĩ kê. Ngoài ra, giá thành sắt II phải chăng và dễ dàng tìm mua tại bất kỳ nhà thuốc nào. Về mặt hạn chế, sắt II thườnng gây nhiều tác dụng phụ như đầy bụng, buồn nôn, nóng trong, táo bón, phân đen…
• Sắt III: Ít gây tác dụng phụ nhưng lại có giá thành cao. Hiện nay có dạng sắt III IPC thế hệ mới nhờ protein mà hấp thu tốt vào cơ thể.

Theo nguồn gốc:

• Sắt vô cơ: Thường ở dạng sắt sulfat, khi đi vào cơ thể làm nồng độ trong máu tăng cao. Tế bào ruột hấp thu sắt thụ động, lượng sắt dư thừa bị ứ đọng lại ở dạ dày ruột gây phản ứng với thức ăn, lâu dần ảnh hưởng tới đường tiêu hóa làm ợ chua, đầy bụng, khó tiêu, nóng trong, táo bón.
• Sắt hữu cơ (sắt fumarat hay sắt gluconat): Ruột hấp thu chủ động vào trong máu theo nhu cầu cơ thể. Sắt hữu cơ dễ hấp thụ vì lượng sắt được hấp thụ sẽ đi về cơ quan đích như tủy xương để tạo máu hay gan để dự trữ. Lượng sắt dư thừa sẽ được đào thải ra bên ngoài qua đường tiêu hóa do đó không gây lắng đọng trong tổ chức.

Theo dạng bào chế:

Theo dạng bào chế gồm sắt dạng nước và sắt dạng viên

• Sắt dạng nước: Dễ hấp thu nhưng khó uống vì vị tanh của sắt. Sắt dạng nước còn có giá thành cao và hàm lượng khó kiểm soát. 
• Sắt dạng viên: Dễ uống, giá thành rẻ, hàm lượng sắt trong viên uống cao nhưng lại khó hấp thu và dễ gây nóng hơn sắt nước.

Những lưu ý cho bà bầu khi sử dụng thuốc chứa sắt

Những điều bà bầu cần lưu ý khi uống sắt

Hiện nay trên thị trường thuốc sắt được bào chế dưới 2 dạng: Dạng nước và dạng viên. Dạng nước sẽ dễ hấp thu, ít gây táo bón, ít gây nóng nhưng lại khó uống và dễ buồn nôn hơn. Còn dạng viên thì dễ uống, không gây buồn nôn nhưng hấp thụ kém hơn dạng nước và gây nóng trong nhiều hơn. Trong thời kỳ mang thai, bà bầu bổ sung thêm sắt cần chú ý những điều sau đây:

• Uống sắt lúc bụng đói và uống kèm cùng các loại nước giàu vitamin C như nước cam, nước chanh... 
• Uống sắt sau ăn 1 - 2 giờ để cơ thể được hấp thụ sắt tốt nhất.
• Khi uống sắt không uống cùng lúc với sữa, thuốc bổ sung canxi hay các thực phẩm chứa canxi vì sẽ làm cản trở khả năng hấp thụ của sắt. 
• Khi uống sắt cần uống nhiều nước và ăn các thực phẩm giàu chất xơ để phòng ngừa táo bón.
• Uống sắt cùng nước đun sôi để nguội, tránh uống cùng cà phê hay trà vì sẽ làm giảm sự hấp thụ của sắt.

Trên đây là những thông tin về việc uống bổ sung sắt cho bà bầu. Trước khi sử dụng thuốc sắt để bổ sung trong giai đoạn mang thai, nên tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa. Khi sử dụng thuốc cần tuân thủ theo chỉ định của thầy thuốc và hướng dẫn sử dụng để tránh trường hợp đáng tiếc xảy ra. Chúc bạn có một thai kỳ khỏe mạnh!

Xem thêm:

• Uống bổ sung sắt đúng cách như thế nào? Uống thời điểm nào trong ngày?
• Giải đáp: Có nên uống bổ sung viên sắt hay không?

Hạ Hạ

Nguồn tham khảo: Tổng hợp