Vai trò của vitamin A là gì? Thông tin có thể bạn chưa biết về vitamin A

Vitamin A - một loại vitamin quan trọng, tan trong dầu và có trong nhiều loại thực phẩm. Vitamin A là một trong những chất dinh dưỡng thiết yếu đối với cơ thể. Trước khi đến với vai trò của vitamin A, chúng ta sẽ tìm hiểu đôi nét về vitamin A.

Tổng quan về vitamin A

Vitamin A là một loại vitamin tan trong dầu có mặt tự nhiên trong nhiều loại thực phẩm. Khi lưu thông trong cơ thể, vitamin A thường được lưu trữ trong gan.

Có hai loại vitamin A được tìm thấy trong chế độ ăn uống:

• Vitamin A đã chuyển hóa (vitamin A hoạt động): Được tìm thấy trong các sản phẩm động vật như thịt, cá, thịt gia cầm và thực phẩm từ sữa. Dưới dạng retinol, retinal hay acid retinoic.
• Vitamin A trước chuyển hóa (tiền vitamin A): Được tìm thấy trong thực vật như trái cây và rau quả dưới dạng carotenoid. Carotenoid là sắc tố tạo nên màu đỏ, vàng và cam của thực vật mà cơ thể chúng ta có thể hấp thụ và chuyển đổi thành vitamin A. Các đại diện được biết đến nhiều nhất là lycopene, beta-carotene và zeaxanthin. Một trong những loại carotenoid phổ biến và dồi dào nhất trong tự nhiên là beta-carotene. 

Vitamin A cũng có sẵn trong thực phẩm bổ sung. Nó thường xuất hiện ở dạng retinyl acetate hoặc retinyl palmitate (vitamin A hoạt động), beta-carotene (tiền vitamin A) hoặc sự kết hợp giữa 2 loại vitamin A.

Vai trò của vitamin A

Vitamin A là một vitamin thiết yếu đóng vai trò quan trọng trong nhiều chức năng sinh lý của cơ thể, vai trò của vitamin A bao gồm:

• Thị giác: Vitamin A giúp tạo ra rhodopsin, một sắc tố cần thiết cho thị lực ban đêm và tầm nhìn trong điều kiện thiếu sáng. Thiếu vitamin A có thể dẫn đến quáng gà, khô mắt và thậm chí mù lòa.
• Hệ miễn dịch: Vitamin A hỗ trợ chức năng miễn dịch bằng cách tăng cường sản xuất tế bào miễn dịch và bảo vệ cơ thể khỏi nhiễm trùng.
• Sức khỏe da: Vitamin A thúc đẩy tái tạo tế bào da, giúp da mịn màng, săn chắc và giảm nếp nhăn. Nó cũng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời.
• Tăng trưởng và phát triển: Vitamin A cần thiết cho sự phát triển và phân hóa tế bào bình thường, giúp hình thành và duy trì răng khỏe mạnh, xương và mô mềm, màng nhầy và da. Ngoài ra đối với sự tăng trưởng và phát triển của trẻ em, vitamin A đặc biệt tham gia vào quá trình phát triển phôi thai, tăng trưởng tế bào và tái tạo mô như biểu bì, ruột, màng nhầy,...
• Sức khỏe sinh sản: Vitamin A đóng vai trò quan trọng trong chức năng sinh sản ở cả nam và nữ.
• Chức năng chống oxy hóa: Vitamin A giúp trung hòa các gốc tự do. Do đó có tác dụng chống lão hoá. Căng thẳng, lo lắng, mệt mỏi, chế độ ăn uống không cân bằng hoặc tiếp xúc lâu với ánh nắng mặt trời đều là những yếu tố thúc đẩy sự hình thành các gốc tự do. Vitamin A giúp trung hoà các gốc tự do này và do đó ngăn ngừa sự lão hóa sớm của tế bào.

Ngoài ra, vitamin A còn được các nhà khoa học ghi nhận nó có tác dụng chống lại bệnh ung thư.

Đây là những vai trò của vitamin A, có thể thấy vitamin A đóng vai trò rất quan trọng trong cuộc sống của chúng ta. Vậy nguồn gốc của vitamin A chủ yếu đến từ thực phẩm nào?

Vitamin A chủ yếu đến từ thực phẩm nào?

Vitamin A được tìm thấy trong cả thực phẩm thực vật và động vật. Thông thường, vitamin A dưới dạng đã chuyển hóa (vitamin A hoạt động) được tìm thấy nhiều trong động vật. Tương tự, vitamin A trước chuyển hóa (tiền vitamin A) được tìm thấy nhiều trong thực vật.

Một số nguồn thực phẩm giàu vitamin A trước chuyển hóa bao gồm:

• Rau xanh lá đậm: Rau bina, cải xoăn, bông cải xanh.
• Rau củ quả màu cam và vàng: Cà rốt, khoai lang, bí đỏ, ớt chuông.
• Trái cây: Xoài, đu đủ, mơ.

Một số nguồn thực phẩm giàu vitamin A đã chuyển hóa bao gồm:

• Thịt (đặc biệt là nội tạng như gan động vật): Gan bò, gan gà, gan bê.
• Cá béo: Cá hồi, cá thu, cá ngừ.
• Trứng: Lòng đỏ trứng.
• Bơ: Bơ thực vật giàu retinol.
• Sữa và các sản phẩm từ sữa: Sữa, phô mai, sữa chua.

Bổ sung đầy đủ vitamin A qua chế độ ăn uống cân bằng hay thực phẩm chức năng là điều cần thiết để duy trì sức khỏe. Vai trò của vitamin A rất quan trọng trong nhiều chức năng của cơ thể và thiếu hụt nó có thể dẫn đến một số vấn đề sức khỏe. Bằng cách đảm bảo rằng bạn đang nhận đủ lượng vitamin A, bạn có thể giúp cơ thể mình hoạt động tốt nhất.

Lượng vitamin A cần thiết cho cơ thể

Lượng vitamin A bạn cần mỗi ngày thay đổi tùy theo độ tuổi, giới tính và giai đoạn sống của bạn. Theo Viện Y học Hoa Kỳ (IOM), lượng vitamin A khuyến nghị hàng ngày (DV) cho người lớn là:

• Nam giới: 900 microgam (mcg).
• Nữ giới: 700 mcg.

Đối với một số nhóm người nhất định, nhu cầu vitamin A có thể cao hơn:

• Phụ nữ mang thai: 1.300 mcg.
• Phụ nữ cho con bú: 1.300 mcg.
• Trẻ em:
  • 1 - 3 tuổi: 300 mcg.
  • 4 - 8 tuổi: 600 mcg.
  • 9 - 13 tuổi: 800 mcg.
  • 14 - 18 tuổi: 1.000 mcg (nam giới), 800 mcg (nữ giới).

Vậy chúng ta đã tìm hiểu về vai trò của vitamin A. Cách tốt nhất để đảm bảo bạn đang nhận đủ vitamin A là ăn một chế độ ăn uống cân bằng. Tuy nhiên, quá liều vitamin A là có thể xảy ra nếu bổ sung quá nhiều, vì vậy điều quan trọng là đáp ứng vừa đủ nhu cầu vitamin A của cơ thể. 

Xem thêm:

• Nên sử dụng vitamin A bôi môi sau khi phun môi không?
• Vitamin A bổ mắt như thế nào? Cách bổ sung vitamin A cho mắt